।। गोरक्षसंहिता ।। । Goraksha Paddhati । O Caminho de Gorakṣa
Introdução
O Goraksha Paddhati (trilha de Goraksha); é uma compilação (Samhita) de versos atribuídos a Goraksha Natha. Esse trabalho, também, é conhecido como Goraksha Samhita e Mukti Sopana. Goraksha, provavelmente, escreveu o texto intitulado Hatha-Yoga, talvez o primeiro texto sobre essa forma de Yoga que Infelizmente foi perdido, embora algumas de suas estrofes possam ter sobrevivido em outras obras. Além do Goraksha-Paddhati, ele escreveu: Goraksha-Shataka, Siddha-Siddhanta Paddhati, Viveka-Martanda, Jnana-amrita, Goraksha-sahasranama, Yoga-bija, Yoga-siddhanta-paddhati, "Amaraugha-prabodha", etc.
Gorakhnath (ou Goraksanath) que viveu, provavelmente, no Início do séc. XI, foi um Yogin e Santo Hindu fundador da tradição Nath. Ele é considerado um dos dois mais notáveis discípulos de Matsyendranath. Textos históricos sugerem que Gorakhnath era originalmente um budista em uma região influenciada pelo Shaivismo, e que se converteu ao hinduísmo defendendo Shiva e o Yoga. Gorakhnath levou uma vida influenciada pelas idéias de Kumarila e Adi Shankara que defendiam a interpretação do Yoga com base no Advaita Vedanta. Gorakhnath considerou a controvérsia entre o dualismo e não-dualismo da Índia medieval como inútil do ponto de vista da prática, a escolha é do yogin, pois qualquer caminho leva ao "samadhi".
Quase todas as partes da versão '1' ou '2' do Goraksha Shataka e do Yoga Chudamani Upanishad são tiradas do Goraksha Paddhati. Essas versões geralmente oferecem leituras muito úteis para o entendimento geral desse grupo de texto. Para uma melhor compreensão do texto, algumas observações críticas e referências ao Goraksha Shataka, ao Yogachudamani Upanishad e ao Hatha Yoga Pradipika são essenciais na tradução.
47- येन द्वारेण गन्तव्यं ब्रह्मस्थानमनामयम् । मुखेनाच्छाद्य तद्द्वारं प्रसुप्ता परमेश्वरी॥ ४७॥
Links e Fontes:
।। गोरक्षसंहिता ।। । Goraksha Paddhati । O Caminho de Gorakṣa
।। पूर्व शतकम् ।। । Pūrva Śatakam । Primeira parte
1- श्रीगुरुं परमानन्दं वन्दे स्वानन्दविग्रहम्। यस्य संनिध्यमात्रेण चिदानन्दायते तनुः॥ १॥
śrīguruṁ paramānandaṁ vande svānandavigraham | yasya saṁnidhyamātreṇa cidānandāyate tanuḥ || 1 ||
वन्दे [vande] adoro* श्री-गुरुं [śrī-gurum] o venerável mestre* परमानन्दं [paramānandam] suprema felicidade* विग्रहम् [vigraham] cuja natureza* स्वानन्द [svānanda] bem aventurança do Self* यस्य [yasya] cuja* संनिध्य-मात्रेण [sānnidhya-mātreṇa] mera presença* तनुः [tanuḥ] o corpo* चिद्-नन्दायते [cid-ānandāyate] torna-se consciência e bem-aventurança* .
1- Eu adoro o venerável guru, a suprema felicidade (paramânanda), cuja natureza é a bem-aventurança do Self (svānanda), e em cuja presença o corpo se torna consciência e bem-aventurança.
2- नमस्कृत्य गुरुं भक्त्या गोरक्षो ज्ञानमुत्तमम्। अभीष्टं योगिनां ब्रूते परमानन्दकारकम्॥ २॥
namaskṛtya guruṃ bhaktyā gorakṣo jñānamuttamam | abhīṣṭaṃ yogināṃ brūte paramānandakārakam || 2 ||
3- गोरक्षसंहितां वक्ति योगिनां हितकाम्यया। ध्रुवं यस्यावबोधेन जायते परमं पदम्॥ ३॥
नमस्-कृत्य [namas-kṛtya] Depois de reverenciar* भक्त्या [bhaktyā] com devoção* गुरुम् [gurum] seu guru* गोरक्षो [gorakṣo] Gorakṣa* ब्राते [brāte] transmite* ज्ञानम् [jñānam] o conhecimento* उत्तमम् [uttamam] supremo* अभीष्टं [abhīṣṭaṃ] desejado* योगिनां [yogināṃ] pelos yogins* कारकम् [kārakam] concede* परमानन्द [paramānanda] suprema felicidade*
2- Tendo expressado sua devoção ao saudar seu Guru, Gorakṣa transmite o Conhecimento Supremo que concede a suprema felicidade, desejado pelos yogins.
gorakṣasaṃhitāṃ vakti yogināṃ hitakāmyayā । dhruvaṃ yasya avabodhena jāyate paramaṃ padam || 3 ||
4- एतद् विमुक्तिसोपानमेतत् कालस्य वञ्चनम् । यद् व्यावृत्तं मनो भोगादासक्तं परमात्मनि॥ ४॥
वक्ति [vakti] [Agora será] exposto* गोरक्ष-संहितां [gorakṣa-saṃhitāṃ] o gorakṣa-saṃhita* हित-काम्यया [hita-kāmyayā] com a intenção de benefíciar* योगिनां [yogināṃ] aos yogins*. यस्य [yasya] Aquele que*अवबोधेन [avabodhena] compreender* ध्रुवं [dhruvaṃ] certamente* जायते [jāyate] alcança* परमं [paramaṃ] o supremo* पदम् padam estado de consciência*
3- Agora será exposto o Gorakṣa Samhitā com a intenção de beneficiar todos os Yogins. Quem o compreender, certamente, alcançará o Estado Supremo (Paramaṃ Padam).
etad vimuktisopānametat kālasya vañcanam / yad vyāvṛttaṃ mano bhogādāsaktaṃ paramātmani || 4 ||
5- द्विजसेवितशाखस्य श्रुतिकल्पतरोः फलम् । शमनं भवतापस्य योगं भजत सत्तमाः॥ ५॥
एतद् [etad] Este (samhita)* विमुक्ति-सोपानम् [vimukti-sopānam] é uma escada para a liberação* एतत् [etad] e (um meio de) वञ्चनम् [vañcanam] enganar* कालस्य [kālasya] o tempo (a morte)* यद् [yad] pelo qual* मनो [mano] a mente* व्यावृत्तं [vyāvṛttaṃ] é afastada* भोगात् [bhogāt] dos prazeres* आसक्तं [āsaktaṃ] e ligada* परमात्मनि [paramātmani] supremo Self*
4- Este Samhita é uma escada para a libertação e um meio de enganar morte. Ele afasta a mente dos prazeres (bhoga), e liga-a ao Supremo Self (Paramātma).
dvijasevitaśākhasya śrutikalpataroḥ phalam / śamanaṃ bhavatāpasya yogaṃ bhajata sattamāḥ || 5 ||
6- आसनं प्राणसंरोधः प्रत्याहारश्च धारणा। ध्यानं समाधिर् एतानि योगाङ्गानि वदन्ति षट्॥ ६॥
सत्तमाः [sattamāḥ] (até) os grandes sábios* भजत [bhajata] se refugiam* योगं [yogaṃ] no yoga* फलम् [phalam] que é fruto* कल्पतरोः [kalpataroḥ] da árvore dos desejos* श्रुति [śruti] da tradição (śruti)* शाखस्य [śākhasya] cujos ramos* सेवित [sevita] são visitados* द्विज [dvija] pelos nascido duas vezes* शमनं [śamanaṃ] e que destrói* तापस्य [tāpasya] as aflições* भव [bhava] da existência*
5- Até os grandes sábios se refugiam no Yoga, que é fruto da árvore dos desejos (Kalpataroḥ) da tradição Śruti (revelação), cujos ramos são visitados pelos nascidos duas vezes (dvija) e que destrói as aflições da existência.
āsanaṃ prāṇasaṃrodhaḥ pratyāhāraśca dhāraṇā / dhyānaṃ samādhiretāni yogāṅgāni vadanti ṣaṭ || 6 ||
7- आसनानि च तावन्तो यावन्तो जीवजान्तवः। एतेषामखिलान् भेदान् विजानाति महेश्वरः॥ ७॥
आसनं [āsanaṃ] āsana* प्राण-संरोधः [prāṇa-saṃrodhaḥ] prāṇāyāma (controle da respiração)* प्रत्याहारश् [pratyāhāraḥ] pratyāhāra (contenção dos sentidos ou néctar lunar interno)* च [ca] e* धारणा [dhāraṇā] dhāraṇā (concentração)* ध्यानं [dhyānaṃ] dhyāna (meditação)* समाधीर् [samādhiḥ] samādhi (absorção)* एतानि [etāni] esses* योगाङ्गानि [yogāṅgāni] membros do yoga* वदन्ति [vadanti] são chamados* षट् [ṣaṭ] os seis*
6- Postura (Āsana), controle da respiração (Prāṇāyāma), contenção dos sentidos ou restrição do néctar lunar interno (Pratyahāra), concentração (Dhārana), meditação (Dhyāna) e absorção (Samādhi) são os seis membros do yoga.
āsanāni ca tāvanto yāvanto jīvajāntavaḥ | eteṣāmakhilān bhedān vijānāti maheśvaraḥ || 7 ||
8- चतुराशीतिलक्षाणामेकैकं समुदाहृतम् । ततः शिवेन पीठानां षोडेशानं शतं कृतम्॥ ८॥
तावन्ति [tāvanti] [Existem] tantos* एतेषाम् [eteṣām] desses* आसनानि [āsanāni] āsana* यावन्तो [yāvanto] quanto* जीव-जन्तवः [jīva-jantavaḥ] seres sencientes* च [ca] e* महेश्वरः [maheśvaraḥ] maheśvara* विजानाति [vijānāti] conhece* अखिलान् [akhilān] toda* भेदान् [bhedān] diversidade*
7- Existem tantas posturas quanto seres sencientes. Maheśvara conhece toda diversidade.
caturāśītilakṣāṇāmekaikaṃ samudāhṛtam / tataḥ śivena pīṭhānāṃ ṣoḍeśānaṃ śataṃ kṛtam || 8 ||
9- आसनेभ्यः समस्तेभ्यो द्वयमेतदुदाहृतम्। एकं सिद्धासनं प्रोक्तं द्वितीयं कमलासनम्॥ ९॥
चतुराशी [caturaśīti] dos oitenta e quatro* लक्षाणाम् [lakṣāṇām] (vezes) cem mil (8.400.000 asanas)* शिवेन [śivena] Śiva* समुदाहृतम् [samudāhṛtam] selecionou* एकैकं [ekaikaṃ] um em cada (100.000)* ततः [tatas] então* कृतम् [kṛtam] ele criou* शतं-षोडशोनं-पीठानां [śataṃ-ṣoḍaśonaṃ] (diminuindo 16 de 100 resulta 84) [pīṭhānāṃ]*
8- Dos 8.400.000 asanas. Para cada (100.000) apenas um foi selecionado. Assim, Śiva criou os oitenta e quatro Āsanas (pīṭhā).
āsanebhyaḥ samastebhyo dvayametadudāhṛtam / ekaṃ siddhāsanaṃ proktaṃ dvitīyaṃ kamalāsanam || 9 ||
10- योनिस्थानकमङ्घ्रिमूलघटितं कृत्वा दृढं विन्यसेन् | मेढ्रे पादमथैकमेव हृदये कृत्वा हनुं सुस्थिरम्। स्थाणुः संयमितेन्द्रियो चलदृशा पश्येद् भ्रुवोरन्तरम् | ह्येतन्मोक्षकवाटभेदजनकं सिद्धासनं प्रोच्यते॥ १०॥
समस्तेभ्यो [samastebhyaḥ] Entre todos* आसनेभ्यः [āsanebhyaḥ] os āsanas* द्वयम् [dvayam] dois* उदाहृतम् [udāhṛtam] se destacam* एतद् [etad] destes* एकं [ekaṃ] o primeiro* प्रोक्तं [proktaṃ] é chamado* सिद्धासनं [siddhāsanaṃ] siddhāsana* द्वितीयं [dvitīyaṃ] o segundo* कमलासनम् [kamalāsanam] kamalāsana (ou padmāsana)*
9- Entre todos os Āsanas, dois se destacam. O primeiro é chamado Siddhāsana e o segundo é Kamalāsana ou Padmāsana.
yonisthānakamaṅghrimūlaghaṭitaṃ kṛtvā dṛḍhaṃ vinyasen meḍhre pādam atha ekam eva hṛdaye kṛtvā hanuṃ susthiram | sthāṇuḥ saṃyamitendriyo caladṛśā paśyed bhruvorantaram hyetanmokṣakavāṭabhedajanakaṃ siddhāsanaṃ procyate || 10 ||
11- वामोरूपरि दक्षिणं चे चरणं संस्थाप्य वामं तथा । दक्षोरूपरि पश्चिमेनविधिना धृत्वा कराभ्यां दृढम्। अङ्गुष्ठौ हृदये निधाय चिबुकं नासाग्रमालोकयेद् । एतद् व्याधिविकारनाशनकरं पद्मासनं प्रोच्यते॥ ११॥
कृत्वा [kṛtvā] (O yogin) deve colocar* एकम् [ekam] um* अङ्घ्रि-मूल [aṅghri-mūla] dos calcanhares* दृढं [dṛḍhaṃ] em firme* घटितं [ghaṭitaṃ] contato* योनि-स्थानकम् [yoni-sthānakam] na região do períneo* अथ [atha] e* विन्यसेन् [vinyasen] colocar* पादम् [pādam] (o calcanhar do outro) pé* मेढ्रे [meḍhre] acima do pênis*एव [eva] também* कृत्वा [kṛtvā] deve colocar* हनुं [hanuṃ] o queixo* सु-स्थिरम् [su-sthiram] firmemente* हृदये [hṛdaye] contra o coração (tórax)*. संयमितेन्द्रियः [saṃyamitendriyaḥ]. Com os sentidos sob controle* अचल-दृशा [acala-dṛśā] com os olhos fixos* स्थाणुः [sthāṇuḥ] e imóveis* पश्येद् [paśyed] deve-se olhar* अन्तरं [antaraṃ] entre* भ्रुवोर् [bhruvor] as sobrancelhas*. एतन् [etan] Isto* प्रोच्यते [procyate] é chamado de* सिद्धासनं [siddhāsanaṃ] siddhāsana* ह्य् [hy] certamente* मोक्ष-कपाट-भेद-जनकं [mokṣa-kapāṭa-bheda-janakaṃ] causa a abertura das portas da liberação*
10- O Yogin deve firmemente colocar o calcanhar contra o períneo, enquanto coloca o outro calcanhar acima do pênis e pressiona o queixo contra o peito. Com seus sentidos contidos, o Yogin deve manter um olhar firme entre as sobrancelhas. Isso é chamado Siddhāsana, que abre a porta para a liberação.
āmorūpari dakṣiṇaṃ ce caraṇaṃ saṃsthāpya vāmaṃ tathā । dakṣorūpari paścimena vidhinā dhṛtvā karābhyāṃ dṛḍham । aṅguṣṭhau hṛdaye nidhāya cibukaṃ nāsāgramālokayed । etad vyādhivikāranāśanakaraṃ padmāsanaṃ procyate || 11 ||
12- षट्चक्रं षोडशाधारं द्विलक्ष्य् व्योमपञ्चकम् । स्वदेहे ये न जानन्ति कथं सिद्ध्यन्ति योगिनः॥ १२॥
संस्थाप्य [saṃsthāpya] coloque * चरणं [caraṇaṃ] o pé* दक्षिणं [dakṣiṇaṃ] direito* वामोरूपरि [vāmorūpari] sobre a coxa esquerda* तथा [tathā] e da mesma forma* वामं [vāmaṃ] (o pé) esquerdo* दक्षोरूपरि [dakṣorūpari] sobre a coxa direita* कराभ्यां [karābhyāṃ] com as mãos cruzadas* पश्चिमेन-विधिना [paścimena-vidhinā] por trás das costas* धृत्वा [dhṛtvā] segure* दृढम् [dṛḍham] firmemente* अङ्गुष्ठौ [aṅguṣṭhau] os dedões dos pés* निधाय [nidhāya] coloque* चिबुकं [cibukaṃ] o queixo* हृदये [hṛdaye] sobre o peito* आलोकयेद् [ālokayed] fixe o olhar* नासाग्रम् [nāsāgram] para a ponta do nariz* एतद् [etad] esta (postura sentada)* व्याधि-विकार-नाशन-करं [vyādhi-vikāra-nāśana-karaṃ] que destrói doenças corporais e transtornos mentais* प्रोच्यते [procyate] é chamada de* पद्मासनं [padmāsanaṃ] padmāsana*
11- Coloque o pé direito na coxa esquerda e o pé esquerdo na coxa direita. Em seguida, cruze os braços atrás das costas e segure firmemente os dois dedões dos pés com as duas mãos. Então, com o queixo pressionado contra o peito, olhe para a ponta do nariz. Essa postura, que destrói doenças corporais e transtornos mentais, é chamada Padmasana.
ṣaṭcakraṃ ṣoḍaśādhāraṃ dvilakṣyaṃ vyomapañcakam | svadehe ye na jānanti kathaṃ siddhyanti yoginaḥ || 12 ||
13- एकस्तम्भं नवद्वारं गृहं पञ्चाधिदैवतम् । स्वदेहे ये न जानन्ति कथं सिद्ध्यन्ति योगिनः॥ १३॥
कथं [kathaṃ] como* ये [ye] os* योगिनः [yoginaḥ] yogins* सिध्यन्ति [sidhyanti] podem alcançar a realização* न [na] (se) não* जानन्ति [jānanti] conhecem* षट्-चक्रं [ṣaṭ-cakraṃ] os seis centros de energia* षोडशाधारं [ṣoḍaśādhāraṃ] os dezesseis suportes* द्वि-लक्ष्यं [dvi-lakṣyaṃ] os dois objetos de meditação* व्योम-पञ्चकम् [vyoma-pañcakam] e, os cinco espaços* स्व-देहे [sva-dehe] localizados em seu próprio corpo*
12- Como os Yogins podem alcançar a realização (Siddhi), se não conhecem os seis Cakras, os dezesseis suportes do corpo, os dois objetos de concentração e os cinco espaços localizados dentro de seus próprios corpos?
ekastambhaṃ navadvāraṃ gṛhaṃ pañcādhidaivatam | svadehe ye na jānanti kathaṃ siddhyanti yoginaḥ || 13 ||
14- चतुर्दलं स्यादाधारः स्वाधिष्ठानं च षट्दलम् । नाभौ दशदलं पद्मं सूर्यसङ्ख्यदलं हृदि॥ १४॥
कथं [kathaṃ] como* ये [ye] os* योगिनः [yoginaḥ] yogins* सिध्यन्ति [sidhyanti] podem ser bem sucedidos* न [na] se não* जानन्ति [jānanti] sabem* स्व-देहे [sva-dehe] que seu próprio corpo* गृहं [gṛhaṃ] é uma casa* एकस्तम्भं [ekastambhaṃ] com um único pilar* नवद्वारं [navadvāraṃ] com nove portas* पञ्चाधिदैवतम् [pañcādhidaivatam] cinco divindades guardiãs*
13- Como os Yogins podem ser bem-sucedidos se não sabem que seu próprio corpo é uma casa com um único pilar, nove portas e cinco divindades?
caturdalaṃ syādādhāraṃ svādhiṣṭhānaṃ ca ṣaṭdalam | nābhau daśadalaṃ padmaṃ sūryasaṅkhyadalaṃ hṛdi || 14 ||
15- कण्ठे स्यात् षोडशदलं भ्रूमध्ये द्विदलं तथा । सहस्रदलम् आख्यातं ब्रह्मरन्ध्रे महापथे॥ १५॥
आधारं [ādhāraṃ] ādhāra* स्याद् [syād] tem* चतुर्-दलं [catur-dalaṃ] quatro pétalas* च [ca] e* स्वाधिष्ठानं [svādhiṣṭhānaṃ] svādhiṣṭhāna* षड्-दलम् [ṣaḍ-dalam] seis pétalas* नाभौ [nābhau] na região umbilical* पद्मं [padmaṃ] há um lótus* दश-दलं [daśa-dalaṃ] de dez pétalas* हृदि [hṛdi] no coração* सूर्य-सङ्ख्या-दलं [sūrya-saṅkhyā-dalaṃ] (há um lótus com) um número de doze pétalas *
14- O Ādhāra (Mūladhāra) Cakra tem quatro pétalas e o Svādhiṣṭhāna Cakra tem seis. No umbigo há um lótus com dez pétalas, e no coração, um lótus com doze pétalas.
kaṇṭhe syāt ṣoḍaśadalaṃ bhrūmadhye dvidalaṃ tathā | sahasradalam ākhyātaṃ brahmarandhre mahāpathe || 15 ||
16- आधारः प्रथमं चक्रं स्वाधिष्ठानं द्वितीयकम् । योनिस्थानं द्वयोर्मध्ये कामरूपं निगद्यते॥ १६॥
कण्ठे [kaṇṭhe] Na garganta* स्यात् [syāt] há (um lótus)* षोडशदलं [ṣoḍaśadalaṃ] de dezesseis pétalas* भ्रूमध्ये [bhrūmadhye] entre as sobrancelhas* द्विदलं [dvidalaṃ] duas pétalas* ह्मरन्ध्रे [brahmarandhre] brahmarandhra (abertura para Brahma)* तथा [tathā] também* आख्यातं [ākhyātaṃ] chamado* ब्रमहापथे [mahāpathe] mahāpatha (o caminho supremo)* सहस्रदलम् [sahasra-dalam] (há um lótus) de mil pétalas*
15 - Na garganta há um lótus de dezesseis pétalas; entre as sobrancelhas, um lótus com duas pétalas. No Brahmarandhra, que também é chamado de Mahāpatha há um lótus com mil pétalas.
ādhāraṃ prathamaṃ cakraṃ svādhiṣṭhānaṃ dvitīyakam | yonisthānaṃ dvayormadhye kāmarūpaṃ nigadyate || 16 ||
17- आधाराख्यं गुदस्थानं पङ्कजं च चतुर्दलम् । तन्मध्ये प्रोच्यते योनिः कामाक्षा सिद्धवन्दिता॥ १७॥
आधारं [ādhāraṃ] mūlādhāra* प्रथमं [prathamaṃ] é primeiro* चक्रं [cakraṃ] cakra* स्वाधिष्ठानं [svādhiṣṭhānaṃ] svādhiṣṭhāna* द्वितीयकम् [dvitīyakam] é o segundo* मध्ये [madhye] entre* द्वयोर् [dvayor] esses dois* योनि-स्थानं [yoni-sthānaṃ] (está o) yonisthāna, períneo* निगद्यते [nigadyate] que é conhecido* काम-रूपं [kāma-rūpaṃ] como kāmarūpa*
16- O primeiro Cakra é Mūlādhāra e o segundo é Svādhiṣṭhāna. Entre eles está o períneo, que é conhecido como Kamarupa.
ādhārākhyaṃ gudasthānaṃ paṅkajaṃ ca caturdalam | tanmadhye procyate yoniḥ kāmākṣā siddhavanditā || 17 ||
18- योनिमध्ये महालिङ्गं पश्चिमाभिमुखस्थितम् । मस्तके मणिवद् बिम्बं यो जानाति स योगवित्॥ १८॥
पङ्कजं [paṅkajaṃ] lótus* आधाराख्ये [ādhārākhye] o chamado ādhārā* चतुर्-दलम् [catur-dalam] tem quatro pétalas* च [ca] e* गुद-स्थाने [guda-sthāne] na região do ânus* प्रोच्यते [procyate] diz-se* तन्-मध्ये [tan-madhye] no meio* योनिः [yoniḥ] está o yoni* कामाख्या [kāmākhyā] kāmākṣā* सिद्ध-वन्दिता [siddha-vanditā] que é admirado pelos siddhas*
17- O lótus chamado Mulādhārā tem quatro pétalas e está localizado na região do ânus. Diz-se que no meio desse lótus está o Yoni Kāmākṣā, que é muito admirado pelos Siddhas.
yoni madhye mahā liṅgaṃ paścima ābhimukha sthitam | mastake maṇivad bimbaṃ yo jānāti sa yogavit || 18 ||
19- तप्तचामीकराभासं तडिल्लेखेव विस्फुरत् । त्रिकोणं तत्पुरं वह्नरधो मेढ्रात्प्रतिष्ठितम्॥ १९॥
योनि मध्ये [yoni-madhye] no meio desse yoni* महा लिङ्गं [mahā liṅgaṃ] está um grande linga* पश्चिम-आभिमुख-स्थितम् [paścima-ābhimukha-sthitam] voltado para trás* यो [yo] quem* जानाति [jānāti] conhece* स [sa] o* बिम्बं [bimbaṃ] o círculo de luz* मस्तके [mastake] no topo de sua cabeça* मणिवद् [maṇivad] como uma joia brilhante* योगवित् [yogavit] é um conhecedor do yoga*
18- No meio desse Yoni está um Mahā Liṅga, voltado para trás. Quem conhece o círculo de luz no topo de sua cabeça como uma joia brilhante é um conhecedor do Yoga.
taptacāmīkarābhāsaṃ taḍillekheva visphurat | trikoṇaṃ tatpuraṃ vahniradho meḍhrātpratiṣṭhitam || 19 ||
20- यत् समाधौ परं ज्योतिरनन्तं विश्वतोमुखम् । तस्मिन् दृष्टे महायोगे यातायातन्न विन्दते॥ २०॥
पुरं [puraṃ] a cidade* वह्नेर् [vahner] do fogo* त्रि-कोणं [tri-koṇaṃ] (que tem a forma de) um triângulo* आभासं [ābhāsaṃ] da cor* चामीकर [cāmīkara] ouro* तप्त [tapta] brilhante* प्रतिष्ठितम् [pratiṣṭhitam] situa-se* अधः [adhaḥ] abaixo* मेढ्रात् [meḍhrāt] do pênis* तत् [tat] ela* विस्फुरत् [visphurat] cintila* इव [iva] como* तडिल्-लेखेव [taḍil-lekhā] relâmpagos*
19- A cidade do fogo, que tem a forma de um triângulo, na cor do ouro brilhante, está situada abaixo do pênis e cintila como relâmpagos.
yat samādhau paraṃ jyotiranantaṃ viśvatomukham | tasmin dṛṣṭe mahāyoge yātāyātanna vindate || 20 ||
21- स्वशब्देन भवेत्प्राणः स्वाधिष्ठानं तदाश्रयः । धिष्ठानात्पदादस्मान्मेढ्रमेवाभिधीयते॥ २१॥
यत् [yat] esse (yogin)* समधौ [samadhau] (quando) em samādhi* महा-योगे [mahā-yoge] do grande yoga* दृष्टे [dṛṣṭe] percebe* परं [paraṃ] a suprema* ज्योतिर् [jyotir] luz* अनन्तं [anantaṃ] infinita* विश्वतो-मुखम् [viśvato-mukham] e onipresente* न [na] não* विन्दते [vindate] há* यातायातं [yātāyātaṃ] indo e vindo (o ciclo de nascimento e morte)*
20- O Yogin quando em Samadhi do grande Yoga percebe a suprema luz infinita e onipresente, não mais experimenta Yātāyātaṁ (renascimentos).
svaśabdena bhavetprāṇaḥ svādhiṣṭhānaṃ tadāśrayaḥ | svādhiṣṭhām āśrayād asmānmeḍhram evābhidhīyate || 21 ||
22- तन्तुना मणिवत्प्रोतो यत्र कन्दः सुषुम्णया । तन्नाभिमण्डलं चक्रं प्रोच्यते मणिपूरकम्॥ २२॥
प्राणः [prāṇaḥ] prāṇa* भवेत् [bhavet] surge* स्व-शब्देन [sva-śabdena] com o som 'sva'* तद्-आश्रयः [tad-āśrayaḥ] cuja sede* स्वाधिष्ठानं [svādhiṣṭhānaṃ] é o svādhiṣṭhāna cakra* अस्मात् [asmāt] portanto* स्वाधिष्ठाम्-आश्रयात् [svādhiṣṭhām-āśrayāt] svādhiṣṭhāna cakra* एव-अभिधीयते [eva-abhidhīyate] é chamado* मेढ्रम् [meḍhram] liṅga (pois situa-se na base do pênis)*
21- O Prāṇa surge com o som 'Sva' e sua sede é o Svādhiṣṭhāna Cakra. O Svādhiṣṭhāna Cakra está relacionado com Meḍhra (Liṅga) pois situa-se na base do pênis.
tantunā maṇivatproto yatra kandaḥ suṣumṇayā | tannābhimaṇḍalaṃ cakraṃ procyate maṇipūrakam || 22 ||
23- द्वादशारे महाचक्रे पुण्यपापविवर्जिते । तावज् जीवो भ्रमत्य् एव यावत् तत्त्वं न विन्दति॥ २३॥
तन् [tan] essa* नाभि-मण्डलं [nābhi-maṇḍalaṃ] região umbilical* यत्र [yatra] onde* कन्दः [kandaḥ] o kanda* प्रोतः [protaḥ] é atravessado* सुषुम्णया [suṣumṇayā] pela suṣumṇa* मणि-वत् [maṇi-vat] como uma pérola* तन्तुना [tantunā] (enfiada em) um fio*, प्रोच्यते [procyate] é chamada* मणि-पूरकम् [maṇi-pūrakam]* maṇipūra* मणि-पूरकम् [maṇi-pūrakam] maṇipūraka*
22- A região onde o Kanda é atravessado pela Suṣumṇa, como uma joia enfiada em um fio, é chamada de Maṇipūra Cakra.
dvādaśāre mahācakre puṇyapāpavivarjite | tāvajjīvo bhramatya eva yāvat tattvaṃ na vindati || 23 ||
24- ऊर्ध्वं मेढ्रादधोनाभेः कन्दो योनिः खगाण्डवत् । तत्र नाड्यः समुत्पन्नाः सहस्राणां द्विसप्ततिः॥ २४॥
तावत् [tāvat] enquanto* जीवो [jīvaḥ] o jīva (self limitado)* भ्रमत्य् [bhramaty] vagar* एव [eva] solitário* महा-चक्रे [mahā-cakre] no mahācakre* द्वादशारे [dvādaśāre] de doze raios* यावत् [yāvat] mesmo* विवर्जिते [vivarjite] livre* पुण्य [puṇya] do mérito* पाप [pāpa] e do demérito* न [na] não* विन्दति [vindati] pode reconhecer* तत्त्वं [tattvaṃ] os tattvas*
23 - Enquanto o Jīva vagar no Mahācakra de doze raios (Anāhata Cakra), mesmo livre de mérito (puṇya) e demérito (pāpa), não pode reconhecer os Tattvas (a realidade).
ūrdhvaṃ meḍhrādadhonābheḥ kando yoniḥ khagāṇḍavat | tatra nāḍyaḥ samutpannāḥ sahasrāṇāṃ dvisaptatiḥ || 24 ||
25- तेषु नाडिसहस्रेषु द्विसप्ततिरुदाहृताः । प्रधानः प्राणवाहिन्यो भूयस्तासु दशस्मृताः॥ २५॥
ऊर्ध्वं [ūrdhvaṃ] acima* मेढ्राद् [meḍhrād] do pênis* अधः [adhaḥ] e abaixo* नाभेः [nābheḥ] do umbigo* कन्द [kanda] (está o) kanda* खगाण्ड-वत् [khagāṇḍa-vat] (semelhante a) um ovo de pássaro* तत्र [tatra] lá* योनिः [yoniḥ] yoni (está a fonte)* समुत्पन्नाः [samutpannāḥ] originam-se* सहस्राणां-द्वि-सप्ततिः [sahasrāṇāṃ-dvi-saptatiḥ]* as setenta se duas mil* नाड्यः [nāḍyaḥ] nāḍis*
24- Acima do pênis e abaixo do umbigo está o Kanda que se assemelha a um ovo de pássaro. É a fonte de onde se originam as 72 mil Nāḍis.
teṣu nāḍisahasreṣu dvisaptatirudāhṛtāḥ | pradhānāḥ prāṇavāhinyo bhūyastāsu daśasmṛtāḥ || 25 ||
26/27- इडा च पिङ्गला चैव सुषुम्णा च तृतीयका। गान्धारी हस्तिजिह्वा च पूषा चैव यशस्विनी॥ २६॥
तेषु [teṣu] entre essas* हस्रेषु [sahasreṣu] milhares* नाडी [nāḍī] de nāḍīs* सद्वि-सप्ततिर् [dvi-saptatir] setenta e duas* उदाहृताः [udāhṛtāḥ] são mencionadas* तासु [tāsu] entre essas* भूयस् [bhūyas] mais comuns* दश [daśa] dez* स्मृताः [smṛtāḥ] são reconhecidas* प्रधानाः [pradhānāḥ] (como) as mais importantes* वाहिन्यो [vāhinyo] portadoras* प्राण [prāṇa] do prāṇa*
25- Entre essas milhares de Nāḍis, são mencionadas setenta e duas. Entre essas mais comuns, dez são reconhecidas como as mais importantes portadoras do Prāṇa.
अलम्बुषा कुहूश्चैव शङ्खिनी दशमी स्मृता। एतन्नाडिमयं चक्रं ज्ञातव्यं योगिभिः सदा॥ २७॥
28- इडा वामे स्थिता भागे पिङ्गला दक्षिणे स्थिता । सुषुम्णा मध्यदेशे तु गान्धारी वामचक्षुषि॥ २८॥
iḍā ca piṅgalā caiva suṣumṇā ca tṛtīyakā | gāndhārī hastijihvā ca pūṣā caiva yaśasvinī || 26 ||
alambuṣā kuhūścaiva śaṅkhinī daśamī smṛtā | etannāḍimayaṃ cakraṃ jñātavyaṃ yogibhiḥ sadā || 27 ||
स्मृता [smṛtā] são descritas (as nāḍīs)* इडा [iḍā] iḍā* च [ca] e* पिङ्गला [piṅgalā] piṅgalā* चैव [caiva] e também* सुषुम्णा [suṣumṇā] suṣumṇā* च [ca] e* तृतीयका [tṛtīyakā] a terceira* गान्धारी [gāndhārī] gāndhārī* हस्ति-जिह्वा [hasti-jihvā] * च [ca] e* पूषा [pūṣā] pūṣā* चैव [caiva] e também* यशस्विनी [yaśasvinī] yaśasvinī*...अलम्बुषा [alambuṣā] alambuṣā* कुहूश् [kuhūś] kuhūś* चैव [caiva] e também* शङ्खिनी [śaṅkhinī] śaṅkhinī* दशमी [daśamī] é a décima* एतद् [etad] essa* चक्रं [cakraṃ] cakra (rede)* नाडी-मयं [nāḍī-mayaṃ] formada de nāḍīs* सदा [sadā] claramente* ज्ञातव्यं [jñātavyaṃ] deve ser compreendida* योगिभिः [yogibhiḥ] pelos yogins*
26/27- São descritas as Nāḍīs: Iḍā, Piṅgalā, e Suṣumṇā, a terceira é Gāndhārī, e Hastijihvā, Pūṣā e Paśasvinī, Alambuṣā e Kuhūśa, seguida por Śaṅkhinī, que é a décima. Os Yogins devem compreender claramente essa rede de Nāḍīs.
iḍā vāme sthitā bhāge piṅgalā dakṣiṇe sthitā | suṣumṇā madhyadeśe tu gāndhārī vāmacakṣuṣi || 28 ||
29- दक्षिणे हस्तिजिह्वा च पूषा कर्णे च दक्षिणे । यशस्विनी वामकर्णे ह्यानने चाप्यलम्बुषा॥ २९॥
इडा [iḍā] iḍā* स्थित [sthita] localiza-se* वामे [vāme] à esquerda* पिङ्गला [piṅgalā] da piṅgalā* भागे [bhāge] que corre* दक्षिणे [dakṣiṇe] à direita* सुषुम्णा [suṣumṇā] a suṣumṇā* स्थिता [sthitā] está localizada* मध्य-देशे [madhya-deśe] no meio do corpo* तु [tu] e* गान्धारी [gāndhārī] gāndhārī* वाम-चक्षुषि [vāma-cakṣuṣi] termina no olho esquerdo*
28- Iḍā está situada no lado esquerdo e Piṅgalā à direita, enquanto Suṣumṇā está no meio, Gāndhārī termina no olho esquerdo.
dakṣiṇe hastijihvā ca pūṣā karṇe ca dakṣiṇe | yaśasvinī vāmakarṇe hyānane cāpyalambuṣā || 29 ||
30- कुहूश् च लिङ्गदेशे तु मूलस्थाने च शङ्खिनी । एवं द्वारं समाश्रित्य तिष्ठन्ति दशनाडयः॥ ३०॥
हस्ति-जिह्वा [hasti-jihvā] hastijihvā* दक्षिणे [dakṣiṇe] (termina no olho) direito* च [ca] e* पूषा [pūṣā] pūṣā* कर्णे [karṇe] no ouvido* दक्षिणे [dakṣiṇe] direito* च [ca] e* यशस्विनी [yaśasvinī] yaśasvinī* वाम-कर्णे [vāma-karṇe] ouvido esquerdo* चाप्य् [cāpy] e então* ह्य् [hi] certamente* अलम्बुषा [alambuṣā] alambuṣā*आनने [ānane] (termina) na boca*
29- Hastijihvā termina no olho direito e Pūṣā no ouvido direito, enquanto Yaśasvinī chega ao ouvido esquerdo e Alambuṣā termina na boca.
kuhūśca liṅgadeśe tu mūlasthāne ca śaṅkhinī | evaṃ dvāraṃ samāśritya tiṣṭhanti daśanāḍayaḥ || 30 ||
31- इडापिङ्गलासुषुम्णाः प्राणमार्गे समाश्रिताः । सततं प्राणवाहिन्यः सोमसूर्याग्निदेवताः॥ ३१॥
कुहूः [kuhūḥ] kuhū* लिङ्ग-देशे [liṅga-deśe] termina na região do liṅga* च [ca] e* शङ्खिनी [śaṅkhinī] śaṅkhinī* मूल-स्थाने [mūla-sthāne] na área raiz (região do ânus)* तु [tu] e * एवं [evaṃ] assim* दश [daśa] as dez* नाडयः [nāḍayaḥ] nāḍīs* तिष्ठन्ति [tiṣṭhanti] estão* समाश्रित्य [samāśritya] conectadas* द्वारं [dvāraṃ] (às respectivas) aberturas*
30- Kuhū termina na região do pênis (liṅga) e Śaṅkhinī na área do ânus. Assim, as dez Nāḍīs estão conectadas às suas respectivas aberturas.
iḍāpiṅgalāsuṣumṇāḥ prāṇamārge samāśritāḥ | satataṃ prāṇa vāhinyaḥ somasūryāgnidevatāḥ || 31 ||
32- प्राणोपानः समानश्चोदानोव्यानौ च वायवः । नागः कूर्मोथ कृकलो देवदत्तो धनञ्जयः॥ ३२॥
इडा-पिङ्गला-सुषुम्णाः [iḍā-piṅgalā-suṣumṇāḥ] iḍā, piṅgalā e suṣumṇā* समाश्रिताः [samāśritāḥ] (estão) conectadas* प्राण-मार्गे [prāṇa-mārge] aos caminhos do prāṇa* वाहिन्यः [vāhinyaḥ] (elas são) portadoras* सततं [satataṃ] regulares* प्राण [prāṇa] do prāṇa* देवताः [devatāḥ] suas devatās (divindades) são* सोम [soma] lua* सूर्य [sūrya] sol* अग्नि [agni] fogo*
31- Iḍā, Piṅgalā e Suṣumṇā estão conectadas aos caminhos do Prāṇa. Elas são portadoras regulares do Prāṇa e suas respectivas Devatās são Soma (lua), Sūrya (sol) e Agni (fogo).
prāṇo’pānaḥ samānaścodānovyānau ca vāyavaḥ | nāgaḥ kūrmo’tha kṛkalo devadatto dhanañjayaḥ || 32 ||
33- हृदि प्राणो वसेन्नित्यंअपानो गुदमण्डले । समानो नाभिदेशे तु उदानः कण्ठमध्यगः॥ ३३॥
प्राणः [prāṇaḥ] prāṇa* अपानः [apānaḥ] apāna* समानअः [samānaḥ] samāna* च [ca] e* उदान-व्यानौ [udāna-vyānau] udāna e vyāna* च [ca] e* नागः [nāgaḥ] nāga* कूर्मः [kūrmaḥ] kūrma* अथ [atha] e* कृकरः [kṛkaraḥ] kṛkaraḥ* देव-दत्तः [devadattaḥ] devadatta* धनञ्जयः [dhanañjayaḥ] dhanañjaya* वायवः [vāyavaḥ] são os dez prāṇas no corpo*
32- Prāṇa, Apāna, Samāna, Udāna, Vyāna, Nāga, Kūrma, Kṛkara, Devadatta e Dhanañjaya são os dez Prāṇas no corpo.
hṛdi prāṇo vasennityaṃ apāno gudamaṇḍale | samāno nābhideśe tu udānaḥ kaṇṭhamadhyagaḥ || 33 ||
34- व्यनो व्यापी शरीरेषु प्रद्धानाः पञ्च वयवः । प्राणाद्याः पञ्चविख्याता नागाद्याः पन्च वयवः॥ ३४॥
प्राणः [prāṇaḥ] prāṇa* नित्यम् [nityam] sempre* वसेस् [vases] habita* हृदि [hṛdi] coração* अपानः [apānaḥ] apāna* गुद-मण्डले [guda-maṇḍale] a região do ânus* समान् [samānaḥ] samāna* नाभि-देशे [nābhi-deśe] região do umbigo* तु [tu] e* उदानः [udānaḥ] udāna* कण्ठ-मध्यगः [kaṇṭha-madhyagaḥ] o meio da garganta*
33- Prāṇa sempre habita o coração, Apāna a região do ânus, Samāna a região do umbigo e Udāna o meio da garganta.
vyāno vyāpī śarīreṣu pradhānāḥ pañca vāyavaḥ | prāṇādyāḥ pañca vikhyātā nāgādyāḥ pañca vāyavaḥ || 34 ||
35- उद्गारे नाग आख्यातः कूर्म उन्मीलने स्मृतः। कृकरः क्षुतकृज् ज्ञेयो देवदत्तो विजृम्भणे॥ ३५॥
व्यानः [vyānaḥ] vyāna* व्यापी [vyāpī] permeia* शरीरेषु [śarīreṣu] todo o corpo* प्राणाद्याः [prāṇādyāḥ] começando com prāṇā, etc* विख्याता [vikhyātā] são chamados* पञ्च [pañca] os cinco* प्रधानाः [pradhānāḥ] principais* वायवः [vāyavaḥ] vāyus* नागाद्याः [nāgādyāḥ] começando com nāgā, etc* पञ्च [pañca] são os cinco* वायवः [vāyavaḥ] vāyus (secundários)*
34- Vyāna permeia todo o corpo. Começando com Prana, etc.: são os cinco principais Vāyus. Começando com Naga, etc.: são os cinco Vāyus secundários.
udgāre nāga ākhyātaḥ kūrma unmīlane smṛtaḥ | kṛkaraḥ kṣutakṛj jñeyo devadatto vijṛmbhaṇe || 35 ||
36- न जहाति मृतं चापि सर्वव्यापि धनञ्जयः । एते सर्वासु नाडीषु भ्रमन्ते जीवरूपिणः॥ ३६॥
आख्यातः [ākhyātaḥ] sabe-se que* नागः [nāgaḥ] nāga* उद्गारे [udgāre] provoca arrotos* कूर्मः [kūrmaḥ] kūrma* उन्मीलने [unmīlane] causa piscar dos olhos* स्मृतः [smṛtaḥ] ensina-se que* कृकरः [kṛkaraḥ] kṛkaraḥ* क्षुतकृज् [kṣutakṛj] causa espirros* ज्ञेयः [jñeyaḥ] sabe-se* देवदत्तः [devadattaḥ] que devadatta* विजृम्भणे [vijṛmbhaṇe] provoca o bocejo*
35- Sabe-se que Nāgā provoca arrotos e Kūrma o piscar dos olhos, Kṛkara causa espirros, e Devadatta o bocejo.
na jahāti mṛtaṃ cāpi sarvavyāpi dhanañjayaḥ | ete sarvāsu nāḍīṣu bhramante jīvarūpiṇaḥ || 36 ||
37- आक्षिप्तो भुजदण्डेन यथोच्चलति कन्दुकः । प्राणापानसमाक्षिप्तस्तथा जीवो न तिष्ठति॥ ३७॥
धनञ्जयः [dhanañjayaḥ] dhanañjaya* व्यापि [vyāpi] permeia* सर्व [sarva] tudo* न [na] e nem* चापि [ca-api] mesmo* जहाति [jahāti] abandona* मृतं [mṛtaṃ] um morto* एते [ete] esses (dez prāṇās) * भ्रमन्ते [bhramante] circulam* जीव-रूपिणः [jīva-rūpiṇaḥ] na forma se jīva* सर्वासु [sarvāsu] em todas* नाडीषु [nāḍīṣu] nāḍīs*
36- Dhanañjaya permeia todo corpo e não o abandona nem mesmo quando está morto. Esses (dez Prāṇās) circulam na forma de Jīva em todas Nāḍīs.
ākṣipto bhujadaṇḍena yathoccalati kandukaḥ | prāṇa apāna samākṣiptas tathā jīvo na tiṣṭhati || 37 ||
38- प्राणापानवशो जीवो ह्य् अधश् चोर्ध्वं च धावति । वामदक्षिणमार्गेण चञ्चलत्वान्न दृश्यते॥ ३८॥
यथा [yathā] quando* कन्दुकः [kandukaḥ] uma bola* आक्षिप्तः [ākṣiptaḥ] é golpeada* भुज-दण्डेन [bhuja-daṇḍena] com um bastão* उच्चलति [uccalati] sobe e desce* जीवः [jīvaḥ] o jīva* प्राण [prāṇa] (animado por) prāṇa* अपान [apāna] e apāna* तथा [tathā] também* न [na] não* तिष्ठति [tiṣṭhati] fica parado*
37- Quando uma bola é lançada com um bastão sobe e desce; O Jīva, quando animado por Prāṇa e Apāna, também, se movimenta.
prāṇāpānavaśo jīvo hyadhaścordhvaṃ ca dhāvati | vāma dakṣiṇa mārgeṇa cañcalatvānna dṛśyate || 38 ||
39- रज्जुबद्धो यथा श्येनो गतोऽप्याकृष्यते पुनः । गुणबद्धस्तथा जीवः प्राणापानेन कृष्यते॥ ३९॥
जीवः [jīvaḥ] (como o) jīva* वशः [vaśaḥ] (está) sob controle* प्राण [prāṇa] do prāṇa* अपान [apāna] e do apāna* धावति [dhāvati] se move* अधः [adhaḥ] abaixo* च [ca] e* ऊर्ध्वं [ūrdhvaṃ] acima*मार्गेण [mārgeṇa] nos canais* वाम [vāma] da esquerda* दक्षिण [dakṣiṇa] e da direita* च [ca] e* चञ्चलत्वान् [cañcalatvān] devido à sua instabilidade* हि [hi] certamente* न [na] não* दृश्यते [dṛśyate] é percebido*
38 - Como o Jīva (Self limitado) está sob controle do Prāṇa e do Apāna, ele se move para baixo e para cima ao longo dos canais da esquerda e da direita. Devido à sua instabilidade, não é percebido.
rajjubaddho yathā śyeno gato'pyākṛṣyate punaḥ | guṇabaddhastathā jīvaḥ prāṇāpānena kṛṣyate || 39 ||
40- अपानः कर्षति प्राणः प्राणोपानं च कर्षति । ऊर्ध्वाधः संस्थितावेतौ संयोजयति योगवित्॥ ४०॥
यथा [yathā] como* श्येनः [śyenaḥ] um falcão* बद्धः [baddhaḥ] amarrado* रज्जु [rajju] por uma corda* गतः [gataḥ] se voa para longe* आकृष्यते [ākṛṣyate] é trazido de volta* पुनः [punaḥ] novamente* तथा [tathā] o mesmo (ocorre com)* जीवः [jīvaḥ] o jīva* बद्धः [baddhaḥ] preso* गुण [guṇa] pelos guṇas* अपि [api] também* कृष्यते [kṛṣyate] é atraído* प्राणापानेन [prāṇāpānena] por prāṇa e apāna*
39- Assim como um falcão amarrado com uma corda, se voa para longe, é trazido de volta; o mesmo, ocorre com o Jīva, preso pelos gunas, também, é atraído por prana e apana.
apānaḥ karṣati prāṇaṃ prāṇo’pānaṃ ca karṣati | ūrdhvādhaḥ saṃsthitāvetau saṃyojayati yogavit || 40 ||
41- हकारेण बहिर्याति सकारेण विशेत्पुनः । हंसहंसेत्यमुं मन्त्रं जीवो जपति सर्वदा॥ ४१॥
अपानः [apānaḥ] apāna* कर्षति [karṣati] atrai* प्राणं [prāṇaṃ] prāṇa* प्राच [ca] e* णः [prāṇaḥ] prāṇa* कर्षति [karṣati] atrai* अपानं [apānaṃ] apāna* संस्थितौ [saṃsthitau] situados* ऊर्ध्वाधः [ūrdhvādhaḥ] acima e abaixo (do umbigo)* योग-वित् [yoga-vit] o conhecedor do yoga* संयोजयति [saṃyojayati] une* एतौ [etau] esses dois*
40- O Apāna atrai o Prāṇa e o Prāṇa atrai o Apāna, situados acima e abaixo do umbigo. O conhecedor do Yoga une ambos.
hakāreṇa bahiryāti sakāreṇa viśetpunaḥ | haṃsahaṃsetyamuṃ mantraṃ jīvo japati sarvadā || 41 ||
42- षट्शतानि त्वहोरात्रे सहस्राण्येकविंशतिः । एतत्सङ्ख्यान्वितं मन्त्रं जीवो जपति सर्वदा॥ ४२॥
अमुं [amuṃ] esse (o jīva) * ह-कारेण [ha-kāreṇa] com o som ha* बहिः [bahiḥ] sai (do corpo)* स-कारेण [sa-kāreṇa] e, com o som sa* विशेत् [viśet] volta*याति [yāti] e entra* पुनः [punaḥ] novamente* इति [iti] assim* जीवः [jīvaḥ] o jīva* सर्वदा [sarvadā] sempre* जपति [japati] recita* मन्त्रं [mantraṃ] mantra* हंस-हंस [haṃsa-haṃsa] haṃsa-haṃsa*
41- O Jīva, na forma de Prāna, sai do corpo com o som Haṃ; com o som "Sa", ele entra novamente. Assim, o Jīva, continuamente, recita o Mantra "Haṃsa, Haṃsa".
ṣaṭśatāni tvahorātre sahasrāṇyekaviṃśatiḥ | etatsaṅkhyānvitaṃ mantraṃ jīvo japati sarvadā || 42 ||
43- अजपा नाम गायत्री योगिनां मोक्षदायिनी । अस्याः सङ्कल्पमात्रेण सर्वपापैः प्रमुच्यते॥ ४३॥
जीवः [jīvaḥ] O jīva* जपति [japati] recita* सर्वदा [sarvadā] sempre* एतत् [etat] esse* मन्त्रं [mantraṃ] mantra* अन्वितं [anvitaṃ] correspondente ao* सङ्ख्य [saṅkhya] número* सहस्राण्य्-एक-विंंअतिः [sahasrāṇy-eka-viṃṃatiḥ] 21.000* षट्-शतानि [ṣaṭ-śatāni] e seiscentas (inalações e exalações)* अहोरात्रम् [ahorātram] continuamente, dia e noite*
42- O Jīva, continuamente, recita esse mantra 21.600 vezes dia e noite.
ajapā nāma gāyatrī yogināṃ mokṣadāyinī | asyāḥ saṅkalpamātreṇa sarvapāpaiḥ pramucyate || 43 ||
44- अनया सदृशी विद्या अनया सदृशो जपः । अनया सदृशं ज्ञानं न भूतं न भविष्यति॥ ४४॥
गायत्री [gāyatrī] o gāyatrī* नाम [nāma] chamado* अजपा [ajapā] ajapā* दायिनी [dāyinī] concede* मोक्ष [mokṣa] liberação* योगिनां [yogināṃ] aos yogins* मात्रेण [mātreṇa] pela simples* सङ्कल्प-अस्याः [saṅkalpa-asyāḥ] intenção (de recitá-lo)* प्रमुच्यते [pramucyate] liberta-se* सर्व [sarva] de todos* पापैः [pāpaiḥ] os males*
43- O Gāyatrī chamado Ajapā concede liberação aos Yogins. Pela simples intenção (de recitá-lo) liberta-se de todos os males.
anayā sadṛśī vidyā anayā sadṛśo japaḥ | anayā sadṛśaṃ jñānaṃ na bhūtaṃ na bhaviṣyati || 44 ||
45- कुन्दलिन्याः समुद्भूता गायत्री प्राणधारिणी । प्राणविद्या महाविद्या यस्तां वेत्ति स योगवित्॥ ४५॥
विद्या [vidyā] (Não há) sabedoria* सदृशी [sadṛśī] similar* अनया [anayā] a esse (ajapā-gāyatrī)* जपः [japaḥ] (não há) japa* सदृशः [sadṛśaḥ] igual* अनया [anayā] a ele* ज्ञानं [jñānaṃ] (não há) jñāna* सदृशं [sadṛśaṃ] semelhante* अनया [anayā] a ele* न [na] nunca* भूतं [bhūtaṃ] existiu* न [na] nem* भविष्यति [bhaviṣyati] existirá*
44- Não há Vidyā (sabedoria) similar a esse (Ajapā-Gāyatrī), não há Japa (recitação) igual a ele, não há Jñāna (conhecimento) semelhante a ele, nunca existiu, nem existirá.
kuṇḍalinyāḥ samudbhūtā gāyatrī prāṇadhāriṇī | prāṇavidyā mahāvidyā yastāṃ vetti sa yogavit || 45 ||
46- कन्दोर्ध्वे कुण्डली शक्तिरष्टधा कुण्डलाकृति । ब्रह्मद्वारमुखं नित्यं मुखेनाच्छाद्य तिष्ठति॥ ४६॥
सः [saḥ] o* गायत्री [gāyatrī] gāyatrī* समुद्भूता [samudbhūtā] emergiu* कुण्डलिन्याः [kuṇḍalinyāḥ] da kuṇḍalinī* तां [tāṃ] ela* प्राण-धारिणी [prāṇa-dhāriṇī] mantém a vida* यः [yaḥ] quem* वेत्ति [vetti] conhece* प्राण-विद्या [prāṇa-vidyā] a ciência do prana* महा-विद्या [mahā-vidyā] a grande ciência* योग-वित् [yoga-vit] é conhecedor do yoga*
45- O Gāyatrī emergiu da Kuṇḍalinī e mantém a vida. Quem conhece a ciência do Prāna, a grande ciência, é conhecedor do Yoga.
kandordhve kuṇḍalī śaktiraṣṭadhā kuṇḍalākṛti | brahma dvāra mukhaṃ nityaṃ mukhenācchādya tiṣṭhati || 46 ||
कुण्डली [kuṇḍalī] kuṇḍalī* शक्तिः [śaktiḥ] śakti* कुण्डलाकृतिः [kuṇḍalākṛtiḥ] enrolada* अष्ट-धा [aṣṭa-dhā] com oito voltas* नित्यं [nityaṃ] sempre* तिष्ठति [tiṣṭhati] está* ऊर्ध्वा [ūrdhvā] acima do* कन्द [kanda] kanda* आच्छाद्य [ācchādya] fechando* मुखं [mukhaṃ] a entrada* ब्रह्म-द्वर [brahma-dvara] do portal de brahma* मुखेन [mukhena] com sua face*
46- A Kuṇḍalinī Śakti, enrolada com oito voltas, sempre está acima do Kanda, fechando a entrada do Brahmadvāra (portal de Brahmam) com sua face.
yena dvāreṇa gantavyaṃ brahmadvāramanāmayam | mukhena ācchādya taddvāraṃ prasuptā parameśvarī || 47 ||
48- प्रबुद्धा वह्नियोगेन मनसा मारुता सह । सूचीव गुणमादाय व्रजत्यूर्ध्वं सुषुम्णया॥ ४८॥
येन [yena] É através dessa* द्वारेण [dvāreṇa] abertura* गन्तव्यं [gantavyaṃ] atravessa* ह्म-द्वारम् [brahma-dvāram] a porta para brahman, o estado de brahma* ब्रअनामयम् [anāmayam] que é livre do sofrimento* परमेश्वरी [parameśvarī] mas Parameśvarī* प्रसुप्ता [prasuptā] está dormindo* आच्छाद्य [ācchādya] cobrindo* तद् [tad] essa* द्वारं [dvāraṃ] entrada* मुखेनाच्छाद्य [mukhena] com seu rosto*
47 - É através dessa abertura que se chega ao estado de Brahma, que é livre do sofrimento. Mas Parameśvarī (Kuṇḍalinī) está dormindo lá, cobrindo aquela entrada com seu rosto.
prabuddhā vahniyogena manasā mārutā saha | sūcīva guṇamādāya vrajatyūrdhvaṃ suṣumṇayā || 48 ||
49- प्रस्फुरद्भुजगाकारा पद्मतन्तुनिभा शुभा । प्रबुद्धा वह्नियोगेन व्रजत्यूर्ध्वं सुषुम्णया॥ ४९॥
प्रबुद्धा [prabuddhā] (quando a kuṇḍalinī) é despertada* वह्नि-योगेन [vahni-yogena] pelo fogo do yoga (através da intensa prática do yoga)* सह [saha] junto* मनसा [manasā] com manas (a mente)* मरुता [marutā] e o prāṇa (energia vital)* व्रजति [vrajati] (ela se) move* ऊर्ध्वं [ūrdhvaṃ] para cima* सुषुम्णया [suṣumṇayā] na suṣumṇa* सूचीव [sūcī- iva] como uma agulha* आदाय [ādāya] puxando* गुणम् [guṇam] um fio*
48 - Quando Kuṇḍalinī é despertada através da intensa prática do Yoga junto com Manas e Prāṇa, ela sobe através da Suṣumṇā como uma agulha puxando um fio.
prasuptabhujagākārā padmatantunibhā śubhā | prabuddhā vahniyogena vrajatyūrdhvaṃ suṣumṇayā || 49 ||
50- उद्घटयेत् कपातं तु यथा कुञ्चिकया हठात् । कुण्डलिन्या तथा योगी मोक्षद्वारं प्रभेदयेत्॥ ५०॥
भुजगाकारा [bhujagā-kārā] (quando a kuṇḍalinī) na forma de uma serpente* प्रसुप्त [prasupta] adormecida* शुभा [śubhā] bela* निभा [nibhā] como* तन्तु [tantu] fibra* पद्म [padma] lótus* प्रबुद्धा [prabuddhā] é despertada* वह्नि-योगेन [vahni-yogena] pelo fogo do yoga* व्रजत्य् [vrajaty] move-se* ऊर्ध्वं [ūrdhvaṃ] para cima* सुषुम्णया [suṣumṇayā] da suṣumṇa*
49- Quando a Kuṇḍalinī, tendo a forma de uma serpente adormecida e sendo bela como uma fibra de lótus, é despertada pelo fogo do Yoga, ela sobe através da Suṣumṇa.
udghāṭayet kapāṭaṃ tu yathā kuñcikayā haṭhāt | kuṇḍalinyā tathā yogī mokṣadvāraṃ prabhedayet || 50 ||
51- कृत्वा सम्पुटितौ करौ दृढतरं बद्ध्वा तु पद्मासनं | गाढं वक्षसि सन्निधाय चिबुकं ध्यानं च तच्चेतसि । वारम्वारमपानमूर्ध्वमनिलं प्रोच्चारयेत्पूरितं | मुञ्चन्प्राणमुपैति बोधमतुलं शक्तिप्रभावादतः॥ ५१॥
तथा [tathā] assim* यथा [yathā] como* उद्घाटयेत् [udghāṭayet] se abre* कपाटं [kapāṭaṃ] uma porta* कुञ्चिकया [kuñcikayā] com uma chave* तु [tu] então* योगी [yogī] o yogin* प्रभेदयेत् [prabhedayet] pode abrir* हठात् [haṭhāt] com força* मोक्ष-द्वारं [mokṣa-dvāraṃ] a porta da liberdade* कुण्डलिन्या [kuṇḍalinyā] através da kuṇḍalinī*
50 - Assim como se abre uma porta com uma chave, o Yogin pode abrir, com força, a porta da liberdade através da Kuṇḍalinī.
kṛtvā sampuṭitau karau dṛḍhataraṃ baddhvā tu padmāsanaṃ | gāḍhaṃ vakṣasi sannidhāya cibukaṃ dhyānaṃ ca taccetasi | vāram vāram apānam ūrdhvam anilaṃ proccārayetpūritaṃ | muñcanprāṇamupaiti bodhamatulaṃ śakti prabhāvādataḥ || 51 ||
52- अङ्गानां मर्दनं कृत्व श्रमसञ्जातवारिणा । कट्वम्ललवणत्यागी क्षीरभोजनमाचरेत्॥ ५२॥
बद्ध्वा-तु [baddhvā-tu] após assumir* पद्मासनं [padmāsanaṃ] padmāsana* कृत्वा [kṛtvā] coloque* करौ [karau] as mãos* दृढतरं [dṛḍhataraṃ] firmemente* तच् [tac] em* सम्पुटितौ [sampuṭitau] forma de conçha* च [ca] e* सन्निधाय [sannidhāya] coloque* चिबुकं [cibukaṃ] o queixo* गाढं [gāḍhaṃ] firmemente* वक्षसि [vakṣasi] no peito* ध्यानं [dhyānaṃ] deve-se praticar meditação* चेतसि [cetasi] focalizando a mente (no self)* / पूरितं-अनिलं [pūritaṃ-anilaṃ] depois de inalar (enchendo o tórax de ar)* प्रोच्चारयेत् [proccārayet] deve-se conduzir* अपानम् [apānam] o apāna* वारं-वारम् [vāraṃ-vāram] repetidamente* ऊर्ध्वम् [ūrdhvam] para cima* / अतः [ataḥ] como resultado* मुञ्चन् [muñcan] ao liberar* प्राणम् [prāṇam] prāṇa, a força vital (unindo prāṇa e apāṇa)* उपैति [upaiti] (o yogin) adquire* अतुलं [atulaṃ] incomparável* बोधम् [bodham] sabedoria* शक्ति-प्रभावाद् [śakti-prabhāvād] através do despertar do poder da Śakti*
51- Após de assumir Padmāsana, coloque as mãos firmemente em forma de concha, e coloque o queixo firmemente no peito, deve-se praticar meditação focalizando a mente (no Self). Depois de inalar (enchendo o tórax de ar) deve-se conduzir o Apāna repetidamente para cima. Então, ao liberar a força vital (o Yogin) adquire incomparável Sabedoria através do despertar do poder da Śakti.
aṅgānāṃ mardanaṃ kṛtva śramasañjātavāriṇā | kaṭv amlalavaṇa tyāgī kṣīrabhojanamācaret || 52 ||
53- ब्रह्मचारी मिताहारी त्यागी योगपरायणः । अब्दाद् ऊर्ध्वं भवेत् सिद्धो नात्र कार्या विचारणा॥ ५३॥
कृत्व [kṛtva] após a prática* मर्दनं [mardanaṃ] deve-se esfregar* अङ्गानां [aṅgānāṃ] os membros* श्रम-सञ्जात-वारिणा [śrama-sañjāta-vāriṇā] com o suor produzido pelo esforço* कट्व्-अम्ल-लवण-त्यागी [kaṭu-amla-lavaṇa-tyāgī] deve evitar comidas picantes, azedas e salgadas* आचरेत् [ācaret] e consumir* क्षीर-भोजनम् [kṣīra-bhojanam] alimentos preparados com leite*
52- O praticante deve esfregar os membros com o suor produzido pelo esforço do Pranayama. Também, deve consumir alimentos preparados com leite e evitar os picantes, salgados, azedos ou ácidos.
brahmacārī mitāhārī tyāgī yogaparāyaṇaḥ | abdādūrdhvaṃ bhavetsiddho nātra kāryā vicāraṇā || 53 ||
54- सुस्निग्धं मधुराहारं चतुर्थांशविवर्जितम् । भुज्यते स्वरसं प्रीत्यै मिताहारी स उच्यते॥ ५४॥
ब्रह्मचारी [brahmacārī] (aquele que) segue brahmacārya* मिताहारी [mitāhārī] consome dieta moderada* त्यागी [tyāgī] renuncia à satisfação dos desejos* परायणः [parāyaṇaḥ] é exclusivamente dedicado* योग [yoga] ao yoga* भवेत् [bhavet] torna-se* सिद्धो [siddhaḥ] realizado* ऊर्ध्वम् [ūrdhvam] após* अब्दात् [abdāt] (alguns) anos* न [na] não* कार्या [kāryā] (há) razão* विचारणा [vicāraṇā] para duvidar* अत्र [atra] disso*
53- Aquele que leva uma vida celibatária, faz uma dieta moderada, renuncia à satisfação dos desejos e é totalmente dedicado ao Yoga, atinge a realização após um alguns anos de prática. Não há dúvida sobre isso.
susnigdhaṃ madhurāhāraṃ caturthāṃśa vivarjitam | bhuñjate
55- कन्दोर्ध्वं कुण्डलीनी शक्ति शुभमोक्षप्रदायिनी । बन्धनाय च मूढानां यस्तां वेत्ति स योगवित्॥ ५५॥
svarasaṃ prītyai mitāhārī sa ucyate || 54 ||
स [sa] essa* उच्यते [ucyate] que é chamada* मिताहारः [mitāhāraḥ] dieta moderada* आहार [āhāraḥ] é o alimento* सुस्निग्ध [susnigdha] tenro* सुमधुर [madhura] e agradável* भुञ्जते [bhuñjate] consumido* सम्प्रीत्यै [samprītyai] como oferenda a* शिव [śiva] Śiva* चतुर्थ [caturtha] (deixando) a quarta* अंश [aṁśa] parte (do estomago)* विवर्जितः [vivarjitaḥ] vazia*
54- Mitahara é definido como dieta equilibrada, tenra e agradável. Deixando um quarto do estômago vazio, deve ser consumida como oferenda a Śiva.
kandordhvaṃ kuṇḍalīnī śakti śubhamokṣapradāyinī | bandhanāya ca mūḍhānāṃ yastāṃ vetti sa yogavit || 55 ||
56- महामुद्रां नमोमुद्रां उड्डियानं जलन्धरम् । मूलबन्धनं च यो वेत्ति स योगी मुक्तिभाजनम्॥ ५६॥
कुण्डलीनी [kuṇḍalīnī] a kuṇḍalinī* उर्ध्वं [urdhvaṃ] (está) acima* कन्द [kanda] do kanda* तां [tāṃ] essa* शक्तिः [śaktiḥ] śakti* शुभ-मोक्ष-प्रदायिनी [śubha-mokṣa-pradāyinī] dá liberação (aos yogins)* च [ca] e* बन्धनाय [bandhanāya] escravidão* मूढानां [mūḍhānāṃ] aos ignorantes* यः [yaḥ] quem* स (saḥ] a* वेत्ति [vetti] conhece* योग-विद् [yoga-vid] é conhecedor do yoga*
55- A Kuṇḍalinī está acima do Kanda. Essa Śakti dá liberação aos Yogins e escravidão aos ignorantes. Quem a conhece entende o Yoga.
mahāmudrāṃ nabhomudrāṃ uḍḍiyānaṃ jalandharam | mūlabandhaṃ ca yo vetti sa yogī muktibhājanaḥ || 56 ||
57- वक्षोन्यस्तहनुः प्रपीड्य सुचिरं योनिं च वामाङ्घ्रिणा | हस्ताभ्यामनुधारयेत् प्रसरितं पादं तथा दक्षिणम् । आपूर्य श्वसनेन कुक्षियुगलं बद्ध्वा शनैरेचये देषापातकनाशिनी सुमहती मुद्रा नॄणां कत्यते॥ ५७॥
योगि [yogī] o yogin* यः [yaḥ] que* वेत्ति [vetti] conhece* सः [saḥ] esses* महा-मुद्रां [mahā-mudrāṃ] mahāmudrā* नभो-मुद्राम् [nabho-mudrām] nabhomudrā* उड्डियानं [uḍḍiyānaṃ] uḍḍiyāna* जलन्धरम् [jalandharam] jalandhara* च [ca] e* मूल-बन्धं [mūla-bandhaṃ] mūlabandha* मुक्तिभाजनः [mukti-bhājanam] está apto para a liberação*
56- O yogin que conhece Mahāmudrā, Nabhomudrā, Uḍḍiyāna Bandha, Jalandhara Bandha e Mūlabandha está preparado para a liberação.
vakṣonyastahanuḥ prapīḍya suciraṃ yoniṃ ca vāmāṅghriṇā | hastābhyām anudhārayet prasaritaṃ pādaṃ tathā dakṣiṇam | āpūrya śvasanena kukṣiyugalaṃ baddhvā śanaiḥ recayet | eṣā vyādhivināśinī sumahatī mudrā nṛṇāṃ kathyate || 57 ||
58- चन्द्राङ्गेन समभ्यस्य सूर्याङ्गेनाभ्यसेत्पुनः । यावत्तुल्या भवेत्सङ्ख्या ततो मुद्रां विसर्जयेत्॥ ५८॥
निपीड्य [nipīḍya] pressione fortemente* योनिं [yoniṃ] o períneo* वामाङ्घ्रिणा [vāmāṅghriṇā] com o calcanhar esquerdo* सु-चिरं [su-ciraṃ] contínuamente* च [ca] e* हस्ताभ्याम् [hastābhyām] com as duas mãos* अनुधारयेत् [anudhārayet] segure* पादं [pādaṃ] o pé* दक्षिणम् [dakṣiṇam] direito* प्रसरितं [prasaritaṃ] esticado* वक्षस्-न्यस्त-हनुर् [vakṣas-nyasta-hanur] pressione o queixo contra o peito* आपूर्य [āpūrya] depois de inspirar (prenda a respiração)* तथा [tathā] também* कुक्षि-युगलं [kukṣi-yugalaṃ] aplique os dois (jalandharabandha e mūlabandha)* श्वसनेन [recayed] expire* शनैः [śanaiḥ] lentamente* बद्ध्वा [baddhvā] sem bandhas* एषा [eṣā] Isso* कथ्यते [kathyate] é chamado* सु-महती [su-mahatī] de grande* मुद्रा [mudrā] mudrā* व्याधि-विनाशिनी [vyādhi-vināśinī] destrói as doenças* नृणां [nṛṇāṃ] das pessoas*
57- Pressione o períneo fortemente com o calcanhar esquerdo e segure o pé direito esticado com as duas mãos. Pressione o queixo contra o peito, depois de inspirar (prenda a respiração) e aplique Jalandharabandha e Mūlabandha, expire lentamente (sem Bandhas). Isso é chamado de grande selo (Mahamudrā), que destrói as doenças das pessoas.
candrāṅgena samabhyasya sūryāṅgenābhyasetpunaḥ | yāvattulyā bhavetsaṅkhyā tato mudrāṃ visarjayet || 58 ||
59- नहि पथ्यमपथ्यं वा रसाः सर्वेऽपि नीरसाः । अपि मुक्तं विषं घोरं पीयूषमिव जीर्यते॥ ५९॥
समभ्यस्य [samabhyasya] depois de práticar (mahamudrā)* अङ्गे-तु [aṅge tu] no lado* चन्द्र [candra] da lua (esquerdo)* अभ्यसेत् [abhyaset] deve-se praticar* पुनर् [punar] novamente* अङ्गे [aṅge] no lado* सूर्य [sūrya] do sol (direito)* यावत् [yāvat] assim que* सङ्ख्या [saṅkhyā] o número* तुल्या-भवेत् [tulyā bhavet] [de ciclos] for o mesmo (em ambos os lados)* ततस् [tatas] então* विसर्जयेत् [visarjayet] deve-se cessar* मुद्रां [mudrām] (a prática) da mudrā.
58- Depois de praticar (Mahamudrā) no lado esquerdo, pratique novamente no lado direito. Quando o número (de ciclos de respiração praticados em ambos os lados) for igual, cesse a prática.
nahi pathyamapathyaṃ vā rasāḥ sarve'pi nīrasāḥ | api bhuktaṃ viṣaṃ ghoraṃ pīyūṣamiva jīryate || 59 ||
60- क्षयकुष्ठगुदावर्तगुल्माजीर्णपुरोगमाः । तस्य दोषाः क्षयं यान्ति महामुद्रां तु योभ्यसेत्॥ ६०॥
न [na] não (há nada)* पथ्यं [pathyam] saudável* वा [vā] ou* अमपथ्यं [apathyam] nocivo (para o praticante dessa mudrā)* हि [hi] porque* जीर्यति [jīryati] (ele) digere* सर्वे [sarve] todos* रसाः [rasāḥ] (alimentos) saborosos* अपि [api] mesmo* नीरसाः [nīrasāḥ] os insípidos* अतिभुक्तं [ati-bhuktaṃ] (ou ingeridos) em demasia* अपि (api) e até* विषं [viṣam] o veneno* घोरं [ghoram] temível* जीर्यति [jīryati] são digeridos* इव [iva] como* पीयूषम् [pīyūṣam] como néctar*
59- Não há nada saudável ou nocivo para o praticante dessa Mudrā. Todos os comestíveis, saborosos ou insípidos, ou comidos em demasia, até o veneno temível são digeridos como néctar.
kṣayakuṣṭhagudāvartagulmājīrṇapurogamāḥ | tasya doṣāḥ kṣayaṃ yānti mahāmudrāṃ tu yobhyaset || 60 ||
61- कथितेयं महामुद्रा महासिद्धिकरा नॄणाम् । गोपनीया प्रयत्नेन न देया यस्य कस्यचित्॥ ६१॥
दोषाः [doṣāḥ] doenças causadas pelo desequilíbrio dos humores do corpo (e outras doenças)* पुरोगमाः [purogamāḥ] começando com* क्षय [kṣaya] tuberculose* कुष्ठ [kuṣṭha] doenças da pele* गुदावर्त [gudāvarta] constipação* गुल्मा [gulma] hipertrofia do baço (bem como)* अजीर्ण [ajīrṇa] problemas digestivos* क्षयं-यान्ति [kṣayam yānti] (todas essas doenças) são destruídas* यः [yaḥ] por quem* तु-अभ्यसेत् [tu-abhyaset] pratica* तस्य [tasya] essa* महामुद्रां [mahā-mudrāṁ] mahāmudrā (a grande mudrā).
60- Doenças causadas pelos desequilíbrios dos doṣās e outras doenças como tuberculose, doenças da pele, constipação, bem como problemas digestivos, e doenças do baço são destruídas por quem pratica Mahāmudrā.
kathiteyaṃ mahāmudrā mahāsiddhikari nṛṇām | gopanīyā prayatnena na deyā yasya kasyacit || 61 ||
62- कपालकुहरे जिह्वा प्रविष्टा विपरीतगा । भ्रुवोरन्तर्गता दृष्टिर् मुद्रा भवति खेचरी॥ ६२॥
इयं [iyam] a* महा-मुद्रा [mahāmudrā] grande selo* करा [karā] que produz* सर्व [sarva] todos* सिद्धि [siddhi] poderes super naturais* नॄणाम् [nṛṇām] ao homem* कथिता [kathitā] foi descrita* गोपनीया [gopanīyā] (ele deve ser) mantida em segredo* प्रयत्नेन [prayatnena] cuidadosamente* न [na] [e] não* देया [deyā] [deve ser] dada* यस्य-कस्यचित् [yasya-kasyacid] a qualquer um*
61- Assim, a Mahāmudrā, que confere todos os poderes super naturais ao homem, foi descrita. Ela deve ser mantida em segredo, e não deve ser dada a qualquer um.
kapālakuhare jihvā praviṣṭā viparītagā | bhruvorantargatā dṛṣṭirmudrā bhavati khecarī || 62 ||
63- न रोगान्मरणं तस्य न निद्रा न क्षुधा तृषा । न मूर्च्छा तु भवेत्तस्य यो मुद्रां वेत्ति खेचरीम्॥ ६३॥
जिह्वा [jihvā] (a ponta da) língua* विपरीतगा [viparītagā] retroflectida (curvada para trás)* प्रविष्टा [praviṣṭā] é inserida* कपाल-कुहरे [kapāla-kuhare] na cavidade do crânio (nasofaginge)* दृष्टिः [dṛṣṭiḥ] e o olhar* अन्तर्-गता [antar-gatā] entre* भ्रुवोः [bhruvoḥ] as sobrancelhas* भवति [bhavati] é* खेचरी-मुद्रा [khecarī-mudrā] khecarī mudrā*
62- A ponta da língua, retroflectida, é inserida na nasofaringe e o olhar é direcionado entre as sobrancelhas. Essa é Khecarī Mudrā.
na rogānmaraṇaṃ tasya na nidrā na kṣudhā tṛṣā | na mūrcchā tu bhavettasya yo mudrāṃ vetti khecarīm || 63 ||
68- यावद् बिन्दुः स्थितो देहे तावन्मृतोर्भयं कुतः । यावद् बद्धा नभोमुद्रा तावद् बिन्दुर्न गच्छति॥ ६८॥
यः [yaḥ] para o* [tasya] (yogin) que* वेत्ति [vetti] conhece* खेचरीम्-मुद्रां [khecarīm mudrām] khecarīmudrā* न [na] não* भवेत् [bhavet] há* रोगः [rogaḥ] doença* न [na] nem* मरणं [maraṇam] morte* न [na] nem* तन्द्रा [tandrā] exaustão* न-च [na ca] nem* निद्रा [nidrā] sono* क्षुधा [kṣudhā] fome* तृषा [tṛṣā] sede* मूर्च्छा [mūrcchā] ou preguiça*
63- Aquele que conhece Khecarī Mudrā, não é afetado por doença, morte, exaustão, sono, fome, sede ou preguiça.
64- पीड्यते न च शिकेन लिप्यते न च कर्मणा । बाध्यते न स केनापि यो मुद्रां वेत्ति खेचरीम्॥ ६४॥
64- पीड्यते न च शिकेन लिप्यते न च कर्मणा । बाध्यते न स केनापि यो मुद्रां वेत्ति खेचरीम्॥ ६४॥
pīḍyate na ca śokena lipyate na ca karmaṇā | bādhyate na sa kenāpi yo mudrāṃ vetti khecarīm || 64 ||
स [sa] ele (o yogin)* यः [yaḥ] que* वेत्ति [vetti] conhece* खेचरीम्-मुद्रां [khecarīm mudrām] khecarīmudrā* न [na] não* पीड्यते [pīḍyate] é torturado* शोकेन [śokena] pelo sofrimento* न-च [na ca] nem* लिप्यते [lipyate] é afetado* कर्मणा [karmaṇā] pelo karma* स [sa] ele* न [na] não* बाध्यते [bādhyate] é preso* कालेन [kālena] pelo tempo (morte)*
64- Aquele que conhece khecarī mudrā não é afetado pelo sofrimento nem torturado por nenhum karma. Ele não depende do tempo (morte).
65- चित्तं चलति नो यस्माज्जिह्वा चरति खेचरी । तेनेयं खेचरी सिद्धा सर्वसिद्धैर्नमस्कृता॥ ६५॥
67- खेचर्या मुद्रितं येन विवरं लम्बिकोर्ध्वतः । न तस्य क्षरते बिन्दुः कामिन्यालिङ्गितस्य च॥ ६७॥
cittaṃ calati no yasmājjihvā carati khecarī | teneyaṃ khecarī siddhā sarvasiddhairnamaskṛtā || 65 ||
चित्तं [cittaṃ] mente* न [na] não* चलति [calati] se move* यस्मात् [yasmāt] porque* जिह्वा [jihvā] a língua* चरति [carati] se move* खेचरी [khecarī] na khecarī (cavidade acima do palato)* तेनेयं [teneyaṃ ] por isso* खेचरी-सिद्धा [khecarī-siddhā] a realização na khecarī* नमस्-कृता [namas-kṛtā] é reverenciada* सर्व-सिद्धैः [sarva-siddhaiḥ] por todos (yogins) realizados*
65- A mente não se move enquanto a língua se mover na cavidade acima do palato. Por isso o sucesso na Khecarī Mudrā é reverenciada por todos yogins realizados.
66- बिन्दुमूल शरीरणां शिरास्तत्र प्रतिष्ठिताः । भावयन्ति शरीराणमापादतलमस्तकम्॥ ६६॥
66- बिन्दुमूल शरीरणां शिरास्तत्र प्रतिष्ठिताः । भावयन्ति शरीराणमापादतलमस्तकम्॥ ६६॥
bindumūlaṃ śarīraṇāṃ śirāstatra pratiṣṭhitāḥ | bhāvayanti śarīrāṇamāpādatalamastakam || 66 ||
बिन्दु [bindu] o bindu (sêmen)* मूलं [mūlaṃ] é a causa* शरीरणां [śarīraṇāṃ] do corpo* तत्र [tatra] nele* प्रतिष्ठिताः [pratiṣṭhitāḥ] estão estabelecidos* शिराः [śirāḥ] os canais sutis* भावयन्ति [bhāvayanti] que nutrem* शरीराणम् [śarīrāṇam] o corpo* आ-पाद-तल-मस्तकम् [ā-pāda-tala-mastakam] das solas dos pés até à cabeça*
66- O Bindu é a causa do corpo, nele estão estabelecidos os canais sutis que nutrem o corpo, das solas dos pés até à cabeça.
khecaryā mudritaṃ yena vivaraṃ lambikordhvataḥ | na tasya kṣarate binduḥ kāminyāliṅgitasya ca || 67 ||
येन [yena] Quando (o yogin)* मुद्रितं [mudritam] sela* विवरं [vivaram] a cavidade* ऊर्ध्वतः [ūrdhvataḥ] superior* लम्बिका [lambikā] do palato* खेचर्या [khecaryā] com khecarīmudrā* बिन्दुः [binduḥ] o bindu* न [na] não* क्षरते [kṣarate] é emitido* तस्य [tasya] por ele* च [ca] mesmo* आलिङ्गितस्य [āliṅgitasya] quando é abraçado कामिन्याः [kāminya] por uma jovem apaixonada*
67- Quando o Yogin sela a cavidade superior do palato com a Khecari Mudrā o Bindu não é emitido por ele, mesmo quando abraçado por uma jovem apaixonada.
yāvad binduḥ sthito dehe tāvanmṛtorbhayaṃ kutaḥ | yāvad baddhā nabhomudrā tāvad bindurna gacchati || 68 ||
69- चलितोऽपि यदा बिन्दुः सम्प्राप्तश् च हुताशनम् । व्रजत्यूर्ध्वं हृतः शक्त्या निरुद्धो योनिमुद्रया॥ ६९॥
यावत् [yāvat] enquanto* बिन्दुः [binduḥ] bindu* स्थितः [sthitaḥ] permanecer* देहे [dehe] no corpo* कुतः [kutaḥ] onde (deveria haver)* मृत्यु-भयं [mṛtyu-bhayaṃ] medo da morte?* तावत्यावत् [tāvatyāvat] enquanto* नभो-मुद्रा [nabho-mudrā] khecarīmudrā* बद्धा [baddhā] for praticado* बिन्दुः [binduḥ] bindu* न [na] não* गच्छति [gacchati] fluirá*
68- Enquanto Bindu permanecer no corpo, por que deveria haver medo da morte? Enquanto o Nabho Mudra (Khechari Mudra) for praticado, Bindu não fluirá.
calito'pi yadā binduḥ samprāptaśca hutāśanam | vrajatyūrdhvaṃ hṛtaḥ śaktyā niruddho yonimudrayā || 69 ||
70- स पुनर्द्विविधो बिन्दुः पण्डुरो लोहितस्तथा । पाण्डुरः शुक्रमित्याहुर्लोहिताख्यो महाराजः॥ ७०॥
अपि [api] mesmo* यदा [yadā] se* बिन्दुः [binduḥ] o bindu* लितः [calitaḥ] for derramado* च [ca] e* चसम्प्राप्तः [samprāptaḥ] mergulhar* हुताशनम् [hutāśanam] no hutāśanam (útero)* हृतः [hṛtaḥ] (pode ser) retirado* व्रजति [vrajati] e movido* व्रजति [vrajati] para cima* निरुद्धः [niruddhaḥ] sendo controlado* शक्त्या [śaktyā] com a energia* योनि-मुद्रया [yoni-mudrayā] da yonimudrā*
69- Mesmo que o Bindu seja derramado e mergulhar no Hutāśana, (pode ser) retirado e movido para cima sob controle do poder da Yonimudrā.
sa punardvividho binduḥ paṇḍuro lohitastathā | pāṇḍuraḥ śukramityāhurlohitākhyo mahārajaḥ || 70 ||
73- वायुना शक्तिचारेण प्रेरितं तु यदा महा-रजः । बिन्दुना एति सहैकत्वं भवेद्दिव्यं वपुस्ततः॥ ७३॥
सः [saḥ] o* बिन्दुः [binduḥ] bindu* द्वि-विधः [dvi-vidhaḥ] é de dois tipos* पाण्डरः [pāṇḍaraḥ] branco* तु [tu] e* लोहितः [lohitaḥ] vermelho* पुनः [punaḥ] agora* पाण्डरं [pāṇḍaraṃ] o branco* आहुः [āhuḥ] é chamado* शुक्रम् [śukram] de śukra* तथा [tathā] e* इति [iti] assim* लोहितं [lohitaṃ] o vermelho* महा-रजः [mahā-rajaḥ] mahāraja*
70- O Bindu é de dois tipos: branco e vermelho. O branco é chamado de Śukra e o vermelho Mahāraja.
71- सिन्दूरद्रवसङ्काशं नाभिस्थाने स्थितं रजः । शशिस्थाने स्थितो बिन्दुस्तयोरैक्यं सुदुर्लभम्॥ ७१॥
71- सिन्दूरद्रवसङ्काशं नाभिस्थाने स्थितं रजः । शशिस्थाने स्थितो बिन्दुस्तयोरैक्यं सुदुर्लभम्॥ ७१॥
sindūradravasaṅkāśaṃ nābhisthāne sthitaṃ rajaḥ | śaśisthāne sthito bindustayoraikyaṃ sudurlabham || 71 ||
रजः [rajaḥ] o bindu vermelho* सङ्काशं [saṅkāśaṃ] é semelhante* द्रव [drava] a um fluído* सिन्दूर [sindūra] vermelho vivo* स्थितं [sthitaṃ] está localizado* नाभिस्थाने [nābhisthāne] na área do umbigo* बिन्दुस् [bindus] e o bindu branco* स्थितः [sthitaḥ] está localizado* शशि-स्थाने [śaśi-sthāne] na morada da lua* ऐक्यं [aikyaṃ] a união* तयोः [tayoḥ] desses dois* सु-दुर्लभम् [su-durlabham] é muito difícil (de alcançar)*
71- O Bindu vermelho é como um fluído vermelho vivo e está situado na área do umbigo, e o Bindu branco está situado na morada da lua. A união desses dois é muito difícil (de alcançar).
72- बिन्दुः शिवो रजः शक्तिर्बिन्दुम् इन्दू रजो रविः । अनयोः सङ्गमादेव प्राप्यते परमं पदम्॥ ७२॥
72- बिन्दुः शिवो रजः शक्तिर्बिन्दुम् इन्दू रजो रविः । अनयोः सङ्गमादेव प्राप्यते परमं पदम्॥ ७२॥
binduḥ śivo rajaḥ śaktirbindum indū rajo raviḥ | anayoḥ saṅgamādeva prāpyate paramaṁ padam || 72 ||
बिन्दुः [binduḥ] bindu (śukra)* शिवः [śivaḥ] é śiva* रजः [rajaḥ] rajas* शक्तिर् [śaktir] é śakti* बिन्दुः [binduḥ] bindu* इन्दूः [indūḥ] é a lua* रजः [rajaḥ] rajas* रविः [raviḥ] é o sol* एव [eva] pela* सङ्गमात् [saṅgamāt] união* अनयोः [anayoḥ] de ambos* परमं [paramaṃ] o mais alto* पदम् [padam] estado (de consciência)* प्राप्यते [prāpyate] é alcançado*
72- Bindu (Śukra) é Śiva e Rajas é Śakti. Bindu é a lua e Rajas é o sol. Devido à união destes dois, o mais alto estado de consciência é alcançado.
vāyunā śakticāreṇa preritaṃ tu yadā mahā-rajaḥ | bindunā eti sahaikatvaṃ bhaveddivyaṃ vapustataḥ || 73 ||
74- शुक्रं चन्द्रेण संयुक्तं रजः सूर्येण संयुतम् । तयोः समरसैकत्वं यो जानाति स योगवित्॥ ७४॥
यदा [yadā] quando* महा-रजः [mahā-rajaḥ] o mahāraja* शक्ति-चारेण-प्रेरितं [śakti-cāreṇa-preritaṃ] é movido com a força* वायुना [vāyunā] do prāṇa* तदा [tadā] então* एकत्वं [ekatvaṃ] a união* सह [saha] com* बिन्दुना [bindunā] bindu* एति [eti] é atingida* वपुः [vapuḥ] o corpo* भवेत् [bhavet] torna-se* दिव्यं [divyaṃ] divino*
73- Quando Mahāraja é movido com a força do Prāṇa, então a união com Bindu é atingida. O corpo torna-se divino.
śukraṃ candreṇa saṃyuktaṃ rajaḥ sūryeṇa saṃyutam | tayoḥ samarasaikatvaṃ yo jānāti sa yogavit || 74 ||
75- शोधनं नाडिजालस्य चालनं चन्द्रसूर्ययोः । रसानां शोषणं चैव महामुद्राभिधीयते॥ ७५॥
रजः [rajaḥ] rajas* संयुक्तं [saṃyuktaṃ] está associado* सूर्येण [sūryeṇa] ao sol* शुक्रं [śukraṃ] śukra (bindu branco)* संयुतम् [saṃyutam] está relacionado* चन्द्रेण [candreṇa] com a lua* यः [yaḥ] quem* जानाति [jānāti] conhece* सः [saḥ] a* सम-रसैकत्वं [sama-rasaikatvaṃ] completa unidade* तयोः [tayoḥ] de ambos* योग-वित् [yoga-vit] é um conhecedor do yoga*
74- Rajas está associado ao sol. Śukra (Bindu branco) está relacionado com a lua. Quem conhece a completa unidade de ambos é um conhecedor do yoga.
śodhanaṃ nāḍijālasya cālanaṃ candrasūryayoḥ | rasānāṃ śoṣaṇaṃ caiva mahāmudrābhidhīyate || 75 ||
76- उड्डीनं कुरुते यस्मादविश्रान्तं महाखगः । उड्डीयानं तदेव स्यान्मृत्युमातङ्गकेशरी॥ ७६॥
शोधनं [śodhanaṃ] a purificação* नाडि-जालस्य [nāḍi-jālasya] da rede de nāḍis* चालनं [cālanaṃ] mover* चन्द्र [candra] a lua * सूर्ययोः [sūryayoḥ] e o sol* च [ca] e* एव [eva] mesmo* शोषणं [śoṣaṇaṃ] a drenagem* रसानां [rasānāṃ] de líquidos (tóxicos)* अभिधीयते [abhidhīyate] chama-se* महा-मुद्रा [mahā-mudrā] mahāmudrā (grande mudra)*
75- Purificar a rede de Nāḍis, mover a lua e o sol e eliminar toxinas do corpo chama-se de Mahāmudrā.
uḍḍīnaṃ kurute yasmādaviśrāntaṃ mahākhagaḥ | uḍḍīyānaṃ tadeva syānmṛtyumātaṅgakeśarī || 76 ||
77- उदरात्पश्चिमे भागे अधो नाभेर्निगद्यते । उड्डीयानो ह्यं बन्धस्तत्र बन्धो निगद्यते॥ ७७॥
यस्मात् [yasmāt] assim que* उड्डीयानं [uḍḍīyānaṃ] o uḍḍīyānabandha* कुरुते [kurute] for executado* महा-खगः [mahā-khagaḥ] o grande pássaro (prāṇa)* अविश्रान्तं [aviśrāntaṃ] incansavelmente* उड्डीनं [uḍḍīnaṃ] voa (na suṣumṇā)* तत् [tat] isso* स्यात् [syāt] é* एव [eva] como* केसरी [kesarī] um leão* मातङ्ग [mātaṅga] contra o elefante* मृत्यु [mṛtyu] da morte*
76- Quando Uḍḍīyānabandha é executado, o grande pássaro (Prāṇa) voa incansavelmente (na Suṣumṇā). Isso é como um leão contra o elefante da morte.
udarātpaścime bhāge adho nābhernigadyate | uḍḍīyāno hyaṃ bandhastatra bandho nigadyate || 77 ||
78- बध्नाति हि सिरोजालं नाधो याति नभोजलम् । ततो जालन्धरो बन्धो कण्ठदुःखौघनाशनः॥ ७८॥
निगद्यते [nigadyate] chama-se* उड्डीयानः [uḍḍīyānaḥ] uḍḍīyāna* अयं [ayaṃ] essa* बन्धः [bandhaḥ] a contração* उदरात्-पश्चिमे [udarāt-paścime] da parte de trás do abdômen* भागे [bhāge] na região* अधः [adhaḥ] abaixo* नाभेः [nābheḥ] do umbigo* / निगद्यते [nigadyate] diz-se que* हि [hi] de fato* बन्धो [bandhaḥ] a trava (deve ser aplicada)* तत्र [tatra] lá*
77- Chama-se Uḍḍīyāna-Bandha a contração da parte de trás do abdômen na região abaixo do umbigo. Diz-se que a trava deve ser aplicada lá.
badhnāti hi sirojālaṃ nādho yāti nabhojalam | tato jālandharo bandho kaṇṭhaduḥkhaughanāśanaḥ || 78 ||
79- जालन्धरे कृते बन्धे कण्ठसंकोचलक्षणे । पीयूषं न पतत्यग्नौ न च वायुः प्रकुप्यति॥ ७९॥
हि [hi] porque* बध्नाति [badhnāti] comprimindo* सिरो-जालं [siro-jālaṃ] a rede de nāḍīs* नभो-जलम्त [nabho-jalam] o néctar (vindo da cavidade no palato)* न-याति [na-yāti] não flui* अधः [adhaḥ] para baixo (para ser consumido pelo fogo gástrico)* / ततः [tataḥ] portanto* जालन्धरःबन्धः [jālandharaḥbandhaḥ] jālandharabandha* नाशनः-ओघ [nāśanaḥ-ogha] destrói todos* दुःख-कण्ठ [duḥkha-kaṇṭha] os males da garganta*
78- Porque comprimindo a rede de Nāḍīs o néctar (vindo da cavidade no palato) não flui para baixo (para ser consumido pelo fogo gástrico). Portanto Jālandhara Bandha destrói todos os males da garganta.
jālandhare kṛte bandhe kaṇṭhasaṅkocalakṣaṇe | pīyūṣaṃ na patatyagnau na ca vāyuḥ prakupyati || 79 ||
80- पार्ष्णिभागेनसंपीड्य योनिमाकुञ्चयेद्गुदम् । अपानमूर्ध्वमाकृष्य मूलबन्धो विधीयते॥ ८०॥
जालन्धरे [jālandhare] (quando) jālandhara* कृते [kṛte] é executado* बन्धे [bandhe] a trava* कण्ठ-सङ्कोच-लक्षणे [kaṇṭha-saṅkoca-lakṣaṇe] caracterizada pela contração da garganta* पीयूषं [pīyūṣaṃ] o néctar* न [na] não* पतति [patati] cai* अग्नौ [agnau] no fogo (gástrico)* च [ca] e, também* वायुः [vāyuḥ] vāyu (energia vital)* प्रकुप्यति [prakupyati] não é agitado*
80- Quando Jalandhara Bandha é executado, a trava caracterizada pela contração da garganta, o néctar não cai no fogo gástrico e também Vāyu não é excitado.
pārṣṇibhāgenasaṃpīḍya yonimākuñcayedgudam | apānamūrdhvamākṛṣya mūlabandho vidhīyate || 80
81- अपानप्राणयोरैक्यात् क्षयोमूत्रपुरीषयोः । युवा भवति वृद्धोऽपि सततं मूलबन्धनात्॥ ८१॥
सम्पीड्य [sampīḍya] pressione* योनिम् [yonim] o períneo* पार्ष्णिभागेन [pārṣṇi-bhāgena] com a ponta do calcanhar* आकुञ्चयेद् [ākuñcayed] contraia * गुदम् [gudam] o ânus* आकृष्य [ākṛṣya] e puxe* अपानम् [apānam] apāna* ऊर्ध्वम् [ūrdhvam] para cima* विधीयते [vidhīyate] (assim) se pratica* मूल-बन्ध [mūla-bandha] mūlabandha*
81- Pressione o calcanhar contra o períneo, contraia o ânus e levante o Apana. Assim se pratica Mula Bandha.
apānaprāṇayoraikyāt kṣayo mūtrapurīṣayoḥ | yuvā bhavati vṛddho'pi satataṃ mūlabandhanāt || 81 ||
82- पद्मासनं समारुह्य समकायशिरोधरः । नासाग्रदृष्टिरेकान्ते जपेदोङ्कारमव्ययम्॥ ८२॥
मूल-बन्धनात् [mūla-bandhanāt] (praticando) mūlabandha* सततं [satatam] constantemente* अपान-प्राणयोः [apāna-prāṇayoḥ] prāṇa e apāna* ऐक्यं [aikyam] unem-se* क्षयः [kṣayaḥ] (e há) redução* मूत्र-पुरीषयोः [mūtra-purīṣayoḥ] de urina e fezes* अपि [api] até mesmo* वृद्धः [vṛddhaḥ] um idoso* भवति [bhavati] torna-se* युवा ´[yuvā] jovem*
81 - Pela prática constante do Mūlabandha, Prāṇa e Apāna unem-se, e há redução de urina e fezes. Até mesmo um idoso torna-se jovem.
padmāsanaṃ samāruhya samakāyaśirodharaḥ | nāsāgradṛṣṭirekānte japedoṅkāramavyayam || 82 ||
84- त्रयः कालास्त्रयो वेदास्त्रयो लोकास्त्रयः स्वराः । त्रयो देवाः स्थिता यत्र तत्परं ज्योतिरोमिति॥ ८४॥
एकान्ते [ekānte] em local isolado (recluso)* समारुह्य [samāruhya] sentado confortavelmente* पद्मासनं [padmāsanaṃ] em padmāsana* धरः [dharaḥ] mantendo* काय [kāya] o corpo* शिरो [śiro] a cabeça* सम [sama] alinhados* नासाग्र-दृष्टिर् [nāsāgra-dṛṣṭir] com o olhar na ponta do nariz* जपेत् [japet] recite* अव्ययम् [avyayam] o eterno* ओङ्कारम् [oṅkāram] oṃkāra (mantra oṃ)*
82- Em local solitário, sentado confortavelmente em Padmāsana e mantendo o corpo e a cabeça alinhados, com olhar fixo na ponta do nariz, recite o eterno mantra Oṃ.
83- भूर्भुवः स्वरिमे लोकाः सोमसूर्याग्निदेवताः । यस्या मात्रासु तिष्ठन्ति तत्परं ज्योतिरोमिति॥ ८३॥
83- भूर्भुवः स्वरिमे लोकाः सोमसूर्याग्निदेवताः । यस्या मात्रासु तिष्ठन्ति तत्परं ज्योतिरोमिति॥ ८३॥
bhūrbhuvaḥ svarime lokāḥ somasūryāgnidevatāḥ | yasyā mātrāsu tiṣṭhanti tatparaṃ jyotiromiti || 83 ||
लोकाःइमे [lokāḥ-ime] as regiões do mundo* भूर् [bhūr] terra* भुवः [bhuvaḥ] espaço aéreo* स्वः [svaḥ] céu* देवताः [devatāḥ] as divindades* सोम [soma] lua* सूर्य [sūrya] sol* अग्नि [agni] fogo* इति [iti] assim* तिष्ठन्ति [tiṣṭhanti] estão estabelecidas* मात्रासु [mātrāsu] nas três sílabas (a-u-m)* परं [paraṃ] na mais alta* ज्योतिर् [jyotir] luz* यस्य [yasya] que* तत् [tat] é esse* ओम् [oṃ] mantra oṃ*
83- As regiões do mundo, Bhūr, Bhuvaḥ e Svaḥ e as divindades, Soma, Sūrya e Agni, estão contidas nas três sílabas da mais alta luz que é o mantra Oṃ.
trayaḥ kālāstrayo vedāstrayo lokāstrayaḥ svarāḥ | trayo devāḥ sthitā yatra tatparaṃ jyotiromiti || 84 |
85- क्रिया इच्छा तथा ज्ञानां ब्राह्मी रौद्री च वैष्णवी । त्रिधा शक्तिः स्थिता यत्र तत्परं ज्योतिरोमिति॥ ८५॥
त्रयःकालाः [trayaḥ-kālāḥ] as três fases do tempo* त्रयःवेदाः [trayaḥ-vedāḥ] os três vedas* त्रयःलोकाः [trayaḥ-lokāḥ] as três regiões do mundo* त्रयःस्वराः [trayaḥ-svarāḥ] as três entonações* त्रय्ःदेवाः [trayaḥ-devāḥ] as três divindades* इति [iti] também* स्थिताः [sthitāḥ] estão* यत्र [yatra] (contidas) entre* तत् [tat] essas letras (a-u-m)* ओम् [om] do praṇava om* परं [paraṃ] (que é) a mais alta* ज्योतिर् [jyotir] luz*
84- As três fases do tempo, os três Vedas, os três mundos, as três entonações, as três Divindades (Brahmā, Viśnu e Maheśvara), estão contidas nas três letras (a-u-m) da mais alta luz que é o Praṇava Oṃ.
kriyā icchā tathā jñānāṃ brāhmī raudrī ca vaiṣṇavī | tridhā śaktiḥ sthitā yatra tatparaṃ jyotiromiti || 85 ||
86- आकाराश्च उकारश्च मकारो बिन्दुसंज्ञकः । त्रिधा मात्राः स्थिता यत्र तत् परं ज्योतिरोमिति॥ ८६॥
इति [iti] também* क्रिया [kriyā] o poder da ação* इच्छा [icchā] o poder da vontade* च [ca] e* ज्ञानं [jñānaṃ] o poder do conhecimento* तथा [tathā] bem como* ब्राह्मी [brāhmī] o poder da criação* रौद्री [raudrī] o poder da destruição* च [ca] e * वैष्णवी [vaiṣṇavī] poder da manutenção* तत् [tat] esses* शक्तिः [śaktiḥ] poderes * स्थिता [sthitā] estão presentes* यत्र [yatra] nas* त्रिधा [tridhā] três (letras)* परं [paraṃ] da mais alta* ज्योतिर् [jyotir] luz* ओम् [om] que é o mantra oṃ*
85- Kriyā (poder da ação), Icchā (o poder da vontade) e Jñāna (o poder do conhecimento), bem como Brāhmī (o poder da criação), Raudrī (o poder da destruição) e Vaiṣṇavī (o poder da manutenção) estão contidos nas três letras da mais alta luz que é o Mantra Oṃ.
ākārāśca ukāraśca makāro bindusaṅjñakaḥ | tridhā mātrāḥ sthitā yatra tatparaṃ jyotiromiti || 86 ||
87- वचसा तज्जयेद् बीजं वपुषा तत् समभ्यसेत् । मनसा तत्स्मरेन्नित्यं तत्परं ज्योतिरोमिति॥ ८७॥
ज्योतिः [jyotiḥ] a luz* परं [paraṃ] suprema (é)* ओम् [om] oṃ* यत्र [yatra] onde* त्रिधा [tridhā] os três* मात्राः [mātrāḥ] sons* स्थिता [sthitā] estão situados* / आकाराः [ākārāḥ] o som 'a'* च [ca] e* उकारः [ukāraḥ] o som 'u'* च [ca] e* मकारः [makāraḥ] o som 'm'* तत् [tat] que* बिन्दु-सङ्ज्ञकः [bindu-saṅjñakaḥ] é conhecido como bindu*
86- A Luz Suprema é Oṃ, onde os três de sons estão situados - o som A, o som U, e o som Ṃ que é conhecido como Bindu.
vacasā tajjaped bījaṃ vapuṣā tat samabhyaset | manasā tatsmarennityaṃ tatparaṃ jyotiromiti || 87 ||
88- शुचिर्वाप्यशुचिर्वापि योजपेत् प्रणवं सदा । न स लिप्यति पापेन पद्मपत्रमिवाम्भसा॥ ८८॥
तत् [tat] o* ओम् [om] mantra oṃ* परं [paraṃ] é a suprema* ज्योतिर् [jyotir] luz* तत् [tat] esse* बीजं [bījaṃ] bīja mantra* जपेद् [japed] deve ser repetido* वचसा [vacasā] verbalmente* समभ्यसेत् [samabhyaset] práticado* वपुषा [vapuṣā] com o corpo* नित्यं [nityaṃ] (e ) sempre* स्मरेत् [smaret] repetido* मनसा [manasā] com a mente*
87- O Mantra (Oṃ) é a Suprema Luz. Esse Bīja Mantra deve ser recitado verbalmente, praticado com o corpo e sempre repetido com a mente.
śucirvāpyaśucirvāpi yojapet praṇavaṃ sadā | na sa lipyati pāpena padmapatramivāmbhasā || 88 ||
90- यावद् वायुः स्थितो देहे तावज्जीवं न मुन्चति । मरणं तस्य निष्क्रान्तिस्ततो वायुं निरोधयेत्॥ ९०॥
वा-अपि [vā-api] seja* शुचिः [śuciḥ] puro* वा-अपि [vā-api] (ou) seja* अशुचिः [aśuciḥ] impuro* यः [yaḥ] quem* सदा [sadā] sempre* जपेत् [japet] recita* प्रणवं [praṇavaṃ] o praṇava (oṃ)* सः [saḥ] ele* न [na] não* लिप्यते [lipyate] é contaminado* पापेन [pāpena] pelo pecado* एव [eva] como* पद्म-पत्त्रम् [padma-pattram] uma folha de lótus* अम्भसा [ambhasā] (não é encharcada pela) água*
88- Seja puro ou impuro, quem sempre recita o Praṇava Oṃ não é contaminado pelo pecado, assim como uma folha de lótus não é molhada pela água.
89- चले वाते चलो बिन्दुर्निश्चले निश्चलो भवेत् । योगी स्थाणुत्वमाप्नोति ततो वायुं निरोधयेत्॥ ८९॥
89- चले वाते चलो बिन्दुर्निश्चले निश्चलो भवेत् । योगी स्थाणुत्वमाप्नोति ततो वायुं निरोधयेत्॥ ८९॥
cale vāte calo bindurniścale niścalo bhavet | yogī sthāṇutvamāpnoti tato vāyuṃ nirodhayet || 89 ||
वाते [vāte] (se a) respiração* भवेत् [bhavet] é* चलं [calaṃ] instável* बिन्दु: [binduḥ] bindu* चले [cale] é instável* निश्चले [niścale] (quando a respiração) se imobiliza* निश्चलं [niścalaṃ] (tudo) se imobiliza* योगिन् [yogin] e o yogin* आप्नोति [āpnoti] alcança* स्थाणुत्वम् [sthāṇutvam] a imobilidade* ततः [tataḥ] portanto* निरोधयेत् [nirodhayet] deve-se conter* वायुं [vāyuṃ] a respiração*
89- Se a respiração é instável, Bindu é instável. Quando a respiração se imobiliza, tudo se imobiliza, e o Yogin alcança a serenidade. Então deve-se conter a respiração.
yāvadvāyuḥ sthito dehe tāvajjīvaṃ na muñcati | maraṇaṃ tasya niṣkrāntistato vāyuṃ nirodhayet || 90 ||
91- यावद् बद्धो मरुद् देहे यावच्चित्तं निरामयम् । यावद् दृष्टिर्भ्रुवोर्मध्ये तावत्कालभयं कुतः॥ ९१॥
यावत् [yāvat] enquanto* वायुः [vāyuḥ] o prāṇa* तावत् [tāvat] ainda* स्थितः[sthitaḥ] permanecer* देहे [dehe] no corpo* जीव [jīvaḥ] o jīva* न [na] não* मुञ्चति [muñcati] (o) deixa* निष्क्रान्तिः [niṣkrāntiḥ] a saída* तस्य [tasya] da energia vital (prāṇa)* मरणं [maraṇam] é morte* ततस् [tatas] Portanto* निरोधयेत् [nirodhayet] deve-se reter* वायुं [vāyum] a energia vital (prāṇa)*
90- Enquanto o Prāṇa permanecer no corpo, o Jīva não o deixa. Quando o Prāṇa deixa o corpo, ele morre. Portanto, deve-se reter o Prāṇa.
yāvadbaddho maruddehe yāvaccittaṃ nirāmayam | yāvad dṛṣṭirbhruvormadhye tāvatkālabhayaṃ kutaḥ || 91 ||
92- अतः कालभयाद् ब्रह्मा प्राणायामपरायणः । योगिनो मुनयश्चैव ततो वायुं निरोधयेत्॥ ९२॥
यावत् [yāvat] enquanto* मरुत् [marut] o prāṇā (energia vital)* बद्धः [baddhaḥ] estiver retido* देहे [dehe] no corpo* तावत् [tāvat] então* जीवः [jīvaḥ] o jīva* न-मुञ्चत् [na-muñcati] (o) não deixa* तावत् [tāvat) enquanto* दृष्टि [dṛṣṭiḥ] o olhar* र्भ्रुवोः-र्मध्ये [bhruvoḥ-madhye] (estiver) concentrado entre as sobrancelhas* कुतस् [kutas] por que razão* भयं [bhayam] ter medo* काल [kāla] tempo (da morte)?
91- Enquanto o Prāṇa estiver contido no corpo, o Jīva não o deixa. Enquanto o olhar estiver fixo no centro das sobrancelhas, de onde vem o medo da morte.
ataḥ kālabhayād brahmā prāṇāyāmaparāyaṇaḥ | yogino munayaścaiva tato vāyuṃ nirodhayet || 92 ||
93- षट्त्रिंशदङ्गुलो हंसः प्रयाणं कुरुते बहिः । वामदक्षिणमार्गेण ततः प्राणोऽभिधीयते॥ ९३॥
अतः [ataḥ] portanto* ब्रह्मा [brahmā] brahmā* चैव [caiva] e também* योगिनः [yoginaḥ] os yogins* मुनयः [munayaḥ] e sábios* काल-भयाद् [kāla-bhayād] por medo da morte* प्राणायाम-परायणः [prāṇāyāma-parāyaṇaḥ] dedicam-se ao controle da respiração* ततः [tataḥ] portanto* निरोधयेत् [nirodhayet] deve-se (também) conter* प्राणं [prāṇaṃ] prāṇa (respiração)*
92- Assim como os Sábios, os Yogins, e mesmo Brahma, por medo da morte, dedicam-se ao controle da respiração, então deve-se, também, conter a respiração.
ṣaṭtriṃśadaṅgulo haṃsaḥ prayāṇaṃ kurute bahiḥ | vāmadakṣiṇa mārgeṇa tataḥ prāṇo'bhidhīyate || 93 ||
94- शुद्धिमेति यदा सर्वं नाडीचक्रं मलाकुलम् । तदैव जायते योगी प्राणसंग्रहणे क्षमः॥ ९४॥
हंसःबहिः [haṃsaḥ-bahiḥ] (quando) a exalação* प्रयाणं [prayāṇaṃ] atravessa* वाम-दक्षिण-मार्गेण [vāma-dakṣiṇa-mārgeṇa] as passagens nasais) direita e esquerda* कुरुते [kurute] e chega* षट्-त्रिंशद्-अङ्गुलं [ṣaṭ-triṃśad-aṅgulaṃ] a 36 dedos (~ 70 cm)* ततः [tataḥ] então* अभिधीयते [abhidhīyate] é chamada* प्राणः [prāṇaḥ] a respiração (ié. o prāṇāyāma é bem sucedido)*
93- Quando Haṃsa (a expiração) atravessando as passagens nasais direita e esquerda chega a cerca de 70 cm de distância, então é chamada Prāṇa (ié. o Prāṇāyāma é bem sucedido).
śuddhimeti yadā sarvaṃ nāḍīcakraṃ malākulam | tadaiva jāyate yogī prāṇasaṅgrahaṇe kṣamaḥ || 94 ||
95- बद्धपद्मासनो योगी प्राणं चन्द्रेण पूरयेत् । धारयित्वा यथाशक्तिभूयः सूर्येण रेचयेत्॥ ९५॥
यदा [yadā] quando* सर्वं [sarvaṃ] toda* नाडी-चक्रं [nāḍī-cakraṃ] rede de nāḍīs* मलाकुलम् [malākulam] cheia de impurezas* शुद्धिम्-एति [śuddhim-eti] for purificada* तद-एव [tada-eva] somente então* योगी [yogī] o yogin* जायते [jāyate] torna-se* क्षमः [kṣamaḥ] capaz* प्राण-सङ्ग्रहणे [prāṇa-saṅgrahaṇe] controlar o prāṇa (a energia vital)*
95- Quando toda a rede de Nāḍīs, cheia de impurezas, for purificada, somente então, o Yogin torna-se capaz de controlar o Prāṇa.
baddhapadmāsano yogī prāṇaṃ candreṇa pūrayet | dhārayitvā yathāśakti bhūyaḥ sūryeṇa recayet || 95 ||
96- अमृतंदधिसङ्काशं गोक्षीरधवलोपमम् । ध्यात्वा चन्द्रमसो बिम्बं प्राणायामी सुखी भवेत्॥ ९६॥
योगिन् [o yogin] yogin* बद्ध-पद्मासनः [baddha-padmāsanaḥ] em padmāsana* पूरयेत् [pūrayet] (deve) inspirar* चन्द्रेण [candreṇa] pela iḍā (narina esquerda)* धारयित्वा [dhārayitvā] suspender* प्राणं [prāṇaṃ] a respiração* यथा-शक्ति [yathā-śakti] de acordo com sua capacidade* भूयः [bhūyaḥ] depois* रेचयेत् [recayet] expirar* सूर्येण [sūryeṇa] pela piṅgalā (narina direita)*
95- O Yogin em Padmāsana deve inspirar pela narina esquerda, reter a respiração de acordo com sua capacidade e expirar pela narina direita.
amṛtadadhisaṅkāśaṃ gokṣīra dhavalopamam | dhyātvā candramaso bimbaṃ prāṇāyāmī sukhī bhavet || 96 ||
97- दक्षिणे श्वासमाकृष्य पूरयेदुत्तरं शनैः । कुम्भयित्वा विधानेन पुनश्चन्द्रेण रेचयेत्॥ ९७॥
प्राणायामी [prāṇāyāmī] (praticando) prāṇāyāma* ध्यात्वा [dhyātvā] e meditando* बिम्बं [bimbaṃ] sobre o luminoso* चन्द्रमसः [candramasaḥ] disco da lua* अमृतम्-दधि-सङ्काशं [amṛtam-dadhi-saṅkāśaṃ] que se assemelha ao oceano de néctar* गोक्षीर-धवलोपमम् [gokṣīra-dhavalopamam] branco como leite de vaca* भवेत्-सुखी [bhavet-sukhī] (o yogin) torna-se feliz*
96- Praticando Prāṇāyāma e meditando no luminoso disco da lua que se assemelha ao oceano de néctar branco como leite, o Yogin torna-se feliz.
dakṣiṇeśvāsamākṛṣya pūrayedudaraṃ śanaiḥ | kumbhayitvā vidhānena punaścandreṇa recayet || 97 ||
98- प्रज्वलज्ज्वलनज्वालापुञ्जमादित्यमण्डलम् । ध्यात्वा नाभिस्थितं योगी प्राणायामे सुखी भवेत्॥ ९८॥
आकृष्य [ākṛṣya] inspire* श्वासम् [śvāsam] o prāṇa* शनैः [śanaiḥ] lentamente* दक्षिण: [dakṣiṇaḥ] por piṅgalā, narina direita* पूरयेद् [pūrayed] enchendo* उदरं [udaraṃ] o abdomen* कुम्भयित्वा [kumbhayitvā] após (a inspiração) retenha o alento* पुर: [puraḥ] em seguida* रेचयेत् [recayet] expire* विधानेन [vidhānena] da maneira descrita* चन्द्रेण [candreṇa] por iḍā, narina esquerda*
97- Inspire o Prāṇa lentamente pela narina direita, enchendo o abdômen, após a inspiração retenha o alento. Então expire, da maneira descrita, pela narina esquerda.
prajvalajjvalanajvālāpuñjamādityamaṇḍalam | dhyātvā nābhi-sthitaṃ yogī prāṇāyāmi sukhī bhavet || 98 ||
99- प्राणंश्चेदिडयापिबेत्परिमितं भूयोऽन्यया रेचयेत् । पीत्वा पिङ्गलया समीरणमथो बद्ध्वा त्यजेद् वामया । सूर्यचन्द्रमसोरनेन विधिना बिम्बद्वयं ध्यायतां । शुद्धा नाडिगणा भवन्ति यमिनां मासत्रयादूर्ध्वतः॥ ९९॥
ध्यात्वा [dhyātvā] meditando* प्राणायामे [prāṇāyāme] durante o prāṇāyāma* आदित्य-मण्डलम् [āditya-maṇḍalam] no disco solar (visualizado)* नाभि-स्थितं [nābhi-sthitaṃ] na área do umbigo* प्रज्वलज्-ज्वलन-ज्वाला-पुञ्जम् [prajvalaj-jvalana-jvālā-puñjam] como uma luz intensa de fogo ardente* योगिन् [yogin] o yogin* भवेत् [bhavet] fica* सुखी [sukhī] feliz*
98- Meditando, durante o Prāṇāyāma, no disco solar visualizado na área do umbigo como uma luz intensa de fogo ardente, o Yogin fica feliz.
prāṇaścediḍayā pibetparimitaṃ bhūyo'nyayā recayet | pītvā piṅgalayā samīraṇamatho baddhvā tyajed vāmayā | sūryacandramasoranena vidhinā bimbadvayaṃ dhyāyatāṃ | śuddhā nāḍigaṇā bhavanti yamināṃ māsatrayādūrdhvataḥ || 99 ||
100- यथेष्टं धारणं वायोरनलस्य प्रदीपनम् । नादाभिव्यक्तिरारोग्यं जायते नाडिशोधने॥ १००॥
चेद् [ced) se* पिबेत् [pibet) (o yogin) absorver* प्राणं [prāṇam] o prāṇa* इडया [iḍayā] através da Iḍā (canal esquerdo)* रेचयेत् [recayet] deve expelir* भूयः [bhūyaḥ] em seguida* अन्यथा [anyayā] pela outra narina* परिमितं [parimitaṃ] após a retenção* पीत्वा [pītvā] tendo inalado* पिङ्गलया [piṅgalayā] através da piṅgala (canal direito)* बद्ध्वा [baddhvā] e retendo* समीरणम् [samīraṇam] internamente (o prāṇa)* अथ [atha] de forma semelhante* त्यजेत् [tyajet] deve expelir* वामया [vāmayā] pelo canal esquerdo* अनेन विधिना [anena vidhinā] desse modo* यमिनां [yaminām] para os yogins que dominam os yamas* ध्यायतः [dhyāyataḥ] meditando* बिम्बद्वयं [bimba-dvayaṃ] (em uma das) duas imagens* सूर्य [sūrya] do sol* चन्द्रमसोः [candramasoḥ] e da lua* गणाः [gaṇāḥ] os grupos*; नाडि [nāḍī] de canais sutis* भवन्ति [bhavanti] tornam-se* शुद्धा [śuddhāḥ] puros* उर्ध्वतः [ūrdhvataḥ] depois* त्रयात् [trayāt] de três* मास [māsa] meses.
99- Se o Prāṇa é inalado pela narina esquerda, então, após a retenção, deve ser exalado pela narina oposta. Depois de inalar pela direita, após a retenção expire pela esquerda. Praticando constantemente desse modo através das narinas direita e esquerda alternativamente, e meditando nas imagens do sol e da lua, todas as Nāḍīs do Yogin são purificadas durante um período de três meses.
yatheṣṭaṃ dhāraṇaṃ vāyoranalasya pradīpanam | nāda abhivyaktirārogyaṃ jāyate nāḍiśodhane || 100 ||
धारणं [dhāraṇam] (quando o yogin é capaz de realizar) a retenção* वायोः [vāyoḥ] do prāṇa* यथा इष्टं [yathā iṣṭam] à vontade* अनलस्य [analasya] o fogo digestivo* प्रदीपनम् [pradīpanam] é estimulado. शोधनात् [śodhanāt] (e) pela purificação* नाडि [nāḍi] dos canais sutis* जायते [jāyate] surge* अभिव्यक्तिः [abhivyaktiḥ] a manifestação* नाद [nāda] do som interno* अरोग्यं [ārogyam] e boa saúde*
100- Quando o Yogin é capaz de reter o Prāṇa como desejado, o fogo digestivo é estimulado. E, através da purificação das Nāḍīs, o Nāda (som interior) é ouvido e a boa saúde alcançada.
॥ इति गोरक्षयोगशस्त्रे पूर्व शतकम्॥ - iti gorakṣayogaśastre pūrva śatakam -
Assim termina a primeira parte do Gorakṣa Yogaśāstra.
Goraksh Nath and the Natha Sampradaya
Goraksha Samhita / Swami Vishnusvaroop
