Brihadaranyaka Upanishad

Capítulo II     Capítulo III    Capítulo IV     Capítulo V     Capítulo VI

॥ बृहदारण्यक उपनिषद् ॥ - bṛhadāraṇyaka upaniṣad - brihadaranyaka upanishad

       A bṛhadāraṇyaka upaniṣad (bṛhadāraṇyakopaniṣad) é uma das principais Upanishads do hinduísmo, é atribuída ao sábio Yajnavalkya, com contribuição de antigos sábios védicos. O nome 'bṛhad āraṇyaka upaniṣad' significa 'Grande Upanishad da Floresta".

        A Bṛhadāraṇyaka Upaniṣad está contida no Śatapatha Brāhmaṇa, que é uma parte do Śukla Yajur Veda e recebe o número 10 no cânon Muktika de 108 Upaniṣads. Consiste em três partes chamadas Madhu kandam, Yajnavalkyam Kandam e Khila kandam e, é a mais extensa das Upaniṣads, tem 6 adhyayas (capítulos), 47 brāmanas, com 435 mantras (versos).

        Existem duas versões desta Upaniṣad que são diferentes uma da outra. Elas são chamadas de revisões Mādhyandina e Kānva, provavelmente compostas ao longo do Séc. VIII AC.

        A Brihadaranyaka Upanishad é um tratado sobre o Ātman (Self), inclui passagens sobre metafísica, ética e um anseio por conhecimento que influenciou várias religiões indianas e muitos pensadores ocidentais. Segundo Evan Thompson: "Contém a primeira descrição escrita da natureza da consciência e os principais estados de consciência na história da humanidade". 

        É nesta Upaniśad (1.3.28) que se encontra o Pavamāna Mantra:

asatō mā sadgamaya - Senhor! da ilusão conduza-me para a realidade,

tamasō mā jyōtirgamaya - Transforme minha ignorância em sabedoria.

mr̥tyōrmā amr̥taṃ gamaya - Da morte, permita-me conquistar a Imortalidade.

Oṃ! śāntiḥ! śāntiḥ! śāntiḥ!

        No verso 1.4.10, encontramos o famoso Maha Vakya considerado a essência do Yajur Veda: - aham brahmasmi, "Eu sou Brahman". Ela começa com a explicação do significado do sacrifício védico e afirma que Vak é a origem do universo. Em seguida, explica o Dharma, os quatro Varnas e a natureza do Praṇa. O segundo adhyaya continua falando da natureza de Brahman e do Ātman, o terceiro fala do processo de morte e do destino do ser vivo após a morte, e a natureza de Antaryami (a Alma Suprema no coração de cada ser). Também encontramos a descrição dos três estados de consciência e a explicação da reencarnação e o simbolismo do mantra Gayatri.

        A Brihadaranyaka Upanishad descreve o Aśvamedha (Ritual do Sacrifício do Cavalo) em sentido metafórico. No movimento reformista Arya Samaj de Dayananda Sarasvati, o Aśvamedha é considerado uma alegoria ou um ritual para se conectar ao "Sol interior" (Praṇa). Swami Satya Prakash Saraswati afirma que: "a palavra que significa 'Sacrifício do Cavalo' não ocorre nos Vedas [...] Em termos de analogia cósmica, aśva é o Sol. Com respeito ao Adhyatma Pakṣa, o Prajapati-Agni, ou o Puruṣa, o Criador, é o Aśva; Ele é o mesmo que Varuna, o Supremo. A palavra medha significa homenagem; mais tarde tornou-se sinônimo de oblações no ritualismo, uma vez que são oferecidas oblações, dedicadas aos homenageados. A palavra deteriorou-se ainda mais quando passou a significar 'abate' ou 'sacrifício'. Ele argumenta que os animais listados como vítimas de sacrifício são tão simbólicos quanto a lista de vítimas humanas listadas no Puruṣamedha (geralmente aceito como um sacrifício puramente simbólico já na época Rigvédica)" . Aśvamedha  / Wikipedia

Shanti Mantra - Oração da paz!

ॐ । पूर्णमदः पूर्णमिदं पूर्णात्पूर्णमुदच्यते । पूर्णस्य पूर्णमादाय पूर्णमेवावशिष्यते ॥ ॐ शान्तिः शान्तिः शान्तिः ॥

pūrṇamadaḥ pūrṇamidaṃ pūrṇātpurṇamudacyate । pūrṇasya pūrṇamādāya pūrṇamevāvaśiṣyate ||

ॐ [oṃ] oṃ* अदः [adaḥ] isto* पूर्णम् [pūrṇam] é perfeito* इदम् [idaṁ] aquilo* पूर्णम् [pūrṇam] é perfeito* पूर्णात् [pūrṇāt] é da perfeição* उदच्यते [udacyate] que emana* पूर्णम् [pūrṇam] a perfeição* अवशिष्यते [avaśiṣyate] o que parmanece* आदाय [ādāya] tendo tirado* पूर्णस्य [pūrṇasya] do perfeito* पूर्णम् [pūrṇam] o perfeito* एव [eva] ainda é* पूर्णम् [pūrṇam] perfeito*

ॐ [oṃ] oṃ* शान्तिः [śāntiḥ] paz* शान्तिः [śāntiḥ] paz* शान्तिः [śāntiḥ] paz*

Om! Isto é Perfeito, e aquilo é Perfeito. É da Perfeição que emana a Perfeição! O que permanece, tendo tirado do Perfeito o Perfeito, ainda é Perfeito!

Oṃ! Paz! Paz! Paz!

॥ बृहदारण्यक उपनिषद् ॥ - bṛhadāraṇyaka upaniṣad

|| अथ प्रथमोऽध्यायः || - atha prathamah adhyāya - Agora Primeiro Adhyāya (Capítulo)

। अथ प्रथमं ब्राह्मणम् । - atha prathamaṃ brāhmaṇam - Primeiro Brāhmaṇa - versos (1 e 2)

1.1.1- ॐ। उषा वा अश्वस्य मेध्यस्य शिरः । सूर्यश्चक्षुः वातः प्राणः व्यात्तमग्निर्वैश्वानरः संवत्सर आत्माश्वस्य मेध्यस्य । द्यौः पृष्ठम् अन्तरिक्षमुदरम् पृथिवी पाजस्यम् दिशः पार्श्वे अवान्तरदिशः पर्शवः ऋतवोऽङ्गानि मासाश्चार्धमासाश्च पर्वाणि अहोरात्राणि प्रतिष्ठाः नक्षत्राण्यस्थीनि नभो मांसानि । ऊवध्यं सिकताः सिन्धवो गुदाः यकृच्च क्लोमानश्च पर्वताः ओषधयश्च वनस्पतयश्च लोमानि उद्यन् पूर्वार्धाः निम्लोचञ्जघनार्धः यद्विजृम्भते तद्विद्योतते यद्विधूनुते तत्स्तनयति यन्मेहति तद्वर्षति वागेवास्य वाक् ॥ १ ॥

oṃ। uṣā vā aśvasya medhyasya śiraḥ । sūryaścakṣuḥ vātaḥ prāṇaḥ vyāttamagnirvaiśvānaraḥ saṃvatsara ātmāśvasya medhyasya । dyauḥ pṛṣṭham antarikṣamudaram pṛthivī pājasyam diśaḥ pārśve avāntaradiśaḥ parśavaḥ ṛtavo'ṅgāni māsāścārdhamāsāśca parvāṇi ahorātrāṇi pratiṣṭhāḥ nakṣatrāṇyasthīni nabho māṃsāni । ūvadhyaṃ sikatāḥ sindhavo gudāḥ yakṛcca klomānaśca parvatāḥ oṣadhayaśca vanaspatayaśca lomāni udyan pūrvārdhāḥ nimlocañjaghanārdhaḥ yadvijṛmbhate tadvidyotate yadvidhūnute tatstanayati yanmehati tadvarṣati vāgevāsya vāk ॥ 1 ॥

ॐ [Oṃ]* शिरः [śiraḥ] a cabeça* मेध्यस्य अश्वस्य [medhyasya aśvasya] do cavalo do sacrifício* वै [vai] é de fato* उषाः [uṣāḥ] o amanhecer* चक्षुः [cakṣuḥ] o olho* मेध्यस्य अश्वस्य [medhyasya aśvasya] do cavalo do sacrifício* सूर्यः [sūryaḥ] é o sol* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* वातः [vātaḥ] o ar* व्यात्तम् [vyāttam] a boca aberta* वैश्वानरः अग्निः [vaiśvānaraḥ agniḥ] o fogo chamado vaiśvānara* आत्मा [ātmā] o tronco* संवत्सरः [saṃvatsaraḥ] o ano* पृष्ठम् [pṛṣṭham] suas costas* द्यौः [dyauḥ] o céu* उदरम् [udaram] a barriga* अन्तरिक्षम् [antarikṣam] o firmamento* पाजस्यम् [pājasyam] o casco* पृथिवी [pṛthivī] a terra* पार्श्वे [pārśve] os flancos* दिशः [diśaḥ] as quatro direções* पर्शवः [parśavaḥ] as costelas* अवान्तरदिशः [avāntaradiśaḥ] as direções intermediárias* अङ्गानि [aṅgāni] os membros* ऋतवः [ṛtavaḥ] as estações (do ano)* पर्वाणि [parvāṇi] as articulações* मासाः च [māsāḥ ca] os meses* च [ca] e* अर्धमासाः [ardhamāsāḥ] as quinzenas* प्रतिष्ठाः [pratiṣṭhāḥ] as patas* अहोरात्राणि [ahorātrāṇi] os dias e as noites* अस्थीनि [asthīni] os ossos* नक्षत्राणि [nakṣatrāṇi] as estrelas* मांसानि [māṃsāni] a carne* नभः [nabhaḥ] as nuvens* ऊवध्यं [ūvadhyaṃ] o alimento semi-digerido* सिकताः [sikatāḥ] são as areias* गुदाः [gudāḥ] as artérias e as veias* सिन्धवः [sindhavaḥ] os rios* यकृत् च [yakṛt ca] o fígado* च [ca] e* क्लोमानः [klomānaḥ] os pulmões* पर्वताः [parvatāḥ] as montanhas* लोमानि [lomāni] os pelos* ओषधयः च [oṣadhayaḥ ca] as ervas*च [ca] e* वनस्पतयः [vanaspatayaḥ] as árvores* पूर्वार्धः [pūrvārdhaḥ] a parte dianteira* उद्यन् [udyan] o sol nascente* जघनार्धः [jaghanārdhaḥ] a parte traseira* निम्लोचन् [nimlocan] o sol poente* यत् विजृम्भते [yat vijṛmbhate] seu bocejo* तद्विद्योतते [tadvidyotate] é um relâmpago* यत् धूनुते [yat vidhūnute] o tremido do seu corpo* तत्स्तनयति [tatstanayati] é um trovão* तत् मेहति [tat mehati] sua urina* तत् वर्षति [tat varṣati] é a chuva* वाक् [vāk] sua fala* वागेवास्य [vāgevāsya] de fato é seu relincho*

1.1.1- Oṃ! A cabeça do cavalo do sacrifício é o amanhecer; o olho do cavalo do sacrifício é o sol; o prāṇa, o ar; a boca aberta, o fogo chamado Vaiśvānara; o tronco, o ano; suas costas, o céu; a barriga, o firmamento; o casco, a terra; os flancos, as quatro direções; as costelas, as direções intermediárias; os membros, as estações do ano; as articulações, os meses e as quinzenas; as patas, os dias e as noites; os ossos, as estrelas; a carne, as nuvens; o alimento semi-digerido são as areias; as artérias e as veias, os rios; o fígado e o baço, as montanhas; os pelos, as ervas e as árvores; a parte dianteira, o sol nascente; a parte traseira, o sol poente. Seu bocejo é um relâmpago; o tremido do seu corpo é um trovão; sua urina é a chuva; seu relincho é sua fala.

1.1.2- अहर्वा अश्वं पुरस्तान्महिमाऽन्वजायत तस्य पूर्वे समुद्रे योनी रात्रिरेनं पश्चान्महिमाऽन्वजायत तस्यापरे समुद्रे योनिरेतौ वा अश्वं महिमानावभितः सम्बभूवतुर्हयो भूत्वा देवानवहद् वाजी गन्धर्वान् अर्वाऽसुरान् अश्वो मनुष्यान् समुद्र एवास्य बन्धुः समुद्रो योनिः ॥ २॥

aharvā aśvaṃ purastānmahimā'nvajāyata tasya pūrve samudre yonī rātrirenaṃ paścānmahimā'nvajāyata tasyāpare samudre yoniretau vā aśvaṃ mahimānāvabhitaḥ sambabhūvaturhayo bhūtvā devānavahad vājī gandharvān arvā'surān aśvo manuṣyān samudra evāsya bandhuḥ samudro yoniḥ ॥ 2॥

वै [vai] de fato* अहः महिमा अन्वजायत [ahaḥ mahimā anvajāyata] o dia é representado pela taça de ouro chamada Mahiman* पुरस्तात् [purastāt] colocada defronte* अश्वम् [aśvam] ao cavalo* तस्य [tasya] sua* योनिः [yoniḥ] origem* पूर्वे समुद्रे [pūrve samudre] é o mar oriental* / रात्रिः महिमा अन्वजायत [rātriḥ mahimā anvajāyata] a noite é representada pela taça de prata chamada Mahiman* पश्चात् [paścāt] colocada atrás* एनम् [enam] do cavalo* तस्य [tasya] sua* योनिः [yoniḥ] origem* अपरे समुद्रे [apare samudre] é o mar ocidental* / वै [vai] de fato* एतौ महिमानौ [etau mahimānau] essas duas taças chamadas Mahiman* सम्बभूवतुः [sambabhūvatuḥ] surgiram* अभितः [abhitaḥ] em cada lado* अश्वम् [aśvam] do cavalo* / हयः भूत्वा [hayaḥ bhūtvā] como um corcel (haya)* अवहत् [avahat] carregava* देवान् [devān] os devas* बाजी [bājī] (como um garanhão (bājī)* गन्धर्वान् [gandharvān] os gandharvas* अर्वा [arvā] como um cavalo veloz* असुरान् [asurān] os asuras* अश्वः [aśvaḥ] e como um cavalo* मनुष्यान् [manuṣyān] homens* / एव [eva] de fato* समुद्रः अस्य बन्धुः [samudraḥ asya bandhuḥ] o supremo self é seu refúgio* समुद्रः [samudraḥ] o supremo self é* योनिः [yoniḥ] sua fonte*

1.1.2- O dia é representado pela taça de ouro chamada Mahiman colocada defronte ao cavalo. Sua origem é o mar oriental. A noite é representada pela taça de prata chamada Mahiman colocada atrás do cavalo. Sua origem é o mar ocidental. Essas duas taças chamadas Mahiman surgiram em cada lado do cavalo. Como um corcel, carregava os devas; como um garanhão, os gandharvas; como um cavalo veloz, os asuras; e como um cavalo, homens. O Supremo Self é seu refúgio e sua fonte.

। अथ द्वितीयं ब्राह्मणम् । - atha dvitīyaṃ brāhmaṇam - Segundo Brāhmaṇa - Versos (1 até 7)

1.2.1- नैवेह किंचनाग्र आसीत् मृत्युनैवेदमावृतमासीदशनाययाऽशनाया हि मृत्युस्तन्मनोऽकुरुताऽऽत्मन्वी स्यामिति । सोऽर्चन्नचरत् तस्यार्चत आपोऽजायन्तार्चते वै मे कमभूदिति । तदेवार्क्यस्यार्कत्वम् । कं ह वा अस्मै भवति य एवमेतदर्कस्यार्कत्वं वेद ॥ १॥

naiveha kiṃcanāgra āsīt mṛtyunaivedamāvṛtamāsīdaśanāyayā'śanāyā hi mṛtyustanmano'kurutā''tmanvī syāmiti । so'rcannacarat tasyārcata āpo'jāyantārcate vai me kamabhūditi । tadevārkyasyārkatvam । kaṃ ha vā asmai bhavati ya evametadarkasyārkatvaṃ veda ॥ 1॥

अग्रे [agre] no início* न एव [na eva] não havia* किंचन [kiṃcana] nada* इह [iha] aqui (universo)* / इदम् [idam] isto* आसीत् [āsīt] estava* आवृतम् [āvṛtam] tomado* एव [eva] de fato* मृत्युना [mṛtyunā] pela morte (hiraṇyagarbha)* अशनायया [aśanāyayā] ou fome* हि [hi] pois* अशनाया [aśanāyā] fome* आसीत् [āsīt] é* मृत्युः [mṛtyuḥ] morte* / सः [saḥ] ele* अकुरुत [akuruta] criou* मनः [manaḥ] a mente* आत्मन्वी [ātmanvī] possuindo uma mente (self)* इति [iti] então ele* अचरत् [acarat] passou* अर्चन् [arcan] a adorar (a si mesmo)* / अर्चतः तस्य [arcataḥ tasya] enquanto ele estava em adoração* एव [eva] de fato* तत् आपः [tat āpaḥ] a água* अभूत् [abhūt] brotou* अर्चते मे [arcate me] enquanto eu estava em adoração* कम् [kam] a água* वै [vai] realmente* अजायन्त [ajāyanta] brotou* अर्कत्वम् [arkatvam] brilhando* एवम् [evam] assim* एतत् [etat] a água* अर्कस्य [arkasya] é chamada de arka (fogo)* / ह वै [ha vai] certamente* भवति [bhavati] há* कम् [kam] água (ou felicidade)* अस्मै [asmai] para aquele* यः [yaḥ] que* वेद [veda] sabe* अर्कस्य अर्कत्वम् [arkasya arkatvam] porque o fogo se chama arka*

1.2.1- No início não havia nada aqui; Isto estava tomado pela Morte (Hiraṇyagarbha), ou Fome, pois fome é morte. Ele criou a mente; possuindo uma mente (Self) Ele passou a adorar (a si mesmo). "Enquanto Eu estava em adoração, a água brotou brilhando"; assim a água é chamada Arka (fogo). Certamente há água (ou felicidade) para aquele que sabe porque o fogo se chama Arka.

1.2.2- आपो वा अर्क तद्यदपां शर आसीत्तत्समहन्यत । सा पृथिव्यभवत् तस्यामश्राम्यत् तस्य श्रान्तस्य तप्तस्य तेजो रसो निरवर्तताग्निः ॥ २॥

āpo vā arka tadyadapāṃ śara āsīttatsamahanyata । sā pṛthivyabhavat tasyāmaśrāmyat tasya śrāntasya taptasya tejo raso niravartatāgniḥ ॥ 2॥

आपः [āpaḥ] água* वै [vai] realmente* अर्कः [arkaḥ] é arka* / यत् [yat] o que* आसीत् [āsīt] havia* शरः [śaraḥ] (como) espuma* तत् अपाम् [tat apām] na água* समहन्यत [samahanyata] se solidificou* अभवत् [abhavat] e se tornou* तत् [tat] esta* पृथिवी [pṛthivī] terra* / तस्याम् [tasyām] naquele (processo de criação)* सा [sā] ele* अश्राम्यत् [aśrāmyat] ficou cansado* श्रान्तस्य तप्तस्य [śrāntasya taptasya] (enquanto) ele estava cansado e aflito* तस्य [tasya] sua* तेजःरसः [tejaḥrasaḥ] essência brilhante* निरवर्तत [niravartata] surgiu* अग्निः [agniḥ] como fogo*

1.2.2- Água é Arka. O que havia como espuma na água se solidificou e se tornou esta terra. Naquele processo de criação, ele ficou cansado. Enquanto ele estava cansado e aflito, sua essência brilhante surgiu como fogo.

1.2.3- स त्रेधाऽऽत्मानं व्यकुरुताऽऽदित्यं तृतीयं वायुं तृतीयम् । स एष प्राणस्त्रेधा विहितस्तस्य प्राची दिक्षिरोऽसौ चासौ चेर्माव अथास्य प्रतीची दिक्पुच्छमसौ चासौ च सक्थ्यौ दक्षिणा चोदीची च पार्श्वे द्यौः पृष्ठमन्तरिक्षमुदरमियमुरः स एषोऽप्सु प्रतिष्ठितो यत्र क्व चैति तदेव प्रतितिष्ठत्येवं विद्वान् ॥ ३॥

sa tredhā''tmānaṃ vyakurutā''dityaṃ tṛtīyaṃ vāyuṃ tṛtīyam । sa eṣa prāṇastredhā vihitastasya prācī dikṣiro'sau cāsau cermāva athāsya pratīcī dikpucchamasau cāsau ca sakthyau dakṣiṇā codīcī ca pārśve dyauḥ pṛṣṭhamantarikṣamudaramiyamuraḥ sa eṣo'psu pratiṣṭhito yatra kva caiti tadeva pratitiṣṭhatyevaṃ vidvān ॥ 3॥

सः [saḥ] ele (virāj)* आत्मानम् व्यकुरुत [ātmānam vyakuruta] se dividiu* त्रेधा [tredhā] em três partes (agni era um terço)* आदित्यम् [ādityam] āditya (o sol)* तृतीयम् [tṛtīyam] era um terço* वायुम् [vāyum] vāyu* तृतीयम् [tṛtīyam] um terço* सः एषः प्राणः [saḥ eṣaḥ prāṇaḥ] e o prāṇa* त्रेधा [tredhā] (também foi divido) em três partes* / अथ [atha] agora* तस्य [tasya] sua* शिरः [śiraḥ] cabeça* विहितः [vihitaḥ] aponta* प्राची [prācī] para leste* इर्मौ [irmau] seus braços* दिक् [dik] são as direções* असौ च असौ च [asau ca asau ca] nordeste e sudeste* / अस्य [asya] sua* पुच्छम् [puccham] parte traseira* दिक् [dik] é a direção* प्रतीची [pratīc] oeste* सक्थ्यौ [sakthyau] os ossos do seu quadril* असौ च असौ च [asau ca asau ca] noroeste e sudoeste* पार्श्वे [pārśve] seus lados* दक्षिणा च उदीची [dakṣiṇā ca udīcī] o sul e o norte* च [ca] e* पृष्ठम् [pṛṣṭham] suas costas* द्यौः [dyauḥ] o céu* / उदरम् [udaram] sua barriga* अन्तरिक्षम् [antarikṣam] o firmamento* उरः [uraḥ] seu peito* इयम् [iyam] a terra* / एवम् [evam] assim* सः एषः प्रतिष्ठितः [saḥ eṣaḥ pratiṣṭhitaḥ] ele está estabelecido* अप्सु [apsu] na água* / विद्वान् [vidvān] aquele que sabe disso* प्रतितिष्ठति [pratitiṣṭhati] permanece firme* यत्र क्व च तत् एव [yatra kva ca tat eva] onde quer que* एति [eti] esteja*

1.2.3- Ele (Virāj) se dividiu em três partes, Agni era um terço, o Sol era um terço, Vāyu um terço e o Prāṇa também foi divido em três partes. Sua cabeça aponta para leste, e seus braços são as direções nordeste e sudeste. Sua parte traseira é a direção oeste; seus ossos do quadril, noroeste e sudoeste; seus lados, o sul e norte; suas costas, o céu; sua barriga, o firmamento e seu peito, a terra. Ele está estabelecido na água. Aquele que sabe disso permanece firme onde quer que vá.

1.2.4- सोऽकामयत द्वितीयो म आत्मा जायेतेति । स मनसा वाचं मिथुनं समभवदशनाया मृत्युस्तद्यद्रेत आसीत् स संवत्सरोऽभवन् न ह पुरा ततः संवत्सर आस । तमेतावन्तं कालमबिभर्यावान्संवत्सरस्तमेतावतः कालस्य परस्तादसृजत । तं जातमभिव्याददात् स भाणकरोत् सैव वागभवत् ॥ ४॥

so'kāmayata dvitīyo ma ātmā jāyeteti । sa manasā vācaṃ mithunaṃ samabhavadaśanāyā mṛtyustadyadreta āsīt sa saṃvatsaro'bhavan na ha purā tataḥ saṃvatsara āsa । tametāvantaṃ kālamabibharyāvānsaṃvatsarastametāvataḥ kālasya parastādasṛjata । taṃ jātamabhivyādadāt sa bhāṇakarot saiva vāgabhavat ॥ 4॥

सः [saḥ] ele* अकामयत [akāmayata] desejou* मे जायेत [me jāyeta] deixe-me produzir* द्वितीयः [dvitīyaḥ] um segundo* आत्मा [ātmā] self* इति सः [iti saḥ] ela* मृत्युः [mṛtyuḥ] a morte* अशनाया [aśanāyā] ou fome* मिथुनं समभवत् [mithunaṃ samabhavat] trouxe a união* वाचम् [vācam] da palavra* मनसा [manasā] com a mente* / यत् [yat] o que* आसीत् [āsīt] era* रेतः [retaḥ] semente* तत् [tat] ali* सः अभवत् [saḥ abhavat] se tornou* संवत्सरः [saṃvatsaraḥ] o ano (Virāj)* / ततः पुरा [tataḥ purā] antes dele* न ह [na ha] não* आस [āsa] havia* संवत्सरः [saṃvatsaraḥ] nenhum ano* / तम् एतावन्तं कालम् संवत्सरः [tam etāvantaṃ kālam saṃvatsaraḥ] ele (morte) o gestou por um ano* / अबिभः परस्तात् [parastāt abibhaḥ] e depois* कालस्य [kālasya] desse período तम् असृजत [tam asṛjata] o projetou* / तम् जातम् [tam jātam] quando ele nasceu* अभिव्याददात् [abhivyādadāt] (a morte) abriu a boca para ele* / सः [saḥ] ele (o bebê) gritou* भाण् अकरोत् [bhāṇ akarot] o som ‘Bhāṇ’* एतावतः [etāvataḥ] que* सा एव अभवत् वाक् [sā eva abhavat vāk] que se tornou a fala*

1.2.4- Ele desejou: "Deixe-me produzir um segundo Self." Ela, a Morte ou Fome, trouxe a união da palavra com a mente. O que era semente ali se tornou o ano (Virāj). Antes dele não havia nenhum ano. Ele (a Morte) o gestou por um ano, e depois desse período o projetou. Quando ele nasceu, a Morte abriu sua boca para ele. Ele (o bebê) gritou 'Bhāṇ!' Isso se tornou a fala.

1.2.5- स ऐक्षत यदि वा इममभिमंस्ये कनीयोऽन्नं करिष्य इति । स तया वाचा तेनात्मनेदं सर्वमसृजत यदिदं किञ्चर्चो यजूंषि सामानि छन्दांसि यज्ञान् प्रजाः पशून् स यद्यदेवासृजत तत्तदत्तुमध्रियत । सर्वं वा अत्तीति तददितेरदितित्वम् । सर्वस्यैतस्यात्ता भवति सर्वमस्यान्नं भवति य एवमेतददितेरदितित्वं वेद ॥ ५॥

sa aikṣata yadi vā imamabhimaṃsye kanīyo'nnaṃ kariṣya iti । sa tayā vācā tenātmanedaṃ sarvamasṛjata yadidaṃ kiñcarco yajūṃṣi sāmāni chandāṃsi yajñān prajāḥ paśūn sa yadyadevāsṛjata tattadattumadhriyata । sarvaṃ vā attīti tadaditeradititvam । sarvasyaitasyāttā bhavati sarvamasyānnaṃ bhavati ya evametadaditeradititvaṃ veda ॥ 5॥

सः [saḥ] ele* ऐक्षत [aikṣata] pensou* यदि [yadi] se* वै [vai] de fato* अभिमंस्ये इमम् [abhimaṃsye imam] eu o matar* करिष्ये कनीयः [kariṣye kanīyaḥ] terei pouco* अन्नम् [annam] alimento* इति सः [iti saḥ] (portanto) ele* असृजत [asṛjata] criou* तया वाचा [tayā vācā] por meio da fala* तेन आत्मना [tena ātmanā] e da mente* यत् किं च इदम् [yat kiṃ ca idam] tudo o que existe* ऋचः [ṛcaḥ] o rg-veda* यजूंषि [yajūṃṣi] o yajur-veda* सामानि [sāmāni] o sāma-veda* छन्दांसि [chandāṃsi] os hinos* यज्ञान् [yajñān] os sacrifícios* प्रजाः [prajāḥ] os homens* पशून् [paśūn] e os animais* / सर्वम् [sarvam] tudo* यत् यत् एव [yat yat eva] qualquer coisa que seja* तत् तत् [tat tat] tudo que* सः [saḥ] ele* असृजत [asṛjata] criou* अध्रियत [adhriyata] ele decidiu* अत्तुम् [attum] devorar* / वै [vai] na verdade* अत्ति [atti] ele devora* एतत् [etat] isso* सर्वम् [sarvam] tudo* तत्इ ति अदितेः अदितित्वम् [tat iti aditeḥ adititvam] é por isso que é chamado de Aditi (Hiraṇyagarbha)* / एवम् [evam] assim* यः [yaḥ] aquele que* वेद [veda] conhece* इदम् [idam] isso* अदितित्वम् अदितेः [adititvam aditeḥ] a natureza consumidora de aditi* भवति [bhavati] torna-se* अत्ता [attā] o comedor* एतस्य सर्वस्य [etasya sarvasya] de tudo* सर्वम् [sarvam] e tudo* भवति [bhavati] se torna* अस्य [asya] seu* अन्नम् [annam] alimento*

1.2.5- Ele pensou: 'Se eu o matar, terei pouco alimento'. Ele, portanto, criou por meio da fala e da mente tudo o que existe - o Ṛg-Veda, o Yajur-Veda, o Sāma-Veda, os hinos, os sacrifícios, os homens e os animais. Tudo o que ele criou, ele decidiu devorar. Na verdade, ele devora tudo; é por isso que ele é chamado de Aditi (Hiraṇyagarbha). Aquele que conhece a natureza consumidora de Aditi torna-se o comedor de tudo, e tudo torna-se seu alimento.

1.2.6- सोऽकामयत भूयसा यज्ञेन भूयो यजेयेति । सोऽश्राम्यत् स तपोऽतप्यत । तस्य श्रान्तस्य तप्तस्य यशो वीर्यमुदक्रामत् प्राणा वै यशो वीर्यम् । तत् प्राणेषूत्क्रान्तेषु शरीरं श्वयितुमध्रियत तस्य शरीर एव मन आसीत् ॥ ६॥

so'kāmayata bhūyasā yajñena bhūyo yajeyeti । so'śrāmyat sa tapo'tapyata । tasya śrāntasya taptasya yaśo vīryamudakrāmat prāṇā vai yaśo vīryam । tat prāṇeṣūtkrānteṣu śarīraṃ śvayitumadhriyata tasya śarīra eva mana āsīt ॥ 6॥

सः [saḥ] ele* अकामयत [akāmayata] desejou* यजेय [yajeya] adorar* भूयः [bhūyaḥ] novamente* भूयसा [bhūyasā] com um grande* यज्ञेन [yajñena] sacrifício* / इति सः [iti saḥ] ele* अश्राम्यत् [aśrāmyat] ficou cansado* तप्तस्य [taptasya] e aflito* सः [saḥ] ele* तपः [tapaḥ] praticou austeridade* / अतप्यत श्रान्तस्य [atapyata śrāntasya] enquanto ele estava cansado e aflito* तस्य [tasya] sua* यशः वीर्यम् [yaśaḥ vīryam] glória e poder (se extiguiram) (prāna)* / प्राणेषु उत्क्रान्तेषु [prāṇeṣu utkrānteṣu] quando o prāna partiu* तत् [tat] seu* शरीरम् [śarīram] corpo* अध्रियत [adhriyata] começou* श्वयितुम [śvayituma] a inchar* तस्य [tasya] mas sua* मनः [manaḥ] mente* एव [eva] de fato* आसीत् [āsīt] permaneceu* शरीरे [śarīre] no corpo*

1.2.6- Ele desejou adorar novamente com um grande sacrifício. Ele ficou cansado e aflito. Ele praticou austeridade. Enquanto ele estava cansado e aflito, sua glória e poder (Prāna) se extinguiram. Quando o Prāna partiu, seu corpo começou a inchar. Mas sua mente permaneceu no corpo

1.2.7- सोऽकामयत मेध्यं म इदं स्यादात्मन्व्यनेन स्यामिति । ततोऽश्वः समभवद् यदश्वत् तन्मेध्यमभूदिति । तदेवाश्वमेधस्याश्वमेधत्वं एष ह वा अश्वमेधं वेद य एनमेवं वेद । तमनवरुध्यैवामन्यत । तं संवत्सरस्य परस्तादात्मन आलभत । पशून्देवताभ्यः प्रत्यौहत् तस्मात्सर्वदेवत्यं प्रोक्षितं प्राजापत्यमालभन्त एष ह वा अश्वमेधो य एष तपति तस्य संवत्सर आत्माऽयमग्निरर्कस्तस्येमे लोका आत्मानस्तावेतावर्काश्वमेधौ । सो पुनरेकैव देवता भवति मृत्युरेवाप पुनर्मृत्युं जयति नैनं मृत्युराप्नोति मृत्युरस्याऽऽत्मा भवत्येतासां देवतानामेको भवति ॥ ७॥

so'kāmayata medhyaṃ ma idaṃ syādātmanvyanena syāmiti । tato'śvaḥ samabhavad yadaśvat tanmedhyamabhūditi । tadevāśvamedhasyāśvamedhatvaṃ eṣa ha vā aśvamedhaṃ veda ya enamevaṃ veda । tamanavarudhyaivāmanyata । taṃ saṃvatsarasya parastādātmana ālabhata । paśūndevatābhyaḥ pratyauhat tasmātsarvadevatyaṃ prokṣitaṃ prājāpatyamālabhanta eṣa ha vā aśvamedho ya eṣa tapati tasya saṃvatsara ātmā'yamagnirarkastasyeme lokā ātmānastāvetāvarkāśvamedhau । so punarekaiva devatā bhavati mṛtyurevāpa punarmṛtyuṃ jayati nainaṃ mṛtyurāpnoti mṛtyurasyā''tmā bhavatyetāsāṃ devatānāmeko bhavati ॥ 7॥

सः [saḥ] ele* अकामयत [akāmayata] desejou* मे इदम् [me idam] que este meu (corpo)* स्यात् [syāt] seja* नेध्यम् [nedhyam] digno para o sacrifício* स्याम् [syām] que eu tenha* अनेन [anena] por meio dele* आत्मन्वी [ātmanvī] uma alma (um self)* ततः [tataḥ] então* समभवत् [samabhavat] ele se tornou* अश्वः [aśvaḥ] um cavalo* इति यत् [iti yat] porque* अश्वत् [aśvat] inchou* / तत् [tat] ele* अभूत् [abhūt] (então) tornou-se* मेध्यम् [medhyam] apto para o sacrifício* / इति एव [iti eva] por isso* तत् अश्वमेधस्य अश्वमेधत्वम् [tat aśvamedhasya aśvamedhatvam] o sacrifício do cavalo é chamado de aśvamedha* / यः [yaḥ] aquele* वेद [veda] que sabe* एनम् [enam] disso* एवम् [evam] dessa maneira* ह वै [ha vai] de fato* एषः [eṣaḥ] ele* वेद [veda] conhece* अश्वमेधम् [aśvamedham] o sacrifício do cavalo* / एव [eva] então* अनवरुध्य तम् [anavarudhya tam] (leaving) deixando o (cavalo) livre* अमन्यत [amanyata] ele meditou* परस्तात् [parastāt] e após* संवत्सरस्य [saṃvatsarasya] um ano* आलभत तम् [ālabhata tam] ele o ofereceu* आत्मने [ātmane] para si mesmo* प्रत्यौहत् [pratyauhat] e ele concedeu* पशून् [paśūn] (os outros) animais* देवताभ्यः [devatābhyaḥ] às divindades* तस्मात् [tasmā] portanto* सर्वदेवत्यम् [sarvadevatyam] (o cavalo purificado) que é dedicado a todas as divindades* आलभन्ते प्रोक्षितम् [ālabhante prokṣitam] os oficiantes ofereceram* प्राजापत्यम् [prajāpatyam] à prajāpati* / एषः ह वै [eṣaḥ ha vai] na verdade ele* यः एषः [yaḥ eṣaḥ] aquele (sol)* तपति [tapati] que brilha* अश्वमेधः [aśvamedhaḥ] é o sacrifício do cavalo* तस्य [tasya] e seu* आत्मा [ātmā] corpo* संवत्सरः [saṃvatsaraḥ] é o ano* / अयम् [ayam] este* अग्निः [agniḥ] fogo (terreno)* अर्कः [arkaḥ] é arka (o fogo do sacrifício)* इमे [ime] e esses* लोकाः [lokāḥ] mundos* तस्य [tasya](são) seus*आत्मानः [ātmānaḥ] corpos* / तौ एतौ [tau etau] aqueles dois (o fogo e o sol)* अर्काश्वमेधौ [arkāśvamedhau] (são) arka e o cavalo do sacrifício* / पुनः उ [punaḥ u] e novamente* भवति [bhavati] tornam-se* एका एव [ekā eva] a única* देवता [devatā] divindade* मृत्युः [mṛtyuḥ] a morte* / अपजयति [apajayati] (aquele que sabe disso) supera* मृत्युः [mṛtyuḥ] a morte* पुनः [punaḥ] recorrente* / मृत्युम् [mṛtyum] a morte* न [na] não* आप्नोति एनम् [āpnoti enam] o alcança* / मृत्युः [mṛtyuḥ] a morte* एव [eva] de fato* भवति [bhavati] se torna* अस्य [asya] seu* आत्मा [ātmā] corpo* / सा [sā] ele* भवति [bhavati] se torna* एकः [ekaḥ] unificado* एतासाम् [etāsām] com essas* देवतानाम् [devatānām] divindades*

1.2.7- Ele desejou: 'Que este corpo seja digno para o sacrifício. Que Eu tenha por meio dele uma alma (Self)'. Então, Ele se tornou um cavalo porque inchou. Ele tornou-se apto para o sacrifício; por isso o sacrifício do cavalo é chamado de Aśvamedha. Aquele que sabe disso conhece o Sacrifício do Cavalo. Então, deixando o cavalo livre, ele meditou e após um ano ele o ofereceu a si mesmo e concedeu os outros animais às divindades. Portanto, o cavalo purificado que é dedicado a todas as divindades, os oficiantes ofereceram à Prajāpati. O sol que brilha é o Sacrifício do Cavalo e seu corpo é o ano. Este fogo (terreno) é Arka (o fogo do sacrifício) e esses mundos são seus corpos. O fogo e o sol são respectivamente Arka e o Sacrifício do Cavalo e novamente, esses dois, se tornam a única divindade, a Morte. Aquele que sabe disso supera a morte recorrente. A Morte não o alcança. A Morte se torna seu corpo. Ele se torna unificado com essas divindades.

। अथ तृतीयं ब्राह्मणम् । - atha tṛtīyaṃ brāhmaṇam - Terceiro Brāhmaṇa - Versos (1 até 28)

1.3.1- द्वया ह प्राजापत्या देवाश्चासुराश्च । ततः कानीयसा एव देवा ज्यायसा असुरास्त एषु लोकेष्वस्पर्धन्त । ते ह देवा ऊचुर्हन्तासुरान्यज्ञ उद्गीथेनात्ययामेति ॥ १॥

dvayā ha prājāpatyā devāścāsurāśca । tataḥ kānīyasā eva devā jyāyasā asurāsta eṣu lokeṣvaspardhanta । te ha devā ūcurhantāsurānyajña udgīthenātyayāmeti ॥ 1॥

प्राजापत्याः [prājāpatyāḥ] os descendentes de prajāpati* द्वयाः ह [dvayāḥ ha] eram de fato de dois tipos* देवाः च [devāḥ ca] devas (praṇa)* च [ca] e* असुराः [asurāḥ] asuras (indriyas)* / देवाः [devāḥ] os devas* एव [eva] de fato* कानीयसाः [kānīyasāḥ] eram poucos* ततः [tataḥ] enquanto* असुराः [asurāḥ] os asuras* ज्ययसाः [jyayasāḥ] numerosos* / ते [te] eles* अस्पर्धन्त [aspardhanta] disputavam* एषु लोकेषु [eṣu lokeṣu] esses mundos* / इति [iti] então* ते ह [te ha] os* देवाः [devāḥ] devas* ऊचुः [ūcuḥ] disseram* हन्त [hanta] agora* अत्ययाम [atyayāma] vamos derrotar* असुरान् [asurān] os asuras* यज्ञे [yajñe] no sacrifício (jyotishtoma)* उद्गीथेन [udgīthena] através do udgītha (entonação do Oṃ)*

1.3.1- Os descendentes de Prajāpati eram de fato de dois tipos, devas e asuras. Os devas eram poucos enquanto os asuras, numerosos. Eles disputam esses mundos. Então, Os devas disseram uns aos outros: ‘Agora, vamos derrotar os demônios no sacrifício (jyotishtoma) através do Udgītha (Oṃ)’.

1.3.2- ते ह वाचमूचुस्त्वं न उद्गायेति । तथेति । तेभ्यो वागुदगायद् यो वाचि भोगस्तं देवेभ्य आगायद् यत्कल्याणं वदति तदात्मने । ते विदुरनेन वै न उद्गात्राऽत्येष्यन्तीति । तमभिद्रुत्य पाप्मनाऽविध्यन् स यः स पाप्मा यदेवेदमप्रतिरूपं वदति स एव स पाप्मा ॥ २॥

te ha vācamūcustvaṃ na udgāyeti । tatheti । tebhyo vāgudagāyad yo vāci bhogastaṃ devebhya āgāyad yatkalyāṇaṃ vadati tadātmane । te viduranena vai na udgātrā'tyeṣyantīti । tamabhidrutya pāpmanā'vidhyan sa yaḥ sa pāpmā yadevedamapratirūpaṃ vadati sa eva sa pāpmā ॥ 2॥

ते ह [te ha] eles* वाचम् [vācam] (disseram) ao órgão da fala* उद्गाय नः [udgāya naḥ] cante para nós (o udgitha)* इति तथा [iti tathā] assim seja* ऊचुः [ūcuḥ] disse* इति वाक् [iti vāk] o órgão da fala* उदगायत् [udagāyat] e cantou* तेभ्यः [tebhyaḥ] para eles* / यः [yaḥ] aquele* भोगः [bhogaḥ] prazer* वाचि [vāci] que vem do órgão da fala* आगायत [āgāyata] por meio de cânticos* दवभ्यः [davabhyaḥ] é dedicado aos devas* यत् तम् [yat tam] enquanto* तत् [tat] aquele* कल्याणम् वदति [kalyāṇam vadati] bem que vem da fala* आत्मने [ātmane] é para si mesmo* ते [te] eles (os asuras)* विदुः [viduḥ] sabiam que* अनेन वै उद्गात्रा [anena vai udgātrā] realmente com a ajuda desse cantor* नःअत्येष्यन्ति [naḥ atyeṣyanti] (os devas) os venceriam* अभिद्रुत्य [abhidrutya] (então) precipitaram-se* इति तम् [iti tam] (sobre) ele* अविध्यन् [avidhyan] e o impregnaram* पाप्मना [pāpmanā] com o mal* सः यः सः [saḥ yaḥ saḥ] esse* पाप्मा [pāpmā] mal* सः एव [saḥ eva] de fato é* सः [saḥ] a* अप्रतिरूपम् [apratirūpam] impropriedade* वदति [vadati] da fala* / इदम् [idam] agora* यत् [yat] esse* एव [eva] realmente*पाप्मा [pāpmā] é o mal*

1.3.2- Eles disseram ao órgão da fala: 'Cante para nós o Udgitha.' 'Assim seja', disse o órgão da fala, e cantou para eles.' O prazer que vem do órgão da fala por meio de cânticos é dedicado aos devas; enquanto o bem que vem da fala é para si mesmo. Os asuras sabiam que com a ajuda desse cantor os devas os venceriam. Então, precipitaram-se sobre ele e o impregnaram com o mal. Esse mal é a impropriedade da fala. Esse, realmente, é o mal.

1.3.3- अथ ह प्राणमूचुस्त्वं न उद्गायेति । तथेति । तेभ्यः प्राण उदगायद् यः प्राणे भोगस्तं देवेभ्य आगायद् यत्कल्याणं जिघ्रति तदात्मने । ते विदुरनेन वै न उद्गात्राऽत्येष्यन्तीति । तमभिद्रुत्य पाप्मनाऽविध्यन् स यः स पाप्मा यदेवेदमप्रतिरूपं जिघ्रति स एव स पाप्मा ॥ ३॥

atha ha prāṇamūcuḥ tvaṃ na udgāyeti । tatheti । tebhyaḥ prāṇa udagāyad yaḥ prāṇe bhogastaṃ devebhya āgāyat yat kalyāṇaṃ jighrati tad ātmane । te viduranena vai na udgātrā atyeṣyantīti । tamabhidrutya pāpmanā avidhyan sa yaḥ sa pāpmā yadevedamapratirūpaṃ jighrati sa eva sa pāpmā ॥ 3॥

अथ ह [atha ha] agora eles* प्राणम् ऊचुः [prāṇam ūcuḥ] disseram ao órgão do olfato* त्वं न उद्गाय इति [tvaṃ na udgāya iti] cantem para nós (o udgītha)* तथ इति [tatha iti] assim seja* प्राण [prāṇa] (disse) o órgão do olfato* उदगायत् [udagāyat] e cantou* तेभ्यः [tebhyaḥ] para eles* / यः [yaḥ] aquele* भोगः [bhogaḥ] prazer* प्राणे [prāṇe] (que vem) do órgão do olfato* आगायत् [āgāyat] por meio de cânticos* देवेभ्य [devebhya] é dedicado aos devas* यत् तं [yat taṃ] enquanto aquele* कल्याणं जिघ्रति [kalyāṇaṃ jighrati] aquele (bom) odor que vem do olfato* तत्-आत्मने [tat-ātmane] é para si mesmo* ते [te] eles (asuras)* विदुः [viduḥ] sabiam que* अनेन वै उद्गात्रा [anena vai udgātrā] realmente com a ajuda desse cantor* अत्येष्यन्तीति नः [atyeṣyantīti naḥ] (os devas) os venceriam* / अभिद्रुत्य तम् [abhidrutya tam] (então) precipitaram-se (sobre) ele* अविध्यन् [avidhyan] e o impregnaram* पाप्मना [pāpmanā] com o mal* सःयःसः [saḥ yaḥ saḥ] esse é* पाप्मा [pāpmā] o mal* स एव [sa eva] que de fato* अप्रतिरूपं [apratirūpaṃ] é a impropriedade* जिघ्रति [jighrati] do olfato* / इदम् [idam] agora* यत् [yat] esse* एव [eva] de fato* स [sa] é o* पाप्मा [pāpmā] mal*

1.3.3- Então, os devas disseram ao órgão do olfato, 'Cante para nós o Udgītha'. ‘Assim seja’, disse o olfato e cantou para eles. O prazer que vem do olfato é dedicado aos devas por meio de cânticos, enquanto o bom odor é para si mesmo. Os asuras sabiam que com a ajuda desse cantor, os devas os venceriam. Então precipitaram-se sobre ele e o impregnaram com o mal. Esse mal, realmente, é a impropriedade do olfato. De fato esse é o mal.

1.3.4- अथ ह चक्षुरूचुस्त्वं न उद्गायेति । तथेति । तेभ्यश्चक्षुरुदगायद् यश्चक्षुषि भोगस्तं देवेभ्य आगायद् यत्कल्याणं पश्यति तदात्मने । ते विदुरनेन वै न उद्गात्राऽत्येष्यन्तीति । तमभिद्रुत्य पाप्मनाऽविध्यन् स यः स पाप्मा यदेवेदमप्रतिरूपं पश्यति स एव स पाप्मा ॥ ४॥

atha ha cakṣurūcustvaṃ na udgāyeti । tatheti । tebhyaścakṣurudagāyad yaścakṣuṣi bhogastaṃ devebhya āgāyad yatkalyāṇaṃ paśyati tadātmane । te viduranena vai na udgātrā'tyeṣyantīti । tamabhidrutya pāpmanā'vidhyan sa yaḥ sa pāpmā yadevedamapratirūpaṃ paśyati sa eva sa pāpmā ॥ 4॥

अथ ह [atha ha] agora eles (devas)* चक्षुः ऊचुः [cakṣuḥ ūcuḥ] disseram ao olho* त्वं न उद्गाय इति [tvaṃ na udgāya iti] cantem para nós (o udgītha)* तथा इति [tathā iti] assim seja* चक्षुः [cakṣuḥ] o olho (disse)* उदगायत् [udagāyat] e cantou*तेभ्यः [tebhyaḥ] para eles* / यः[yaḥ] aquele* भोगः [bhogaḥ] prazer* चक्षुषि [cakṣuṣi] (que vem) do olho* आगायत् [āgāyat] por meio de cânticos* देवेभ्यः [devebhyaḥ] é dedicado aos devas* यत् तं [yat taṃ] enquanto* कल्याणम् पश्यति [kalyāṇam paśyati] a boa visão* तत् आत्मने [tat ātmane] é para si mesmo* ते [te] eles (asuras)* विदुः [viduḥ] sabiam que* अनेन वै उद्गात्रा [anena vai udgātrā] realmente com a ajuda desse cantor* अत्येष्यन्तीति नः [atyeṣyantīti naḥ] (os devas) os venceriam* / अभिद्रुत्य तम् [abhidrutya tam] (então) precipitaram-se (sobre) ele* अविध्यन् [avidhyan] e o impregnaram* पाप्मना [pāpmanā] com o mal* सःयःसः [saḥ yaḥ saḥ] esse* पाप्मा [pāpmā] mal* स एव [sa eva] de fato* अप्रतिरूपं [apratirūpaṃ] é a impropriedade* पश्यति [paśyati] da visão* इदम् [idam] então* यत् [yat] esse* एव [eva] realmente* स [sa] é o* पाप्मा [pāpmā] mal*

1.3.4- Agora, os devas disseram ao olho: ‘Cante para nós (o Udgītha)’ ‘Assim seja’, disse o olho e cantou para ele. O prazer que vem do olho por meio de cânticos é dedicado aos devas, enquanto a boa visão é para si mesmo. Os asuras sabiam que, realmente, com a ajuda desse cantor os devas os venceriam. Então precipitaram-se sobre ele e o impregnaram com o mal. Esse mal é a impropriedade da visão. Esse realmente é o mal.

1.3.5- अथ ह श्रोत्रमूचुस्त्वं न उद्गायेति । तथेति । तेभ्यः श्रोत्रमुदगायद् यः श्रोत्रे भोगस्तं देवेभ्य आगायद् यत्कल्याणं श‍ृणोति तदात्मने । ते विदुरनेन वै न उद्गात्राऽत्येष्यन्तीति । तमभिद्रुत्य पाप्मनाऽविध्यन् स यः स पाप्मा यदेवेदमप्रतिरूपं श‍ृणोति स एव स पाप्मा ॥ ५॥

atha ha śrotramūcustvaṃ na udgāyeti । tatheti । tebhyaḥ śrotramudagāyad yaḥ śrotre bhogastaṃ devebhya āgāyat yatkalyāṇaṃ śṛṇoti tadātmane । te viduranena vai na udgātrā'tyeṣyantīti । tamabhidrutya pāpmanā'vidhyan sa yaḥ sa pāpmā yadevedamapratirūpaṃ śa‍ṛṇoti sa eva sa pāpmā ॥ 5॥

अथ ह [atha ha] agora eles (devas)* श्रोत्रम् ऊचुः [śrotram ūcuḥ] disseram ao ouvido* त्वं न उद्गाय इति [tvaṃ na udgāya iti] cante para nós (o udgītha)* तथा इति [tathā iti] assim seja* श्रोत्रम् [śrotram] o ouvido (disse)* उदगायत् [udagāyat] e cantou* तेभ्यः [tebhyaḥ] para eles* / यः[yaḥ] aquele* भोगः [bhogaḥ] prazer* श्रोत्रे [śrotre] (que vem) do ouvido* आगायत् [āgāyat] por meio de cânticos* देवेभ्यः [devebhyaḥ] é dedicado aos devas* यत् तं [yat taṃ] enquanto* कल्याणम् शृणोति [kalyāṇam śṛṇoti] a boa audição* तत् आत्मने [tat ātmane] é para si mesmo* ते [te] eles (asuras)* विदुः [viduḥ] sabiam que* अनेन वै उद्गात्रा [anena vai udgātrā] realmente com a ajuda desse cantor* अत्येष्यन्तीति नः [atyeṣyantīti naḥ] (os devas) os venceriam* / अभिद्रुत्य तम् [abhidrutya tam] (então) precipitaram-se (sobre) ele* अविध्यन् [avidhyan] e o impregnaram* पाप्मना [pāpmanā] com o mal* सःयःसः [saḥ yaḥ saḥ] esse* पाप्मा [pāpmā] mal* स एव [sa eva] de fato* अप्रतिरूपं [apratirūpaṃ] é a impropriedade* शृणोति [śṛṇoti] da audição* इदम् [idam] então* यत् [yat] esse* एव [eva] realmente* स [sa] é o* पाप्मा [pāpmā] mal*

1.3.5- Agora, os devas disseram ao ouvido: ‘Cante para nós (o Udgītha)’ ‘Assim seja’, disse o ouvido e cantou para ele. O prazer que vem do ouvido por meio de cânticos é dedicado aos devas, enquanto a boa audição é para si mesmo. Os asuras sabiam que, realmente, com a ajuda desse cantor os devas os venceriam. Então precipitaram-se sobre ele e o impregnaram com o mal. Esse mal é a impropriedade da audição. Esse realmente é o mal.

1.3.6- अथ ह मन ऊचुस्त्वं न उद्गायेति । तथेति । तेभ्यो मन उदगायद् यो मनसि भोगस्तं देवेभ्य आगायद् यत्कल्पाणं सङ्कल्पयति तदात्मने । ते विदुरनेन वै न उद्गात्राऽत्येष्यन्तीति । तमभिद्रुत्य पाप्मनाऽविध्यन् स यः स पाप्मा यदेवेदमप्रतिरूपं सङ्कल्पयति स एव स पाप्मैवमु खल्वेता देवताः पाप्मभिरुपासृजन् पाप्मभिसुपासृजन् एवमेनाः पाप्मनाऽविध्यन् ॥ ६॥

atha ha mana ūcustvaṃ na udgāyeti । tatheti । tebhyo mana udagāyad yo manasi bhogastaṃ devebhya āgāyad yatkalpāṇaṃ saṅkalpayati tadātmane । te viduranena vai na udgātrā'tyeṣyantīti । tamabhidrutya pāpmanā'vidhyan sa yaḥ sa pāpmā yadevedamapratirūpaṃ saṅkalpayati sa eva sa pāpmaivamu khalvetā devatāḥ pāpmabhirupāsṛjan pāpmabhisupāsṛjan evamenāḥ pāpmanā'vidhyan ॥ 6॥

अथ ह [atha ha] agora eles (os devas)* मनः ऊचुः [manaḥ ūcuḥ] disseram à mente* त्वं न उद्गाय इति [tvaṃ na udgāya iti] cante para nós (o udgītha)* तथा इति [tathā iti] assim seja* मनः [manaḥ] a mente (disse)* उदगायत् [udagāyat] e cantou* तेभ्यः [tebhyaḥ] para eles* / यः[yaḥ] aquele* भोगः [bhogaḥ] prazer* मनसि [manasi] (que vem) da mente* आगायत् [āgāyat] por meio de cânticos* देवेभ्यः [devebhyaḥ] é dedicado aos devas* यत् तं [yat taṃ] enquanto* सङ्कल्पयति शृणोति [kalyāṇam saṅkalpayati] os bons pensamentos* तत् आत्मने [tat ātmane] são para si mesmo* ते [te] eles (os asuras)* विदुः [viduḥ] sabiam que* अनेन वै उद्गात्रा [anena vai udgātrā] realmente com a ajuda desse cantor* अत्येष्यन्तीति नः [atyeṣyantīti naḥ] (os devas) os venceriam* / अभिद्रुत्य तम् [abhidrutya tam] (então) precipitaram-se (sobre) ele* अविध्यन् [avidhyan] e o impregnaram* पाप्मना [pāpmanā] com o mal* सःयःसः [saḥ yaḥ saḥ] esse* पाप्मा [pāpmā] mal* स एव [sa eva] de fato* अप्रतिरूपं [apratirūpaṃ] é a impropriedade* सङ्कल्पयति [saṅkalpayati] da imaginação* इदम् [idam] então* एव [eva] de fato* यत् [yat] esse* स [sa] é o* पाप्मा [pāpmā] mal* / एवम् [evam] do mesmo modo* उ [u] (os asuras) também*उपासृजन् [upāsṛjan] contaminaram* एताः [etāḥ] os outros* देवताः [devatāḥ] devas* पाप्मभिः [pāpmabhiḥ] com o mal* / एवम् [evam] assim* एनाः [enāḥ] esses (devas)* खलु [khalu] de fato* अविध्यन् [avidhyan] foram impregnados* पाप्मना [pāpmanā] com o mal*

1.3.6- Então os devas disseram à mente: 'Cante para nós (o Udgītha)'. ‘Assim seja’, disse a mente e cantou para eles. Aquele prazer que vem da mente por meio de cânticos é dedicado aos devas, enquanto os bons pensamentos são para si mesmo. Os asuras sabiam, realmente, que com a ajuda desse cantor os devas os venceriam. Então precipitaram-se sobre ele e o impregnaram com o mal. Esse mal é a impropriedade da imaginação. Esse realmente é o mal. Do mesmo modo, os asuras também contaminaram os outros devas com o mal. Assim esses devas foram impregnados com o mal.

1.3.7- अथ हेममासन्यं प्राणमूचुस्त्वं न उद्गायेति । तथेति । तेभ्य एष प्राण उदगायत् ते विदुरनेन वै न उद्गात्राऽत्येष्यन्तीति । तमभिद्रुत्य पाप्मनाविध्यन् । स यथाश्मानमृत्वा लोष्टो विध्वंसेतएवं हैव विध्वंसमाना विष्वञ्चो विनेशुस्ततो देवा अभवन् पराऽसुराः । भवत्यात्मना पराऽस्य द्विषन्भ्रातृव्यो भवति य एवं वेद ॥ ७॥

atha hemamāsanyaṃ prāṇamūcustvaṃ na udgāyeti । tatheti । tebhya eṣa prāṇa udagāyat te viduranena vai na udgātrā'tyeṣyantīti । tamabhidrutya pāpmanāvidhyan । sa yathāśmānamṛtvā loṣṭo vidhvaṃsetaevaṃ haiva vidhvaṃsamānā viṣvañco vineśustato devā abhavan parā'surāḥ । bhavatyātmanā parā'sya dviṣanbhrātṛvyo bhavati ya evaṃ veda ॥ 7॥

अथ ह [atha ha] então eles (os devas)* इऊचुः [ūcuḥ] disseram* मम् [imam] a este* प्राणम् [prāṇam] prāṇa* आमन्यम् [āmanyam] localizado na boca* त्वं नः उद्गाय [tvaṃ naḥ udgāya] cante para nós (o udgītha)* इति तथा [iti tathā] assim seja* इति एषः [iti eṣaḥ] (disse) este* प्राणः [prāṇaḥ] prāṇa* उदगायत् [udagāyat] e cantou* तेभ्यः [tebhyaḥ] para eles* / ते [te] eles (os asuras)* विदुः [viduḥ] sabiam* अनेन वै उद्गात्रा [anena vai udgātrā] que com este cantor* अत्येष्यन्ति [atyeṣyanti] seriam derrotados* /अभिद्रुत्य [abhidrutya] (então) precipitaram-se* इति तम् [iti tam] (sobre) ele* अविव्यत्मन् [avivyatman] e o impregnaram* पाप्मना [pāpmanā] com o mal* / सः यथा [saḥ yathā] mas* लोष्टः [loṣṭaḥ] como um torrão de terra* ऋत्वा arremessado contra* अश्मानम् [aśmānam] uma rocha* विध्वंसेन [vidhvaṃsena] é despedaçado* विध्वंसमानः विष्वञ्चः [vidhvaṃsamānaḥ viṣvañcaḥ] voando em todas as direções* एवम् [evam] assim* ह एव [ha eva] de fato* विनेशुः [vineśuḥ] (os asuras) foram destruídos* / ततः [tataḥ] então* देवाः [devāḥ] os devas* अभवन् [abhavan] tornaram-se* परा [parā] superiores* असुराः [asurāḥ] aos asuras* / यः [yaḥ] aquele que* वेद [veda] sabe (disso)* भवति [bhavati] identifica-se com* आत्मना [ātmanā] o self* एवम् [evam] e* अस्य [asya] seu* द्विषन् [dviṣan] odioso* भ्रातृव्यः [bhrātṛvyaḥ] parente* पराभवति [parābhavati] é derrotado*

1.3.7- Agora, os devas disseram ao Prāṇa, localizado na boca; 'Cante para nós (o Udgītha)'. ‘Assim seja’, disse o Prāṇa e cantou para eles. Os asuras sabiam que com este cantor seriam derrotados, então, precipitaram-se sobre ele e o impregnaram com o mal. Mas, como um torrão de terra arremessado contra uma rocha é despedaçado voando em todas as direções, assim os asuras foram destruídos. Então os devas tornaram-se superiores aos asuras. Aquele que sabe disso identifica-se com o Self, e seu odioso parente é derrotado.

1.3.8- ते होचुः क्व नु सोऽभूद्यो न इत्थमसक्तेत्ययमास्येऽन्तरिति सोऽयास्य आङ्गिरसोऽङ्गानां हि रसः ॥ ८॥

te hocuḥ kva nu so'bhūdyo na itthamasaktetyayamāsye'ntariti so'yāsya āṅgiraso'ṅgānāṃ hi rasaḥ ॥ 8॥

ते ह [te ha] eles (os devas)* ऊचुः [ūcuḥ] disseram* क्व नु [kva nu] onde* सः अभूत् [saḥ abhūt] ele está* यः [yaḥ] aquele que* नः [naḥ] nos* इत्थम् असक्त [ittham asakta] trouxe ao nosso próprio self?* / इति [iti] ele (prāṇa)* अयम् [ayam] (está) aqui*आस्ये अन्तः [āsye antaḥ] dentro da boca* इति [iti] portanto* सः [saḥ] ele (prāṇa)* अयास्यः अङ्गिरसः [ayāsyaḥ aṅgirasaḥ] (é chamado) de ayāsya āṅgirasa* हि [hi] porque* रसः [rasaḥ] é a essência* अङ्गानाम् [aṅgānām] dos membros*

1.3.8- Os devas disseram, 'onde está aquele que nos trouxe ao nosso próprio Self? Ele (Prāṇa) esta está dentro na boca.' (Portanto) ele é chamado de Ayāsya Āṅgirasa, porque é a essência dos membros.

1.3.9- सा वा एषा देवता दूर्नाम दूरं ह्यस्या मृत्युर्दूरं ह वा अस्मान्मृत्युर्भवति य एवं वेद ॥ ९॥

sā vā eṣā devatā dūrnāma dūraṃ hyasyā mṛtyurdūraṃ ha vā asmānmṛtyurbhavati ya evaṃ veda ॥ 9॥

सा वै एषा [sā vai eṣā] de fato, esta* देवता [devatā] divindade* दूर्नाम [dūrnāma] é chamada dūr* हि [hi] porque* मृत्युः [mṛtyuḥ] a morte* दूरम् [dūram] está longe* अस्याः [asyāḥ] dela* मृत्युः [mṛtyuḥ] a morte* ह वै [ha vai] certamente* भवति दूरम् [bhavati dūram] se distancia* अस्मात् यः [asmāt yaḥ] de quem* वेद [veda] sabe* एवम् [evam] isto*

1.3.9- Esta Divindade é chamada Dūr, Porque a Morte está longe dela. A Morte, certamente, se distancia de quem sabe isto.

1.3.10- सा वा एषा देवतैतासां देवतानां पाप्मानं मृत्युमपहत्य यत्राऽऽसां दिशामन्तस्तद्गमयांचकार तदासां पाप्मनो विन्यदधात् तस्मान्न जनमियान् नान्तमियान् नेत्पाप्मानं मृत्युमन्ववायानीति ॥ १०॥

sā vā eṣā devataitāsāṃ devatānāṃ pāpmānaṃ mṛtyumapahatya yatrā''sāṃ diśāmantastadgamayāṃcakāra tadāsāṃ pāpmano vinyadadhāt tasmānna janamiyān nāntamiyān netpāpmānaṃ mṛtyumanvavāyānīti ॥ 10॥

सा वै [sā vai] de fato* एषा [eṣā] esta* देवता [devatā] divindade* अपहत्य [apahatya] eliminou* पाप्मानम् [pāpmānam] o mal* मृत्युम् [mṛtyum] ou morte* एतासां देवतानाम् [etāsāṃ devatānām] daquelas divindades* गमयांकार तत [gamayāṃcakāra tat] e o carregou* यत्रअन्तःतत् आसां दिशाम् [yatra antaḥ tat āsāṃ diśām] para além das fronteiras da terra* / विन्यदधात् [vinyadadhāt] (lá) depositou* आसाम् [āsām] esses* पाप्मनः [pāpmanaḥ] males* / तस्मात् [tasmāt] portanto* न इयात् [na iyāt] não de deve ir* न [na] nem* इयात् जनम् अन्तम् [iyāt janam antam] encontrar pessoas lá* / नेत् अन्ववायानि [na it anvavāyāni] para não contrair* पाप्मानम् [pāpmānam] o mal* इति [iti] que é* मृत्युम् [mṛtyum] a morte* /

1.3.10- Esta Divindade eliminou o mal ou morte, daquelas divindades e o carregou para além das fronteiras da terra. Lá, Ela depositou esses males. Portanto, não se deve ir, nem encontrar pessoas lá, para que não contrair o mal que é a morte.

1.3.11- सा वा एषा देवतैतासां देवतानां पाप्मानं मृत्युमपहत्याथैना मृत्युमत्यवहत् ॥ ११॥

sā vā eṣā devataitāsāṃ devatānāṃ pāpmānaṃ mṛtyumapahatyāthainā mṛtyumatyavahat ॥ 11॥

अथ [atha] agora* एषा [eṣā] essa* देवत [devata] divindade* अपहत्य [apahatya] após remover* सा वा [sā vā] de fato* पाप्मानं [pāpmānaṃ] o mal* मृत्युम् [mṛtyum] ou morte* एतासां [etāsāṃ] daquelas* देवतानां [devatānāṃ] divindades* एनाः अत्यवहत् [enāḥ atyavahat] levou-as para além* मृत्युम् [mṛtyum] da morte*

1.3.11- Essa Divindade após remover o mal ou morte daquelas divindades levou-as para além da morte.

1.3.12- स वै वाचमेव प्रथमामत्यवहत् सा यदा मृत्युमत्यमुच्यत सोऽग्निरभवत् सोऽयमग्निः परेण मृत्युमतिक्रान्तो दीप्यते ॥ १२॥

sa vai vācameva prathamāmatyavahat sā yadā mṛtyumatyamucyata so'gnirabhavat so'yamagniḥ pareṇa mṛtyumatikrānto dīpyate ॥ 12॥

सः [saḥ] ele (o prāṇa)* वै [vai] realmente* अत्यवहन् [atyavahan] carregou* वाचम् [vācam] o órgão da fala* प्रथमाम् [prathamām] primeiro* यदा [yadā] quando* सः [saḥ] ela (a fala)* अत्यमुच्यत [atyamucyata] foi libertada* मृत्युम [mṛtyuma] da morte* सा अभवत् [sā abhavat] tornou-se* एव [eva] de fato* सः [saḥ] aquele* अग्नि [agni] fogo* / अयम् [ayam] este* अग्निः [agniḥ] fogo* अतिक्रान्तः [atikrāntaḥ] tendo superado* मृत्युम् [mṛtyum] a morte* दीप्यते [dīpyate] brilha* परेण [pareṇa] intensamente*

1.3.12- O Prāṇa carregou o órgão da fala, primeiro. Quando a fala foi libertada da morte, tornou-se fogo. Este fogo, tendo superado a morte, brilha intensamente.

1.3.13- अथ प्राणमत्यवहत् स यदा मृत्युमत्यमुच्यत स वायुरभवत् सोऽयं वायुः परेण मृत्युमतिक्रान्तः पवते ॥ १३॥

atha prāṇamatyavahat sa yadā mṛtyumatyamucyata sa vāyurabhavat so'yaṃ vāyuḥ pareṇa mṛtyumatikrāntaḥ pavate ॥ 13॥

अथ [atha] então* सः [saḥ] ele (o prāṇa)* अत्यवहत् [atyavahat] carregou* प्राणम् [prāṇam] o órgão do olfato* मृत्युम् [mṛtyum] (para além) da morte* / यदा [yadā] quando* सः [saḥ] ele (o órgão do olfato)* अत्यमुच्यत [atyamucyata] foi libertado* मृत्युम् [mṛtyum] da morte* सः अभवत् [saḥ abhavat] tornou-se* वायुः [vāyuḥ] vāyu (ar)* / अयं [ayaṃ] este* वायुः [vāyuḥ] vāyu* अतिक्रान्तः [atikrāntaḥ] tendo superado (a morte)* पवते [pavate] sopra* परेण [pareṇa] fortemente*

1.3.13- Então o Prāṇa carregou o o órgão do olfato para além da morte. Quando ele foi libertado da morte, tornou-se ar. Este ar, tendo superado a morte, sopra fortemente.

1.3.14- अथ चक्षुरत्यवहत् तद्यदा मृत्युमत्यमुच्यत स आदित्योऽभवत् सोऽसावादित्यः परेण मृत्युमतिक्रान्तस्तपति ॥ १४॥

atha cakṣuratyavahat tadyadā mṛtyumatyamucyata sa ādityo'bhavat so'sāvādityaḥ pareṇa mṛtyumatikrāntastapati ॥ 14॥

अथ [atha] agora* तत् [tat] aquele (o prāṇa)* अत्यवहत् [atyavahat] levou* चक्षुः [cakṣuḥ] o órgão da visão (para além morte)* यदा [yadā] quando* सः [saḥ] ela (a visão)* अत्यमुच्यत [atyamucyata] foi libertada* मृत्युम् [mṛtyum] da morte* सः अभवत् [saḥ abhavat] tornou-se* आदित्यः [ādityaḥ] o sol* / असौ [asau] esse* आदित्यः [ādityaḥ] sol* अतिक्रान्तः [atikrāntaḥ] tendo superado* मृत्युम् [mṛtyum] a morte* तपति [tapati] brilha* परेण [pareṇa] para longe*

1.3.14- Então o Prāṇa levou o órgão da visão para além morte. Quando a visão foi libertada da morte, tornou-se o sol. Este sol, tendo superado a morte brilha intensamente.

1.3.15- अथ श्रोत्रमत्यवहत् तद्यदा मृत्युमत्यमुच्यत ता दिशोऽभवन्ता इमा दिशः परेण मृत्युमतिक्रान्ताः ॥ १५॥

atha śrotramatyavahat tadyadā mṛtyumatyamucyata tā diśo'bhavantā imā diśaḥ pareṇa mṛtyumatikrāntāḥ ॥ 15॥

अथ [atha] então* तत् [tat] aquele (o prāṇa)* अत्यवहत् [atyavahat] levou* श्रोत्रम् [śrotram] o órgão da audição (para além morte)* यदा [yadā] quando* ताः [tāḥ] ela (a audição)* अत्यमुच्यत [atyamucyata] foi libertada* मृत्युम् [mṛtyum] da morte* अभवन् ताः [abhavan tāḥ] tornou-se* दिशः [diśaḥ] todas as direções* इमाः दिशः [imāḥ diśaḥ] todas essas direções* अतिक्रान्ताः [atikrāntāḥ] tendo superado* मृत्युम् [mṛtyum] a morte* परेण [pareṇa] (permanecem) longe dela*

1.3.15- Então o Prāṇa levou o órgão da audição para além da morte. Quando a audição foi libertada da morte, tornou-se todas as direção. Todas as direções, tendo superado a morte, permanecem longe dela.

1.3.16- अथ मनोऽत्यवहत् तद्यदा मृत्युमत्यमुच्यत स चन्द्रमा अभवत् सोऽसौ चन्द्रः परेण मृत्युमतिक्रान्तो भात्येवं ह वा एनमेषा देवता मृत्युमतिवहति य एवं वेद ॥ १६॥

atha mano'tyavahat tadyadā mṛtyumatyamucyata sa candramā abhavat so'sau candraḥ pareṇa mṛtyumatikrānto bhātyevaṃ ha vā enameṣā devatā mṛtyumativahati ya evaṃ veda ॥ 16॥

अथ [atha] então* सः [saḥ] ele (o prāṇa)* अत्यवहत् [atyavahat] levou* मनः [manaḥ] a mente (para além da morte)* / यदा [yadā] quando* तत् [tat] esta (a mente)* अत्यमुच्यत [atyamucyata] foi libertada* मृत्युम् [mṛtyum] da morte* सः अभवत् [saḥ abhavat] tornou-se* चन्द्रमा [candramā] a lua* / असौ [asau] a* चन्द्रः [candraḥ] lua* अतिक्रान्तः [atikrāntaḥ] tendo superado* मृत्युम् [mṛtyum] a morte* भाति [bhāti] brilha* परेण [pareṇa] intensamente* / एवं ह [evaṃ ha] assim* वै [vai] de fato* एषा [eṣā] essa* देवता [devatā] divindade* अतिवहति [ativahati] leva para além* मृत्युम् [mṛtyum] da morte* एनम् [enam] aquele* यः एवं वेद [yaḥ evaṃ veda] que sabe disso*

1.3.16- Então o Prāṇa carregou a mente para além da morte. Quando a mente se libertou da morte, ela se tornou a lua. Essa lua, depois de ter superado a morte, brilha intensamente. Assim essa Divindade conduz para além da morte aquele que sabe disso.

1.3.17- अथाऽऽत्मनेऽन्नाद्यमागायत् यद्धि किञ्चान्नमद्यतेऽनेनैव तदद्यत इह प्रतितिष्ठति ॥ १७॥

athā''tmane'nnādyamāgāyat yaddhi kiñcānnamadyate'nenaiva tadadyata iha pratitiṣṭhati ॥ 17॥

अथ [atha] então (o prāṇa ou energia vital)* आगायत् अन्नाद्यम् आत्मने [āgāyat annādyam ātmane] obtinha alimentos para si cantando* / यत् हि किं च [yat hi kiṃ ca] pois qualquer* अन्नम् [annam] alimento* अद्यत [adyata] consumido* एव [eva] de fato* अद्यते [adyate] é consumido* अनेन [anena] por ela (energia vital)* तत् [tat] e que* इह [iha] nele* प्रतितिष्ठति [pratitiṣṭhati] repousa*

1.3.17- Então a energia vital obtinha alimentos para si cantando. Pois qualquer alimento consumido, de fato, é consumido pela energia vital e que nele repousa.

1.3.18- ते देवा अब्रुवन्नेतावद्वा इदं सर्वं यदन्नं तदात्मन आगासीरनु नोऽस्मिन्नन्न आभजस्वेति । ते वै माऽभिसंविशतेति । तथेति । तं समन्तं परिण्यविशन्त । तस्माद्यदनेनान्नमत्ति तेनैतास्तृप्यन्त्येवं ह वा एनं स्वा अभिसंविशन्ति भर्ता स्वानां श्रेष्ठः पुर एता भवत्यन्नादोऽधिपतिर्य एवं वेद । य उ हैवंविदं स्वेषु प्रतिप्रतिर्बुभूषति न हैवालं भार्येभ्यो भवत्यथ य एवैतमनुभवति यो वैतमनु भार्यान् बुभूर्षति स हैवालं भार्येभ्यो भवति ॥ १८॥

te devā abruvannetāvadvā idaṃ sarvaṃ yadannaṃ tadātmana āgāsīranu no'sminnanna ābhajasveti । te vai mā'bhisaṃviśateti । tatheti । taṃ samantaṃ pariṇyaviśanta । tasmādyadanenānnamatti tenaitāstṛpyantyevaṃ ha vā enaṃ svā abhisaṃviśanti bhartā svānāṃ śreṣṭhaḥ pura etā bhavatyannādo'dhipatirya evaṃ veda । ya u haivaṃvidaṃ sveṣu pratipratirbubhūṣati na haivālaṃ bhāryebhyo bhavatyatha ya evaitamanubhavati yo vaitamanu bhāryān bubhūrṣati sa haivālaṃ bhāryebhyo bhavati ॥ 18॥

ते [te] os* देवाः [devāḥ] devas* अब्रुवन् [abruvan] disseram (ao prāṇa)* वै [vai] apenas* एतावत् सर्वम् इदं यत् [etāvat sarvam idaṃ yat] esse tanto é todo* अन्नम् [annam] alimento* तत् [tat] que* आगासीः आत्मने [āgāsīḥ ātmane] você obteve cantando* / अनु [anu] agora* आभजस्व अस्मिन् अन्ने नः [ābhajasva asmin anne naḥ] dê-nos uma porção deste alimento* वै [vai] certamente* इति ते अभिसंविशत मा [iti te abhisaṃviśata me] disse a eles sente-se em redor de mim* इति तथा [iti tathā] muito bem* इति [iti] disseram os devas* तम् समन्तम् परिन्यविशन्त [tam samantam parinyaviśanta] e sentaram-e ao redor do prāṇa* / तस्मात् [tasmāt] portanto* अन्नम् [annam] (todo) alimento* अत्ति [atti] ingerido* अनेन [anena] através do prāṇa* तृप्यन्ति [tṛpyanti] satisfará* एताः [etāḥ] esses (devas - órgãos)* / एवम् [evam] assim* एनम् स्वाः [enam svāḥ] seus parentes* अभिसंविशन्ति [abhisaṃviśanti] sentam-se diante* यः [yaḥ] daquele* वेद [veda] que sabe* एवम् [evam] disso* / तेन [tena] por isso* भवति [bhavati] ele se tornou* भर्ता [bhartā] o apoio* स्वानाम् [svānām] daqueles parentes* श्रेष्ठः [śreṣṭhaḥ] o melhor entre eles* पुरः एता अधिपतिः [puraḥ etā adhipatiḥ] seu guia e chefe* ह वै [ha vai] verdadeiramente* अन्नादः [annādaḥ] o consumidor de alimento* / यः उ ह स्वेषु [yaḥ u ha sveṣu] qualquer um entre seus parentes que* प्रतिः बुभूषति [pratiḥ bubhūṣati] deseja competir* एवंविदं प्रति [evaṃvidaṃ prati] com esse conhecedor* हि एव [hi eva] certamente* भवति [bhavati] é* न अलम् [na alam] incapaz* भार्येभ्यः [bhāryebhyaḥ] de sustentar (seus dependentes)* / अथ [atha] mas* यः एव [yaḥ eva etam] quem* एतम् अनुभवति o segue* वा यः अनु एतम् [vā yaḥ anu etam] ou quem depois dele* बुभूर्षति [bubhūrṣati] deseja sustentar* भार्यान् [bhāryān] (seus) dependentes* ह एव सः भवति [ha eva saḥ bhavati] realmente apenas com ele é* अलम् [alam] capaz* भार्येभ्यः [bhāryebhyaḥ] de sustentar seus dependentes*

1.3.18- Os devas disseram ao Prāṇa: "Apenas, esse tanto, é todo alimento que você obteve cantando. Agora dê-nos uma porção deste alimento." "Certamente, disse a eles: sente-se ao redor de mim." "Muito bem, disseram os devas e sentaram-se ao redor do Prāṇa. Portanto, todo alimento ingerido através do Prāṇa satisfará os devas (os órgãos). Assim, seus parentes sentaram-se diante daquele que sabe disso, por isso, ele se tornou o apoio de seus parentes, o melhor entre eles, seu guia e chefe, verdadeiramente o consumidor de alimento. Qualquer um entre seus parentes que deseja competir com esse conhecedor, certamente, é incapaz de sustentar seus dependentes. Mas quem o segue ou depois dele deseja sustentar seus dependentes, realmente, apenas com ele é capaz de sustentar seus dependentes.

1.3.19- सोऽयास्य आङ्गिरसोऽङ्गानां हि रसः । प्राणो वा अङ्गानां रसः । प्राणो हि वा अङ्गानां रसस्तस्माद्यस्मात्कस्माच्चाङ्गात्प्राण उत्क्रामति तदेव तच्छुष्यत्येष हि वा अङ्गानां रसः ॥ १९॥

so'yāsya āṅgiraso'ṅgānāṃ hi rasaḥ । prāṇo vā aṅgānāṃ rasaḥ । prāṇo hi vā aṅgānāṃ rasastasmādyasmātkasmāccāṅgātprāṇa utkrāmati tadeva tacchuṣyatyeṣa hi vā aṅgānāṃ rasaḥ ॥ 19॥

सः [saḥ] ele* अयास्यः आङ्गिरसः [ayāsyaḥ āṅgirasaḥ] é ayāsya āṅgirasa* हि [hi] pois* रसः [rasaḥ] ele é a seiva* अङ्गानाम् [aṅgānām] dos membros* / वै [vai] Na verdade* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* रसः [rasaḥ] é a seiva* अङ्गानाम् [aṅgānām] dos membros* हि वै [hi vai] sim* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* अङ्गानां रसः [aṅgānāṃ rasaḥ] é a seiva dos membros* तस्मात् [tasmāt] portanto* यस्मात् कस्मात् च [yasmāt kasmāt ca] de qualquer* अङ्गात् [aṅgāt] membro* तत् [tat] que* उत्क्रामति [utkrāmati] saia* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* तत् एव [tat eva] esse mesmo (membro)* शुष्यति [śuṣyati] seca* एषः [eṣaḥ] isto (o prāṇa)* हि वै अङ्गानां रसः [hi vai aṅgānāṃ rasaḥ] de fato é a seiva dos membros*

1.3.19- Ele é Ayāsya Āṅgirasa, pois ele é a seiva dos membros. Na verdade, o Prāṇa é a seiva dos membros. Sim, o Prāṇa é a seiva dos membros. Portanto, de qualquer membro que saia o Prāṇa, esse membro seca. O Prāṇa é, de fato, a seiva dos membros.

1.3.20- एष उ एव बृहस्पतिर्वाग्वै बृहती तस्या एष पतिस्तस्मादु बृहस्पतिः ॥ २०॥

eṣa u eva bṛhaspatirvāgvai bṛhatī tasyā eṣa patistasmādu bṛhaspatiḥ ॥ 20॥

एषः [eṣaḥ] ele (o prāṇa)* उ एव [u eva] também* बृहस्पतिः [bṛhaspatiḥ] é bṛhaspati* / वै [vai] de fato* वाक् [vāk] a fala* बृहती [bṛhatī] é bṛhatī* एषः तस्याः पतिः [eṣaḥ tasyāḥ patiḥ] e ele (prāṇa) é seu senhor (pati)* / तस्मात् [tasmāt] portanto* उ [u] também (ele, o prāṇa)* बृहस्पतिः [bṛhaspatiḥ] bṛhaspati*

1.3.20- O Prāṇa, também, é Bṛihaspati. A fala é Bṛhatī (Ṛgveda) e Prāṇa é seu senhor (pati). Portanto, o Prāṇa é Bṛihaspati.

1.3.21- एष उ एव ब्रह्मणस्पतिर्वाग्वै ब्रह्म तस्या एष पतिस्तस्मादु ब्रह्मणस्पतिः ॥ २१॥

eṣa u eva brahmaṇaspatirvāgvai brahma tasyā eṣa patistasmādu brahmaṇaspatiḥ ॥ 21॥

एषः उ एव ब्रह्मणस्पतिः [eṣaḥ u eva brahmaṇaspatiḥ] ele (o prāṇa) também é brahmaṇaspati* वै [vai] pois* वाक् [vāk] a fala* ब्रह्म [brahma] é brahman (yajurveda)* एषः [eṣaḥ] ele (prāṇa)* तस्याः पतिः [tasyāḥ patiḥ] é seu senhor* तस्मात् उ ब्रह्मणस्पतिः [tasmāt u brahmaṇaspatiḥ] portanto ele (prāṇa) é brahmaṇaspati*

1.3.21- O Prāṇa, também, é Brahmanaspati, pois a fala é Brahman (yajur veda), e Prāṇa é seu senhor (pati); Portanto, o Prāṇa é Brahmanaspati.

1.3.22- एष उ एव साम वाग्वै सामैष सा चामश्चेति तत्साम्नः सामत्वम् । यद्वेव समः प्लुषिणा समो मशकेन समो नागेन सम एभिस्त्रिभिर्लोकैः समोऽनेन सर्वेण तस्माद्वेव सामाश्नुते साम्नः सायुज्यं सलोकतां य एवमेतत्साम वेद ॥ २२॥

eṣa u eva sāma vāgvai sāmaiṣa sā cāmaśceti tatsāmnaḥ sāmatvam । yadveva samaḥ pluṣiṇā samo maśakena samo nāgena sama ebhistribhirlokaiḥ samo'nena sarveṇa tasmādveva sāmāśnute sāmnaḥ sāyujyaṃ salokatāṃ ya evametatsāma veda ॥ 22॥

एषः उ एव साम [eṣaḥ u eva sāma] ele (o prāṇa) também é sāman* वाक् [vāk] a fala* वै [vai] de fato é* सा [sā] sā* च [ca] e* एषः [eṣaḥ] esse (o prāṇa) é* अम [ama] ama* / तत् [tat] o* साम्नः सामत्वम् इति [sāmnaḥ sāmatvam iti] sāman é conhecido por esse nome porque é* सा [sā] sā* च [ca] e* अमः [amaḥ] ama* / यत् उ एव [yat u eva] ou porque (o prāṇa)* समः [samaḥ] é igual* प्लुषिणा [pluṣiṇā] a uma formiga branca* समः [samaḥ] é igual* मशकेन [maśakena] a um mosquito* समः [samaḥ] é igual* नागेन [nāgena] a um elefante* समः [samaḥ] é igual* एभिः [ebhiḥ] a esses* त्रिभिः [tribhiḥ] três* लोकैः [lokaiḥ] mundos* तस्मात् [tasmāt] ainda mais* समः [samaḥ] é igual* अनेन सर्वेण [anena sarveṇa] a este universo* / यः [yaḥ] aquele que* वेद [veda] conhece* उ एव [u eva] de fato* एतत् [etat] este* साम [sāma] sāman (como prāṇa)* अश्नुते [aśnute] obtém* सायुज्यम् [sāyujyam] a identidade* साम्नः [sāmnaḥ] com sāman* एवम् [evam] assim* सलोकताम् [salokatām] reside no mesmo mundo* साम [sāma] do sāman*

1.3.22- O Prāṇa também é Saman. A fala é Sā e o Prāṇa é Ama. Saman é conhecido por esse nome porque é Sā (fala) e Ama (prāṇa). Ou porque o Prāṇa é igual a uma formiga branca, igual a um mosquito, igual a um elefante, igual a esses três mundos; ainda mais, é igual a este universo. Aquele que conhece este Sāman como Prāṇa obtém a identidade com Sāman, assim reside no mesmo mundo do Sāman.

1.3.23- एष उ वा उद्गीथः । प्राणो वा उत् प्राणेन हीदं सर्वमुत्तब्धम् । वागेव गीथोच्च गीथा चेति स उद्गीथः ॥ २३॥

eṣa u vā udgīthaḥ । prāṇo vā ut prāṇena hīdaṃ sarvamuttabdham । vāgeva gīthocca gīthā ceti sa udgīthaḥ ॥ 23॥

एषः उ वै उद्गीथ [eṣaḥ u vai udgītha] este (o prāṇa) também é udgîtha* / प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* वै [vai] de fato* उत् [ut] é ut* हि [hi] pois* प्राणेन [prāṇena] pelo prāṇa* सर्वम् इदम् [sarvam idam] tudo isso (o universo)* उत्तब्धम् [uttabdham] é sustentado* च [ca] e* वाक् [vāk] a fala* एव [eva] de fato* गीथा [gīthā] é gīthā (canção)* / उत् च गीथा [ut ca gīthā] sendo ele ut e gīthā* स इति [sa iti] ele (o prāṇa)* उद्गीथः [udgīthaḥ] é udgītha*

1.3.23- O Prāṇa é Udgītha. O Prāṇa, de fato, é Ut, pois pelo Prāṇa o universo é sustentado e a fala é Gīthā (canção). Sendo Ele Ut e Gīthā, o Prāṇa é Udgītha.

1.3.24- तद्धापि ब्रह्मदत्तश्चैकितानेयो राजानं भक्षयन्नुवाचायं त्यस्य राजा मूर्धानं विपातयताद् यदितोऽयास्य आङ्गिरसोऽन्येनोदगायदिति । वाचा च ह्येव स प्राणेन चोदगायदिति ॥ २४॥

taddhāpi brahmadattaścaikitāneyo rājānaṃ bhakṣayannuvācāyaṃ tyasya rājā mūrdhānaṃ vipātayatād yadito'yāsya āṅgiraso'nyenodagāyaditi । vācā ca hyeva sa prāṇena codagāyaditi ॥ 24॥

तत् ह अपि [tat ha api] a respeito disso* ब्रह्मदत्तः [brahmadattaḥ] brahmadatta* चैकितानेयः [caikitāneyaḥ] bisneto de cikitāna* भक्षयन् [bhakṣayan] enquanto tomava* राजानम् [rājānam] soma* उवाच [uvāca] disse* अयम् [ayam] que este* राजा [rājā] soma* विपातयात् [vipātayāt] arranque* त्यस्य [tyasya] minha* मूर्धानम् [mūrdhānam] cabeça* यत् इतः [yat itaḥ] se este* अयास्यः आङ्गिरसः [ayāsyaḥ āṅgirasaḥ] ayāsya āṅgirasa* उदगायत् [udagāyat] cantou o udgītha* अन्येन [anyena] por meio diferente deste* / इति एव [iti eva] sim de fato* वाचा च हि [vācā ca hi] com a fala* च [ca] e* प्राणेन [prāṇena] prāṇa* इति सः [iti saḥ] ele* उदगायत् [udagāyat] cantou o Udgītha*

1.3.24- A respeito disso: Brahmadatta, um bisneto de Cikitāna, enquanto tomava Soma, disse: 'Que este Soma arranque minha cabeça se Ayāsya Āṅgirasa cantou o Udgîtha por meio diferente deste'. Sim, de fato, com a fala e Prāṇa ele cantou o Udgītha.

1.3.25- तस्य हैतस्य साम्नो यः स्वं वेद भवति हास्य स्वम् । तस्य वै स्वर एव स्वम् । तस्मादार्त्विज्यं करिष्यन्वाचि स्वरमिच्छेत तया वाचा स्वरसम्पन्नयाऽऽर्त्विज्यं कुर्यात् तस्माद्यज्ञे स्वरवन्तं दिदृक्षन्त एवाथो यस्य स्वं भवति । भवति हास्य स्वं य एवमेतत्साम्नः स्वं वेद ॥ २५॥

tasya haitasya sāmno yaḥ svaṃ veda bhavati hāsya svam । tasya vai svara eva svam । tasmādārtvijyaṃ kariṣyanvāci svaramiccheta tayā vācā svarasampannayā''rtvijyaṃ kuryāt tasmādyajñe svaravantaṃ didṛkṣanta evātho yasya svaṃ bhavati । bhavati hāsya svaṃ ya evametatsāmnaḥ svaṃ veda ॥ 25॥

यः [yaḥ] aquele que* वेद [veda] conhece* स्वम् [svam] a riqueza* ह एतस्य साम्नः [ha etasya sāmnaḥ] desse sāman* तस्य स्वम् [tasya svam] obtém essa propriedade* / तस्य वै [tasya vai] sua* स्वम् [svam] riqueza* एव [eva] de fato* भवति [bhavati] é* स्वरः [svaraḥ] o tom (da voz)* / तस्मात् [tasmāt] portanto* एतत् [etat] aquele que* करिष्यन् [kariṣyan] cumpre* अस्य [asya] seus* आर्त्विज्यम् [ārtvijyaṃ] deveres de sacerdote* इच्छेत [iccheta] deseja ter* स्वरम् [svaram] um bom tom* वाचि [vāci] de voz* ह [ha] então* स्वरसम्पन्नया [svarasampannayā] dotado desse tom * वाचा [vācā] de voz* कुर्यात् [kuryāt] que ele execute* आर्त्विज्यम् [ārtvijyam] os deveres de sacerdote* तस्मात् [tasmāt] porque* दिदृक्षन्ते [didṛkṣante] (as pessoas) desejam ver* यज्ञे [yajñe] no sacrifício* स्वरवन्तम् [svaravantam] (quem) tem um bom tom de voz* अथ उ [atha u] como também* यस्य [yasya] quem (tem)* स्वम् [svam] riqueza* / यः [yaḥ] aquele que* एवम् [evam] assim* वेद [veda] conhece* एव [eva] de fato* तथा [tathā] aquela* स्वम् [svam] riqueza* साम्नः [sāmnaḥ] do sāman* ह भवति भवति अस्य स्वम् [ha bhavati bhavati asya svam] torna-se possuidor dessa propriedade*

1.3.25- Aquele que conhece a riqueza do Sāman obtém essa propriedade. Sua propriedade é o tom da voz. Portanto, aquele que cumpre seus deveres de sacerdote deseja ter um bom tom de voz. Então dotado desse tom de voz que ele execute os deveres de sacerdote porque as pessoas desejam ver no sacrifício quem tem um bom tom de voz, como também, quem tem riqueza. Aquele que conhece a riqueza do Sāman, torna-se possuidor dessa propriedade.

1.3.26- तस्य हैतस्य साम्नो यः सुवर्णं वेद भवति हास्य सुवर्णम् । तस्य वै स्वर एव सुवर्णम् । भवति हास्य सुवर्णं य एवमेतत्साम्नः सुवर्णं वेद ॥ २६॥

tasya haitasya sāmno yaḥ suvarṇaṃ veda bhavati hāsya suvarṇam । tasya vai svara eva suvarṇam । bhavati hāsya suvarṇaṃ ya evametatsāmnaḥ suvarṇaṃ veda ॥ 26॥

यः [yaḥ] aquele que* वेद [veda] conhece* सुवर्णम् [suvarṇam] o ouro* ह एतस्य साम्नः [ha etasya sāmnaḥ] daquele sāman* भवति सुवर्णम् अस्य [bhavati suvarṇam asya] obtém ouro para si mesmo* / एतत् [etat] este* स्वरः [svaraḥ] tom* ह [ha] de fato é* तस्य [tasya] seu* सुवर्णम् [suvarṇam] ouro* / यः [yaḥ] quem* वेद [veda] conhece* एवम् [evam] assim* तस्य [tasya] esse* सुवर्णम् [suvarṇam] ouro* साम्नः [sāmnaḥ] do sāman* एव [eva] de fato* भवति [bhavati] obtém* सुवर्णम् [suvarṇam] ouro*

1.3.26- Aquele que conhece o ouro do Sāman, obtém ouro. O tom é seu ouro. Quem conhece o ouro do Sāman, de fato, obtém ouro.

1.3.27- तस्य हैतस्य साम्नो यः प्रतिष्ठां वेद प्रति ह तिष्ठति । तस्य वै वागेव प्रतिष्ठा वाचि हि खल्वेष एतत्प्राणः प्रतिष्ठितो गीयतेऽन्न इत्यु हैक आहुः ॥ २७॥

tasya haitasya sāmno yaḥ pratiṣṭhāṃ veda prati ha tiṣṭhati । tasya vai vāgeva pratiṣṭhā vāci hi khalveṣa etatprāṇaḥ pratiṣṭhito gīyate 'nna ityu haika āhuḥ ॥ 27॥

यः [yaḥ] quem* वेद [veda] conhece* तस्य [tasya] aquele* प्रतिष्ठाम् [pratiṣṭhām] sustentáculo* ह एतस्य साम्नः [ha etasya sāmnaḥ] deste sāman* प्रतितिष्ठति [pratitiṣṭhati] obtém um sustento* / वाक् [vāk] a fala* ह [ha] de fato* तस्य वै [tasya vaI] é seu* प्रतिष्ठा [pratiṣṭhā] sustento* / हि [hi] pois* प्रतिष्ठितः [pratiṣṭhitaḥ] apoiado* खलु [khalu] apenas* वाचि [vāci] na fala* एतत् [etat] este* प्राणः [prāṇaḥ] prāṇa* एव [eva] de fato* गीयते [gīyate] é transformado em um canto* / एके [eke] alguns* आहुः [āhuḥ] dizem que* एषः [eṣaḥ] este* इति ह उ अन्ने [iti ha u anne] (sustentáculo) também está no alimento*

1.3.27- Aquele que conhece o sustentáculo do sãman obtém um apoio. A fala, na verdade, é o seu sustentáculo. Pois, apoiado na fala, o Prāṇa é transformado em um canto. Alguns dizem que o sustentáculo, também, está na comida.

1.3.28- अथातः पवमानानामेवाभ्यारोहः । स वै खलु प्रस्तोता साम प्रस्तौति । स यत्र प्रस्तुयात् तदेतानि जपेदसतो मा सद् गमय तमसो मा ज्योतिर्गमय मृत्योर्माऽमृतं गमयेति । स यदाहासतो मा सद्गमयेति मृत्युर्वा असत् सदमृतं मृत्योर्माऽमृतं गमयामृतं मा कुर्वित्येवैतदाह । तमसो मा ज्योतिर्गमयेति मृत्युर्वै तमो ज्योतिरमृतं मृत्योर्मामृतं गमयामृतं मा कुर्वित्येवैतदाह । मृत्योर्मामृतं गमयेति नात्र तिरोहितमिवास्त्यथ यानीतराणि स्तोत्राणि तेष्वात्मनेऽन्नाद्यमागायेत् तस्मादु तेषु वरं वृणीत यं कामं कामयेत तं । स एष एवंविदुद्गाताऽऽत्मने वा यजमानाय वा यं कामं कामयते तमागायति । तद्धैतल्लोकजिदेव न हैवालोक्यताया आशास्ति य एवमेतत्साम वेद ॥ २८॥

athātaḥ pavamānānāmevābhyārohaḥ । sa vai khalu prastotā sāma prastauti । sa yatra prastuyāt tadetāni japedasato mā sad gamaya tamaso mā jyotirgamaya mṛtyormā'mṛtaṃ gamayeti । sa yadāhāsato mā sadgamayeti mṛtyurvā asat sadamṛtaṃ mṛtyormā'mṛtaṃ gamayāmṛtaṃ mā kurvityevaitadāha । tamaso mā jyotirgamayeti mṛtyurvai tamo jyotiramṛtaṃ mṛtyormāmṛtaṃ gamayāmṛtaṃ mā kurvityevaitadāha । mṛtyormāmṛtaṃ gamayeti nātra tirohitamivāstyatha yānītarāṇi stotrāṇi teṣvātmane'nnādyamāgāyet tasmādu teṣu varaṃ vṛṇīta yaṃ kāmaṃ kāmayeta taṃ । sa eṣa evaṃvidudgātā''tmane vā yajamānāya vā yaṃ kāmaṃ kāmayate tamāgāyati । taddhaitallokajideva na haivālokyatāyā āśāsti ya evametatsāma veda ॥ 28॥

अथ [atha] agora* अतः [ataḥ] a seguir* एव [eva] de fato* अभ्यारोहः पवमानानाम् [abhyārohaḥ pavamānam] o canto dos hinos purificatórios chamados pavamāna* / सः [saḥ] o* प्रस्तोता [prastotā] sacerdote chamado prastotṛ* वै खलु [vai khalu] de fato* प्रस्तौति साम [prastauti sāma] começa a cantar o sāman* / यत्र [yatra] enquanto* सः [saḥ] ele* प्रस्तुयात् तत् जपेत् एतानि [prastuyāt tat japet etāni] canta (o sacrificador) recita o seguinte* असतः [asataḥ] do ireal* गमय मा [gamaya mā] conduza-me* सत् [sat] ao real* तमसः [tamasaḥ] das trevas* गमय मा [gamaya mā] conduza-me* ज्योतिः [jyotiḥ] à luz* मृत्योः [mṛtyoḥ] da morte गमय मा [gamaya mā] conduza-me* अमृतम् [amṛtam] à imortalidade* / यत् हति सः [yat hati saḥ] quando o mantra* आह [āha] diz* असतः मा सत् गमय [asataḥ mā sat gamaya] do irreal conduza-me ao real* इति असत् [iti asat] o irreal* वै [vai] de fato* इति मृत्युः [iti mṛtyuḥ] é a morte* सत् [sat] o real é* अमृतम् [amṛtam] imortalidade* मृत्योः मा अमृत गमय [mṛtyoḥ mā amṛta gamaya] da morte conduza-me à imortalidade* कुरु [kuru] faça* मा [mā] me* अमृतम् [amṛtam] imortal* एव एतत् आह [eva etat āha] é o que ele diz* / तमसः मा ज्योतिः गमय [tamasaḥ mā jyotiḥ gamaya] das trevas conduza-me à luz* इति तम [iti tama] as trevas* वै [vai] de fato* मृत्युः [mṛtyuḥ] são a morte* ज्योतिः [jyotiḥ] a luz* अमृतम् [amṛtam] é imortalidade* मृत्योः मा अमृतं गमय [mṛtyoḥ mā amṛtaṃ gamaya] da morte conduza-me à imortalidade* कुरु मा [kuru mā] faça-me* अमृतम् [amṛtam] imortal* इति एतत् एव आह [iti etat eva āha] é o que ele diz* / मृत्योः मा अमृतं गमय इति अत्र [mṛtyoḥ mā amṛtaṃ gamaya iti atra] da morte conduza-me à imortalidade aqui* इव न अस्ति [iva na asti] neste caso não há nada* तिरोहितम् [tirohitam] oculto* / अथ यानि इतराणि स्तोत्राणि [atha yāni itarāṇi stotrāṇi] agora os versos restantes* तेषु [teṣu] através deles* आगायेत् [āgāyet] o cantor* अन्न अद्यम् [anna adyam] deve obter alimento* आत्मने [ātmane] para si mesmo* / तस्मात् उ [tasmāt u] portanto* तेषु [teṣu] (enquanto) aqueles (versos estão sendo cantados)* वृणीत [vṛṇīta] (deixe o sacrificador) pedir* वरम् [varam] uma benção* यम् [yam] qualquer que* कामयते [kāmayate] ele deseje* / यम् [yam] quaisquer (que sejam)* कमम् [kamam] os objetos desejáveis* एषः [eṣaḥ] que esse*उद्गाता [udgātā] cantor* एवंवित् [evaṃvit] dotado de conhecimento* कामम् [kāmam] deseja* आत्मने वा [ātmane vā] para si mesmo* यजमानाय वा [yajamānāya vā] ou para o sacrificador* सः [saḥ] ele* आगायति [āgāyati] obtém cantando* / तत् ह एतत् [tat ha etat] este (conhecimento)* लोकजित् [lokajit] conquista o mundo (Hiraṇyagarbha)* / यः [yaḥ] aquele que* एवम् [evam] assim* वेद [veda] conhece* साम [sāma] o sāman* तम् [tam] para ele* अस्ति न ह एव आशा अलोक्यतायाः [asti na ha eva āśā alokyatāyāḥ] não há certamente perda do outro mundo*

1.3.28- Agora, a seguir, o canto dos hinos purificadores chamados pavamāna. O sacerdote Prastotṛi, de fato, começa a cantar o Sāman. Enquanto ele canta o sacrificador recita o seguinte: Do irreal conduza-me ao real. Das trevas conduza-me à luz. Da morte, conduza-me à imortalidade. Quando o mantra diz: Do irreal, leve-me ao real; o irreal, de fato, é a morte, o real é a imortalidade. Da morte conduza-me à imortalidade. Faça-me imortal; é o que ele diz. Das trevas conduza-me à luz; as trevas, na verdade, são a morte, a luz é a imortalidade. Da morte conduza-me à imortalidade. Faça-me imortal, é o que ele diz. Da morte conduza-me à imortalidade; aqui não há nada oculto. Agora os versos restantes, através deles o cantor deve obter alimento para si mesmo. Portanto, enquanto os versos estão sendo cantados o sacrificador deve pedir uma bênção qualquer que ele deseje. Quaisquer que sejam os objetos desejáveis que esse cantor dotado de conhecimento deseja para si mesmo ou para o sacrificador ele obtém cantando. Este conhecimento conquista o mundo. Para aquele que conhece o Sāman, não há certamente perda do outro mundo.

। अथ चतुर्थं ब्राह्मणम् । - atha caturthaṃ brāhmaṇam - Agora o Quarto Brāhmaṇa - Versos (1 até 17)

1.4.1- आत्मैवेदमग्र आसीत्पुरुषविधः । सोऽनुवीक्ष्य नान्यदात्मनोऽपश्यत् सोऽहमस्मीत्यग्रे व्याहरत् ततोऽहन्नामाभवत् । तस्मादप्येतर्ह्यामन्त्रितोऽहमयमित्येवाग्र उक्त्वाऽथान्यन्नाम प्रब्रूते यदस्य भवति । स यत्पूर्वोऽस्मात्सर्वस्मात्सर्वान्पाप्मन औषत् तस्मात्पुरुषः । ओषति ह वै स तं योऽस्मात्पूर्वो बुभूषति य एवं वेद ॥ १॥

ātmaivedamagra āsītpuruṣavidhaḥ । so'nuvīkṣya nānyadātmano'paśyat so'hamasmītyagre vyāharat tato'hannāmābhavat । tasmādapyetarhyāmantrito'hamayamityevāgra uktvā'thānyannāma prabrūte yadasya bhavati । sa yatpūrvo'smātsarvasmātsarvānpāpmana auṣat tasmātpuruṣaḥ । oṣati ha vai sa taṃ yo'smātpūrvo bubhūṣati ya evaṃ veda ॥ 1॥

अग्रे [agre] no início* इदम् [idam] este (mundo)* आसीत् [āsīt] era* एव [eva] apenas* आत्मा [ātmā] o ātmā (virāj)* पुरुषविधः [puruṣavidhaḥ] na forma de puruṣa* / अनुवीक्ष्य [anuvīkṣya] observando tudo* सः [saḥ] ele* न [na] não* अपश्यत् [apaśyat] percebeu* अन्यत् [anyat] nada* आत्मनः [ātmanaḥ] além de si mesmo* / सः [saḥ] ele (Virāj)* व्याहरतः [vyāharataḥ] disse* अग्रे [agre] primeiro* अहम् [aham] eu* अस्मि [asmi] sou* इति [iti] ele* तत [tata] daí* अभवत् [abhavat] surgiu* अहंनामा [ahaṃnāmā] o nome eu (ahaṃ)* तस्मात् [tasmāt] portanto* अपि [api] mesmo * एतर्हि [etarhi] agora* आमन्त्रितः [āmantritaḥ] (quando alguém) é chamado* अयम् [ayam] ele* अग्रे [agre] primeiro* उक्त्वा [uktvā] diz* एव [eva] apenas* अहम् [aham] (sou) eu* / अथ [atha] e depois* प्रब्रते [prabrate] fala* यत् [yat] qualquer* अन्यत् [anyat] outro* नाम [nāma] nome (que tenha)* / यत् [yat] e porque* पूर्वः [pūrvaḥ] antes* अस्मात् सर्वस्मात् [asmāt sarvasmāt] de tudo isso* सः [saḥ] ele* औषत [auṣata] queimou* सर्वान् [sarvān] todos* पाप्मनः [pāpmanaḥ] os males* तस्मात् [tasmāt] então* सः [saḥ] ele* भवति [bhavati] é* पुरुषः [puruṣaḥ] chamado puruṣa* / एवम् [evam] assim* यः [yaḥ] aquele que* वेद [veda] sabe* अस्य [asya] disso* ह वै [ha vai] de fato* ओषति [oṣati] queima* यः [yaḥ] aquele que* बुभूषति [bubhūṣati] deseja estar* पूर्वः तम् [pūrvaḥ tam] â sua frente*

1.4.1- No início este mundo era apenas o Ātman (Virāj) na forma de Puruṣa. Observando tudo, ele não percebeu nada além de si mesmo. Ele disse primeiro: ‘Eu sou Ele’. Daí surgiu o nome ‘Eu (Aham)’. Portanto, mesmo agora, quando alguém é chamado, ele primeiro diz apenas ‘Sou eu’ e depois fala qualquer outro nome que tenha. E porque antes de tudo isso, Ele queimou todos os males, então ele é chamado de Puruṣa. Aquele que sabe disso, de fato, queima aquele que deseja estar à sua frente.

1.4.2- सोऽबिभेत् तस्मादेकाकी बिभेति । स हायमीक्षां चक्रे यन्मदन्यन्नास्ति कस्मान्नु बिभेमीति । तत एवास्य भयं वीयाय । कस्माद्ध्यभेष्यत् द्वितीयाद्वै भयं भवति ॥ २॥

so'bibhet tasmādekākī bibheti । sa hāyamīkṣāṃ cakre yanmadanyannāsti kasmānnu bibhemīti । tata evāsya bhayaṃ vīyāya । kasmāddhyabheṣyat dvitīyādvai bhayaṃ bhavati ॥ 2॥

सः [saḥ] ele (virāj)* अबिभेत् [abibhet] estava com medo* तस्मात् [tasmāt] porque* एकाकी बिभेति [ekākī bibheti] quem está só tem medo* / सः ह अयम् [saḥ ha ayam] ele* चक्रे ईक्षाम् [cakre īkṣām] pensou* यत् [yat] desde que* न [na] não* अस्ति [asti] há* मत् अन्यत् [mat anyat] mais nada além de mim* कस्मात् नु [kasmāt nu] do que* बिभेमि [bibhemi] eu tenho medo* / इति ततः [iti tataḥ] então* एव [eva] de fato* अस्य [asya] seu* भयम् [bhayam] medo* वीयाय [vīyāya] desapareceu* हि [hi] pois* कस्मात् [kasmāt] do que* अभेष्यत् [abheṣyat] ele deveria temer* / वै [vai] certamente* भयम् [bhayam] o medo* भवति [bhavati] surge* द्वितीयात् [dvitīyāt] de uma segunda (entidade)*

1.4.2- Ele estava com medo. Porque quem está só tem medo. Ele então pensou: ‘Desde que não há mais nada além de mim, do que eu tenho medo?’ Então, de fato, seu medo desapareceu, pois do que ele deveria temer? Certamente o medo surge de uma segunda entidade.

1.4.3- स वै नैव रेमे तस्मादेकाकी न रमते । स द्वितीयमैच्छत् स हैतावानास यथा स्त्रीपुमांसौ सम्परिष्वक्तौ । स इममेवाऽऽत्मानं द्वेधाऽपातयत् । ततः पतिश्च पत्नी चाभवताम् । तस्मादिदमर्धबृगलमिव स्व इति ह स्माऽऽह याज्ञवल्क्यस्तस्मादयमाकाशः स्त्रिया पूर्यत एव । तां समभवत् ततो मनुष्या अजायन्त ॥ ३॥

sa vai naiva reme tasmādekākī na ramate । sa dvitīyamaicchat sa haitāvānāsa yathā strīpumāṃsau sampariṣvaktau । sa imamevā''tmānaṃ dvedhā'pātayat । tataḥ patiśca patnī cābhavatām । tasmādidamardhabṛgalamiva sva iti ha smā''ha yājñavalkyastasmādayamākāśaḥ striyā pūryata eva । tāṃ samabhavat tato manuṣyā ajāyanta ॥ 3॥

सः [saḥ] ele* वै एव [vai eva] de fato* न [na] não* रेमे [reme] estava feliz* तस्मात् [tasmāt] porque* न [na] ninguém* रमते [ramate] é feliz* एकाकी [ekākī] quando está sozinho* स [sa] ele* ऐच्छत [aicchata] desejava* द्वितीयम् [dvitīyam] um companheiro* / सः ह [saḥ ha] então ele* आस [āsa] se tornou* एतावान् [etāvān] tão grande* यथा [yathā] como* स्त्री पुमांसौ [strī pumāṃsau] homem e mulher* संपरिष्वक्तौ [saṃpariṣvaktau] se abraçando* सः [saḥ] e ele* अपातयत् [apātayat] dividiu* एव [eva] de fato* इमम् [imam] este* आत्मानम् [ātmānam] corpo* द्वेधा [dvedhā] em dois* ततः [tataḥ] daí* अभवताम् [abhavatām] surgiram* पतिः च [patiḥ ca] marido* च [ca] e* पत्नी [patnī] esposa* तस्मात् [tasmāt] portanto* इति [iti] como* आह स्म [āha sma] disse* याज्ञवल्क्य [yājñavalkya] yājñavalkya* स्वः [svaḥ] você mesmo* इव [iva] é como* इदम्अ र्धवृगलम् [idamardhavṛgalam] uma meia parte* / तस्मात् [tasmāt] portanto* अयम् [ayam] aquele* आकाशः [ākāśaḥ] espaço* पूर्यते [pūryate] é preenchido* स्त्रिया [striyā] pela esposa* / एव [eva] então* समभवत् [samabhavat] (ele) se uniu* ताम् [tām] a ela* /ततः [tataḥ] dessa (união)* अजायन्त [ajāyanta] nasceram* मनुष्याः [manuṣyāḥ] os seres humanos*

1.4.3- Ele não estava feliz. Porque ninguém é feliz quando está sozinho. Ele desejava um companheiro, então Ele se tornou tão grande como homem e mulher se abraçando e Ele dividiu este corpo em dois. Daí surgiram marido (pati) e esposa (patnī). Portanto, como Yãjnavalkya disse: "Você mesmo é como uma meia parte". Portanto, aquele espaço é preenchido pela esposa. Então Ele se uniu a ela. Dessa união nasceram os seres humanos.

1.4.4- सो हेयमीक्षां चक्रे कथं नु माऽऽत्मन एव जनयित्वा सम्भवति । हन्त तिरोऽसानीति । सा गौरभवद् ऋषभ इतरस्तां समेवाभवत् ततो गावोऽजायन्त । वडवेतराऽभवद् अश्ववृष इतरो गर्दभीतरा गर्दभ इतरस्तां समेवाभवत् तत एकशफमजायत अजेतराऽभवद् वस्त इतरोऽविरितरा मेष इतरस्तां समेवाभवत् ततोऽजावयोऽजायन्तैवमेव यदिदं किञ्च मिथुनमा पिपीलिकाभ्यस्तत्सर्वमसृजत ॥ ४॥

so heyamīkṣāṃ cakre kathaṃ nu mā''tmana eva janayitvā sambhavati । hanta tiro'sānīti । sā gaurabhavad ṛṣabha itarastāṃ samevābhavat tato gāvo'jāyanta । vaḍavetarā'bhavad aśvavṛṣa itaro gardabhītarā gardabha itarastāṃ samevābhavat tata ekaśaphamajāyata ajetarā'bhavad vasta itaro'viritarā meṣa itarastāṃ samevābhavat tato'jāvayo'jāyantaivameva yadidaṃ kiñca mithunamā pipīlikābhyastatsarvamasṛjata ॥ 4॥

सा [sā] ela* ईक्षाम् [īkṣām] refletiu* कथं नु चक्रे [kathaṃ nu cakre] como pode ele* सम्भवति [sambhavati] se unir a mim* जनयित्वा इयम् [janayitvā iyam] depois de me criar* एव [eva] apenas* आत्मनः [ātmanaḥ] de si mesmo* / हन्त [hanta] bem* तिरः असानि मा [tiraḥ asāni me] deixe-me me esconder* इति सा [iti sā] ela* अभवत् [abhavat] se tornou* गाः [gāḥ] uma vaca* इतरः उ ह [itaraḥ u ha] a outra parte* ऋषभः [ṛṣabhaḥ] um touro* समभवत् एव [samabhavat eva] e se uniu* ताम् [tām] a ela* ततः [tataḥ] daí* अजायन्त [ajāyanta] nasceram* गावः [gāvaḥ] as vacas* / इतरा [itarā] ela* अभवत् [abhavat] se tornou* वडवा [vaḍavā] uma égua* इतरः [itaraḥ] a outra (parte)* अश्ववृषः [aśvavṛṣaḥ] um garanhão* / इतरा गर्दभी [itarā gardabhī] ela se tornou uma jumenta* इतरः गर्दभः [itaraḥ gardabhaḥ] a outra (parte) um asno* तां समभवत् एव ततः एकसफम् [tāṃ samabhavat eva tataḥ ekasapham] que se uniram e produziram animais de cascos rígidos* / अजायत इतरा अजा [ajāyata itarā ajā] ela se tornou uma cabra* अभवत् इतरः बस्तः [abhavat itaraḥ bastaḥ] a outra parte um bode* इतरा अविः [itarā aviḥ] ela se tornou uma ovelha* इतरः मेषः [itaraḥ meṣaḥ] a outra parte um carneiro* तां समभवत् एव ततः अजअवयः [āṃ samabhavat eva tataḥ aja avayaḥ] que se uniram e criaram cabras e ovelhas* / एवम् एव [evam eva] do mesmo modo* असृजत [asṛjata] ele produziu* सर्वम् [sarvam] todos* यत् किं च ईदम् मिथुनम् [yat kiṃ ca īdam mithunam] quaisquer pares* तत् अजायन्त [tat ajāyanta] que existam* आ पिपीलिकाभ्यः [ā pipīlikābhyaḥ] até as formigas*

1.4.4- Ela refletiu: "Como Ele pode se unir a mim depois de me criar, apenas, de si mesmo? Bem, deixe-me me esconder" Ela se tornou uma vaca, a outra parte, um touro e se uniu a ela; daí nasceram vacas. Ela se tornou uma égua, a outra parte se tornou um garanhão; ela tornou-se uma jumenta, a outra parte, um asno que se uniram e produziram animais de cascos rígidos; Ela se tornou uma cabra, a outra parte, um bode. Ela se tornou uma ovelha a outra parte um carneiro que se uniram e criaram cabras e ovelhas. Do mesmo modo, ele produziu todos, quisquer pares que existam, até as formigas.

1.4.5- सोऽवेदहं वाव सृष्टिरस्म्यहं हीदं सर्वमसृक्षीति । ततः सृष्टिरभवत् सृष्ट्यां हास्यैतस्यां भवति य एवं वेद ॥ ५॥

so'vedahaṃ vāva sṛṣṭirasmyahaṃ hīdaṃ sarvamasṛkṣīti । tataḥ sṛṣṭirabhavat sṛṣṭyāṃ hāsyaitasyāṃ bhavati ya evaṃ veda ॥ 5॥

सः [saḥ] ele* अवेत् [avet] sabia* अहम् [aham] eu* अस्मि [asmi] sou* वाव [vāva] de fato* सृष्टिः [sṛṣṭiḥ] a criação* हि [hi] pois* अहम् [aham] eu* असृक्षि [asṛkṣi] criei* सर्वम् [sarvam] tudo* इदं [idaṃ] isso* / इति तत [iti tata] daí* अभवत् [abhavat] ele se tornou* सृष्टिः [sṛṣṭiḥ] a criação* / ह [ha] na verdade* अस्य यः [asya yaḥ] aquele que* वेद [veda] sabe* एवम् [evam] disso* भवति [bhavati] passa a ser (criador)* एतस्यां सृष्ट्याम् [etasyāṃ sṛṣṭyām] desta criação*

1.4.5- Ele sabia: "Eu sou, de fato, a criação, pois Eu criei tudo isso." Daí, Ele se tornou a criação. Na verdade, aquele que sabe disso passa a ser criador desta criação.

1.4.6- अथेत्यभ्यमन्थत् स मुखाच्च योनेर्हस्ताभ्यां चाग्निमसृजत । तस्मादेतदुभयमलोमकमन्तरतोऽलोमका हि योनिरन्तरतस्तद्यदिदमाहुरमुं यजामुं यजेत्येकैकं देवमेतस्यैव सा विसृष्टिरेष उ ह्येव सर्वे देवा अथ यत्किञ्चेदमार्द्रं तद्रेतसोऽसृजत तदु सोमः । एतावद्वा इदं सर्वमन्नं चैवान्नादश्च सोम एवान्नमग्निरन्नादः । सैषा ब्रह्मणोऽतिसृष्टिर्यच्छ्रेयसो देवानसृजताथ यन्मर्त्यः सन्नमृतानसृजत तस्मादतिसृष्टिरतिसृष्ट्यां हास्यैतस्यां भवति य एवं वेद ॥ ६॥

athetyabhyamanthat sa mukhācca yonerhastābhyāṃ cāgnimasṛjata । tasmādetadubhayamalomakamantarato'lomakā hi yonirantaratastadyadidamāhuramuṃ yajāmuṃ yajetyekaikaṃ devametasyaiva sā visṛṣṭireṣa u hyeva sarve devā atha yatkiñcedamārdraṃ tadretaso'sṛjata tadu somaḥ । etāvadvā idaṃ sarvamannaṃ caivānnādaśca soma evānnamagnirannādaḥ । saiṣā brahmaṇo'tisṛṣṭiryacchreyaso devānasṛjatātha yanmartyaḥ sannamṛtānasṛjata tasmādatisṛṣṭiratisṛṣṭyāṃ hāsyaitasyāṃ bhavati ya evaṃ veda ॥ 6॥

अथ [atha] então* सः [saḥ] ele* असृजत [asṛjata] produziu* अग्निम् [agnim] fogo* अभ्यमन्थत् [abhyamanthat] esfregando* योनेः [yoneḥ] de sua fonte* मुखात् च [mukhāt ca] a boca* च [ca] e* हस्ताभ्यां [hastābhyāṃ] as mãos* / तस्मात् [tasmāt] portanto* उभयम् [ubhayam] ambos* अलोमकम् [alomakam] não tem pelos* अन्तरतः [antarataḥ] por dentro* हि [hi] como* योनिह् [yonih] o yoni अलोमक [alomaka] não tem pelos* अन्तरतह् [antaratah] por dentro* / तत्आ हुः [tat āhuḥ] quando eles dizem* यज इति इदं यत् [yaja iti idaṃ yat] sacrifique-se a ele* यज [yaja] sacrifique-se* अमुम् [amum] àquele (eles estão enganados)* सर्वे [sarve] todos* एतत् [etat] eles* विसृष्टिः [visṛṣṭiḥ] são projeções* एतस्य [etasya] dele* हि [hi] pois* एकैकम् [ekaikam] cada* देवाः [devāḥ] deva* एव [eva] é apenas* अमुम् [amum] (uma manifestação) dele* एषः उ एव [eṣaḥ u eva] ele mesmo é* देवम् [devam] todos os devas* / अथ [atha] agora* सर्वम् [sarvam] tudo* यत् किं च इदम् [yat kiṃ ca idam] o que* आर्द्रम् [ārdram] é úmido असृजत [asṛjata] ele criou* रेतसः [retasaḥ] do sêmen* तत् उ [tat u] este* सोमः [somaḥ] é o soma* / इदं [idaṃ] este universo* वै [vai] de fato* तत् [tat] é isto* अन्नम् च [annam ca] alimento* च [ca] e* अन्नादः [annādaḥ] o consumidor do alimento* सोमः [somaḥ] soma* एव [eva] de fato é* अन्नम् [annam] alimento* अग्निः [agniḥ] e agni* अन्नादः [annādaḥ] o consumidor* / एषा [eṣā] esta* अतिसृष्टिः [atisṛṣṭiḥ] é a maior criação* ब्रह्मणः [brahmaṇaḥ] de brahman* यत् [yat] que* सा [sā] ele* असृजत [asṛjata] projetou* देवान् [devān] nos devas* श्रेयसः अस्य [śreyasaḥ asya] que são até superiores a ele* / अतिसृष्टिः [atisṛṣṭiḥ] é criação mais elevada* यत् [yat] porque ele* अथ [atha] embora* सन् [san] sendo* मर्त्यः [martyaḥ] mortal* ह [ha] de fato* असृजत [asṛjata] criou* अमृतान् [amṛtān] o imortal* / तस्मात् [tasmāt] portanto* एतस्याम् यः [yaḥ] aquele que* वेद [veda] sabe* एवम् [evam] disso* भवति [bhavati] torna-se um criador* अतिसृष्ट्याम् [etasyām atisṛṣṭyām] nesta criação mais elevada*

1.4.6- Então, Ele produziu fogo esfregando de sua fonte: a boca e as mãos. Portanto, ambos não têm pelos por dentro como o yoni não tem pelos por dentro. Quando eles dizem "Sacrifique-se a ele", "Sacrifique-se àquele" (eles estão enganados); todos eles são projeções Dele, pois cada deva é apenas uma manifestação Dele: Ele mesmo é todos os devas. Agora, tudo o que é úmido, Ele criou do sêmen; este é o soma. Este universo é de fato isto: alimento e o consumidor do alimento. Soma é o alimento; e fogo, o consumidor do alimento. Essa é a maior criação de Brahman, que Ele projetou nos devas, que são até superiores a ele. É a criação mais elevada porque Ele, embora sendo mortal, de fato, criou o imortal. Portanto aquele que sabe disso torna-se um criador nesta criação mais elevada.

1.4.7- तद्धेदं तर्ह्यव्याकृतमासीत् तन्नामरूपाभ्यामेव व्याक्रियतासौ नामाऽयमिदंरूप इति । तदिदमप्येतर्हि नामरूपाभ्यामेव व्याक्रियतेऽसौ नामायमिदंरूप इति । स एष इह प्रविष्ट आ नखाग्रेभ्यो यथा क्षुरः क्षुरधानेऽवहितः स्याद् विश्वम्भरो वा विश्वम्भरकुलाये तं न पश्यन्त्यकृत्स्नो हि सः प्राणन्नेव प्राणो नाम भवति वदन्वाक् पश्यंश्चक्षुः श‍ृण्वञ्ह्रोत्रं मन्वानो मनस्तान्यस्यैतानि कर्मनामान्येव । स योऽत एकैकमुपास्ते न स वेदाकृत्स्नो ह्येषोऽत एकैकेन भवत्यात्मेत्येवोपासीतात्र ह्येते सर्व एकं भवन्ति । तदेतत्पदनीयमस्य सर्वस्य यदयमात्माऽनेन ह्येतत्सर्वं वेद । यथा ह वै पदेनानुविन्देदेवं कीर्तिं श्लोकं विन्दते य एवं वेद ॥ ७॥

taddhedaṃ tarhyavyākṛtamāsīt tannāmarūpābhyāmeva vyākriyatāsau nāmā'yamidaṃrūpa iti । tadidamapyetarhi nāmarūpābhyāmeva vyākriyate'sau nāmāyamidaṃrūpa iti । sa eṣa iha praviṣṭa ā nakhāgrebhyo yathā kṣuraḥ kṣuradhāne'vahitaḥ syād viśvambharo vā viśvambharakulāye taṃ na paśyantyakṛtsno hi saḥ prāṇanneva prāṇo nāma bhavati vadanvāk paśyaṃścakṣuḥ śa‍ṛṇvañhrotraṃ manvāno manastānyasyaitāni karmanāmānyeva । sa yo'ta ekaikamupāste na sa vedākṛtsno hyeṣo'ta ekaikena bhavatyātmetyevopāsītātra hyete sarva ekaṃ bhavanti । tadetatpadanīyamasya sarvasya yadayamātmā'nena hyetatsarvaṃ veda । yathā ha vai padenānuvindedevaṃ kīrtiṃ ślokaṃ vindate ya evaṃ veda ॥ 7॥

तत् ह इदम् [tat ha idam] este (universo)* आसीत् [āsīt] era* तर्हि [tarhi] então* अव्याकृतम् [avyākṛtam] não manifesto (indiferenciado)* सः [saḥ] ele* इति [iti] então* व्याक्रियत [vyākriyata] (tornou-se) diferenciado* एव [eva] apenas* नामरूपाभ्याम् [nāmarūpābhyām] por nome e forma* तत् [tat] ele* असौनामा इदंरूपः [asaunāmā idaṃrūpaḥ] era chamado de tal e tal, e tinha tal e tal forma* / अपि [api] ainda* एतर्हि [etarhi] hoje* अयम् [ayam] ele* व्याक्रियते [vyākriyate] é diferenciado* एव [eva] apenas* नामरूपाभ्याम् [nāmarūpābhyām] em nome e forma* इति [iti] assim* अयम् [ayam] ele* असौनामा इदंरूपः [asaunāmā idaṃrūpaḥ] é chamado de tal e tal, e é de tal e tal forma* / एषः [eṣaḥ] este (Self)* प्रविष्टः [praviṣṭaḥ] entrou* इह [iha] nesses corpos* आ [ā] até* नखाग्रेभ्यः [nakhāgrebhyaḥ] a ponta dos dedos* यथा [yathā] como* क्षुरः [kṣuraḥ] uma navalha* अवहितः स्यात् [avahitaḥ syāt] encerrada* क्षुरधाने [kṣuradhāne] em um estojo* वा [vā] ou como* विश्वम्भरः [viśvambharaḥ] o fogo* विश्वम्भर कुलाये [viśvambhara kulāye] (oculto) num porta-fogo (na madeira)* / तम् न [tam na] elas (as pessoas) não* पश्यन्ति [paśyanti] percebem (o self)* हि [hi] pois* सः [saḥ] ele (quando visto parcialmente)* अकृत्स्नः [akṛtsnaḥ] é incompleto* / एव [eva] de fato* प्राणन् [prāṇan] quando respira* भवति [bhavati] (ele) é* प्राणः नाम [prāṇaḥ nāma] chamado prāṇa* / वदन् [vadan] quando fala* वाक् [vāk] falante* / पश्यन् [paśyan] quando vê* चक्षुः [cakṣuḥ] vidente* / शृण्वन् [śṛṇvan] quando ouve* श्रोत्रम् [śrotram] ouvinte* / मन्वानः [manvānaḥ] quando pensa* मनः [manaḥ] pensador* / तानि एतानि एव [tāni etāni eva] estes são apenas* अस्य [asya] seus* कर्मनामानि [karmanāmāni] nomes de acordo com suas funções* / सः यः [saḥ yaḥ] aquele que* उपास्ते [upāste] adora (medita sobre)* एकैकम् [ekaikam] cada (aspecto)* अतः [ataḥ] desta (totalidade)* न [na] não* वेद सः [veda saḥ] o conhece* हि [hi] porque* एकैकेन [ekaikena] (sendo qualificado) por cada aspecto* अतः [ataḥ] desta (totalidade)* एषः [eṣaḥ] ele* भवति [bhavati] fica* अकृत्स्नः [akṛtsnaḥ] incompleto (limitado)* / उपासीत [upāsīta] deve-se meditat nele* एव [eva] apenas* इति [iti] como* आत्मा [ātmā] o self (ātman)* हि [hi] porque* अत्र [atra] nele* सर्वे [sarve] todos* एते [ete] esses* भवन्ति [bhavanti] se tornam* एकम् [ekam] um* / अस्य सर्वस्य [asya sarvasya] de todas essas (entidades)* तत् एतत् [tat etat] apenas este* आत्मा [ātmā] ātman (self)* पदनीयम् [padanīyam] deve ser conhecido* हि [hi] porque* वेद [veda] se conhece* सर्वम् [sarvam] tudo* अनेन [anena] através* अयम् [ayam] dele* / यथा ह वै [yathā ha vai] assim como* एवम् [evam] do mesmo modo* अनुविन्देत् [anuvindet] se pode encontrar (um animal desaparecido)* यत् पदेन [yat padena] através de suas pegadas* / यः [yaḥ] aquele que* एवम् [evam] assim* वेद [veda] conhece* एतत् [etat] isto (o ātman)* विन्दते [vindate] obtém* कीर्तिम् [kīrtim] glória* श्लोकम् [ślokam] e louvor*

1.4.7- Este universo era então indiferenciado. Ele tornou-se diferenciado apenas por nome e forma; Ele era chamado de tal e tal, e tinha tal e tal forma, ainda hoje é diferenciado apenas em nome e forma, assim ele é chamado de tal e tal, e é de tal e tal forma. Esse Self entrou nesses corpos até a ponta dos dedos, como uma navalha encerrada em seu estojo, ou como o fogo oculto na madeira. As pessoas não percebem o Self, pois quando visto parcialmente é incompleto. Quando respira é chamado de Prāṇa; quando fala, falante; quando vê, vidente; quando ouve, ouvinte; e quando pensa, pensador. Estes são apenas seus nomes de acordo com suas funções. Aquele que medita sobre cada aspecto desta totalidade não O conhece, pois sendo qualificado por cada aspecto desta totalidade fica limitado. Deve-se meditar nele apenas como o Self (Ātman), pois todos esses se tornam um. De todas essas entidades, apenas este Ātman deve ser conhecido, porque se conhece tudo através Dele, assim como alguém pode encontrar um animal desaparecido através de suas pegadas. Aquele que conhece o Ātman obtém glória e louvor.

1.4.8- तदेतत्प्रेयः पुत्रात् प्रेयो वित्तात् प्रेयोऽन्यस्मात् सर्वस्मादन्तरतरं यदयमात्मा । स योऽन्यमात्मनः प्रियं ब्रुवाणं ब्रूयात् प्रियं रोत्स्यतीतीश्वरो ह तथैव स्यादात्मानमेव प्रियमुपासीत । स य आत्मानमेव प्रियमुपास्ते न हास्य प्रियं प्रमायुकं भवति ॥ ८॥

tadetatpreyaḥ putrāt preyo vittāt preyo'nyasmāt sarvasmādantarataraṃ yadayamātmā । sa yo'nyamātmanaḥ priyaṃ bruvāṇaṃ brūyāt priyaṃ rotsyatītīśvaro ha tathaiva syādātmānameva priyamupāsīta । sa ya ātmānameva priyamupāste na hāsya priyaṃ pramāyukaṃ bhavati ॥ 8॥

तत् एतत् [tat etat] este self* प्रेयः [preyaḥ] é mais caro* पुत्रात् [putrāt] do que um filho* प्रेयः [preyaḥ] mais caro* वित्तात् [vittāt] do que a riqueza* प्रेयः अन्यस्मात् सर्वात् [preyaḥ anyasmāt sarvāt] mais caro do que qualquer outra coisa* अन्तरतरम् [antarataram] (pois é) o mais profundo* / यः ब्रूयात् [yaḥ brūyāt] se alguém diz* यत् [yat] que* अन्यम् [anyam] algo diferente* अयम् [ayam] deste* आत्मा [ātmā] ātman (self)* अस्य प्रियम् [asya priyam] lhe é caro* ब्रुवाणम् [bruvāṇam] deve-se dizer* स [sa] ele* रोत्स्यति [rotsyati] vai perder* प्रियम् [priyam] o que (lhe) é mais caro* आत्मनः [ātmanaḥ] do que o self* एव [eva] certamente* स्यात् [syāt] será*इति [iti] assim* ह ईश्वरः तथा [ha īśvaraḥ tathā] se for capaz disso* / उपासीत [upāsīta] deve-se meditar* एव [eva] somente* आत्मानम् [ātmānam] no self* प्रियम् [priyam] querido* / सः यः [saḥ yaḥ] aquele que* उपास्ते [upāste] medita* एव [eva] apenas* आत्मानम् [ātmānam] no self* प्रियम् [priyam] como querido* ह [ha] certamente* प्रियम् [priyam] o que ele ama* न [na] não* भवति प्रमायुकम् [bhavati pramāyukam] irá perecer*

1.4.8- Este Self é mais caro do que um filho, mais caro do que a riqueza, mais caro do que qualquer outra coisa, pois é o mais profundo. Se alguém diz que algo diferente deste Self lhe é caro; "deve-se dizer: ele vai perder o que lhe é mais caro do que o Self". Certamente será assim se for capaz disso. Deve-se meditar somente no Self querido. Aquele que medita apenas no Self como querido, certamente, o que ele ama não irá perecer.

1.4.9- तदाहुर्यद्ब्रह्मविद्यया सर्वं भविष्यन्तो मनुष्या मन्यन्ते किमु तद्ब्रह्मावेद् यस्मात्तत्सर्वमभवदिति ॥ ९॥

tadāhuryadbrahmavidyayā sarvaṃ bhaviṣyanto manuṣyā manyante kimu tadbrahmāved yasmāttatsarvamabhavaditi ॥ 9॥

तत् आहुः [tat āhuḥ] eles dizem* मनुष्याः [manuṣyāḥ] (se) os homens* मन्यन्ते [manyante] pensam* यत् ब्रह्मविद्यया [yat brahmavidyayā] que através do conhecimento de brahman* भविष्यन्तः [bhaviṣyantaḥ] se tornarão* सर्वम् [sarvam] o todo* / किम् [kim] o que* उ [u] então* तत् [tat] aquele* ब्रह्म [brahma] brahman* तत [tata] tanto*अवेत् [avet] sabia* यस्मात् [yasmāt] pelo qual* अभवत् [abhavat] se tornou* सर्वम् [sarvam] o todo*

1.4.9- Eles dizem: "Se os homens pensam que através do conhecimento de Brahman se tornarão o todo, o que Brahman sabia pelo qual se tornou o todo?"

1.4.10- ब्रह्म वा इदमग्र आसीत् तदात्मानमेवावेदहं ब्रह्मास्मीति । तस्मात्तत्सर्वमभवत् तद्यो यो देवानां प्रत्यबुध्यत स एव तदभवत् तथर्षीणां तथा मनुष्याणाम् । तद्धैतत्पश्यन्नृषिर्वामदेवः प्रतिपेदेऽहं मनुरभवं सूर्यश्चेति । तदिदमप्येतर्हि य एवं वेदाहं ब्रह्मास्मीति इति स इदं सर्वं भवति तस्य ह न देवाश्चनाभूत्या ईशत आत्मा ह्येषां स भवत्यथ योऽन्यां देवतामुपास्तेऽन्योऽसावन्योऽहमस्मीति न स वेद । यथा पशुरेवं स देवानाम् । यथा ह वै बहवः पशवो मनुष्यं भुञ्ज्युरेवमेकैकः पुरुषो देवान्भुनक्त्येकस्मिन्नेव पशावादीयमानेऽप्रियं भवति किमु बहुषु तस्मादेषां तन्न प्रियं यदेतन्मनुष्या विद्युः ॥ १०॥

brahma vā idamagra āsīt tadātmānamevāvedahaṃ brahmāsmīti । tasmāttatsarvamabhavat tadyo yo devānāṃ pratyabudhyata sa eva tadabhavat tatharṣīṇāṃ tathā manuṣyāṇām । taddhaitatpaśyannṛṣirvāmadevaḥ pratipede'haṃ manurabhavaṃ sūryaśceti । tadidamapyetarhi ya evaṃ vedāhaṃ brahmāsmīti iti sa idaṃ sarvaṃ bhavati tasya ha na devāścanābhūtyā īśata ātmā hyeṣāṃ sa bhavatyatha yo'nyāṃ devatāmupāste'nyo'sāvanyo'hamasmīti na sa veda । yathā paśurevaṃ sa devānām । yathā ha vai bahavaḥ paśavo manuṣyaṃ bhuñjyurevamekaikaḥ puruṣo devānbhunaktyekasminneva paśāvādīyamāne'priyaṃ bhavati kimu bahuṣu tasmādeṣāṃ tanna priyaṃ yadetanmanuṣyā vidyuḥ ॥ 10॥

अग्रे [agre] no princípio* वै [vai] de fato* इदम् [idam] o (self)* आसीत् [āsīt] era* तत् [tat] aquele* ब्रह्म [brahma] brahman* तत् [tat] ele* अवेत् आत्मानम् [avet ātmānam] se conhecia* एव [eva] apenas* इति [iti] como* अहम् [aham] eu* अस्मि [asmi] sou* ब्रह्म [brahma] brahman* तस्मात् [tasmāt] portanto* अभवत् [abhavat] tornou-se* सर्वम् [sarvam] o todo* / देवानाम् [devānām] e também entre os devas* यः यः [yaḥ yaḥ] quem* प्रत्यबुध्यत [pratyabudhyata] sabendo* तत् [tat] disso* सः एव अभवन् [saḥ eva abhavan] se tornou* तत् [tat] aquilo (brahman)* तथा [tathā] o mesmo também* ऋषीणाम् [ṛṣīṇām] entre os sábios* तथा [tathā] e também* मनुष्याणाम् [manuṣyāṇām] entre os homens* / ऋषिः [ṛṣiḥ] o sábio* वामदेवः [vāmadevaḥ] vāmadeva* पश्यन् [paśyan] percebendo* एतत् [etat] seu (self)* तत् [tat] (como) aquilo (brahman)* ह [ha] de fato* प्रतिपेदे [pratipede] compreendeu* अहम् [aham] eu era* मनुः [manuḥ] manu* च [ca] e* सूर्यः [sūryaḥ] o sol* / अपि [api] mesmo* इति एतर्हि [iti etarhi] hoje* यः [yaḥ] aquele* वेद [veda] que conhece* इदम् [idam] isto* इति [iti] como* अहम् [aham] eu* अस्मि [asmi] sou* ब्रह्म [brahma] brahman* अभवम् तस्य [abhavam tasya] torna-se* इदं सर्वम् [idaṃ sarvam] este universo* / देवाः चन न अभूत्यै ईशते [devāḥ cana na abhūtyai īśate] mesmo os devas não podem evitar* ह [ha] de fato* तत् सः [tat saḥ] que ele* भवति [bhavati] se torne* एवम् [evam] isto* हि [hi] pois* सः [saḥ] ele* भवति [bhavati] se tornou* आत्मा [ātmā] o self* एषाम् [eṣām] deles* / अथ [atha] agora* यः [yaḥ] quem* उपास्ते [upāste] adora* अन्याम [anyāma] outra* देवताम् [devatām] divindade (além do seu self pensando)* असौ [asau] isto* अन्यः [anyaḥ] é diferente (de mim)* अहम् [aham] eu* अस्मि [asmi] sou* अन्यः [anyaḥ] difrente (dele)* इति सः [iti saḥ] ele* न [na] não* वेद [veda] sabe* / सः [saḥ] ele é* यथा [yathā] como* पशुः [paśuḥ] um animal* देवानाम् [devānām] para os devas* एवम् [evam] assim* यथा ह [yathā ha] como* बहवः [bahavaḥ] muitos* पशवः [paśavaḥ] animais* वै [vai] de fato* भुञ्ज्युः [bhuñjyuḥ] servem* मनुष्यम् [manuṣyam] ao homem* एवम् [evam] então* एककः [ekakaḥ] cada* पुरुषः [puruṣaḥ] homem* भुनक्ति [bhunakti] serve* देवान् [devān] aos devas* / एव [eva] apenas* एकस्मिन् [ekasmin] um* पशौ [paśau] animal* भवति [bhavati] sendo* आदीयमाने [ādīyamāne] levado embora* अप्रियम् [apriyam] causa pesar* किमु [kimu] o que dizer* तत् बहुषु [tat bahuṣu] de muitos (animais)* / तस्मात् [tasmāt] portanto* न [na] não* प्रियम् [priyam] é agradável* एषाम् [eṣām] aos (devas)* यत् [yat] que* मनुष्याः [manuṣyāḥ] os homens* विद्युः [vidyuḥ] saibam* एतत् [etat] disso*

1.4.10- No princípio, o Self era Brahman. Ele se conhecia apenas como: ‘Eu sou Brahmaṇ.’ Portanto, tornou-se o Todo. E, também entre os devas, quem sabendo disso se tornou Brahman; o mesmo, também, entre os sábios e entre os homens. O sábio Vāmadeva, percebendo seu Self como Brahman, compreendeu: ‘Eu era Manu, e o Sol’. Mesmo hoje, quem conhece este ‘Eu sou Brahman’ torna-se este universo. Mesmo os devas não podem evitar que ele se torne isto pois ele se tornou o Self deles. Agora, quem adora outra divindade além do seu Self pensando, ‘Isto é diferente de mim, eu sou diferente Dele’, ele não sabe. Ele é como um animal para os devas; assim como muitos animais servem ao homem, então cada homem serve aos devas. Apenas um animal sendo levado embora, causa pesar, o que dizer de muitos animais? Portanto, não é agradável aos devas que os homens saibam disso.

1.4.11- ब्रह्म वा इदमग्र आसीदेकमेव । तदेकं सन्न व्यभवत् तच्छ्रेयो रूपमत्यसृजत क्षत्रं यान्येतानि देवत्रा क्षत्राणीन्द्रो वरुणः सोमो रुद्रः पर्जन्यो यमो मृत्युरीशान इति । तस्मात्क्षत्रात्परं नास्ति तस्माद्ब्राह्मणः क्षत्रियमधस्तादुपास्ते राजसूये । क्षत्र एव तद्यशो दधाति सैषा क्षत्रस्य योनिर्यद्ब्रह्म । तस्माद्यद्यपि राजा परमतां गच्छति ब्रह्मैवान्तत उपनिश्रयति स्वां योनिम् । य उ एनं हिनस्ति स्वां स योनिमृच्छति । स पापीयान्भवति यथा श्रेयांसं हिंसित्वा ॥ ११॥

brahma vā idamagra āsīdekameva । tadekaṃ sanna vyabhavat tacchreyo rūpamatyasṛjata kṣatraṃ yānyetāni devatrā kṣatrāṇīndro varuṇaḥ somo rudraḥ parjanyo yamo mṛtyurīśāna iti । tasmātkṣatrātparaṃ nāsti tasmādbrāhmaṇaḥ kṣatriyamadhastādupāste rājasūye । kṣatra eva tadyaśo dadhāti saiṣā kṣatrasya yoniryadbrahma । tasmādyadyapi rājā paramatāṃ gacchati brahmaivāntata upaniśrayati svāṃ yonim । ya u enaṃ hinasti svāṃ sa yonimṛcchati । sa pāpīyānbhavati yathā śreyāṃsaṃ hiṃsitvā ॥ 11॥

अग्रे [agre] no início* इदम् [idam] este (varṇa)* आसीत् [āsīt] era* वै [vai] verdadeiramente* ब्रह्म [brahma] brahman (brāhmaṇa)* एव [eva] apenas* एकम् [ekam] um* सत् [sat] sendo* एकम् [ekam] um* तत् [tat] ele* न [na] não* व्यभवत् [vyabhavat] evoluiu* / तत् [tat] (então) ele* अत्यसृजत [atyasṛjata] criou* रूपम् [rūpam] uma forma* श्रेयः [śreyaḥ] superior* क्षत्रम् [kṣatram] o kṣatriya* एतानि [etāni] aqueles que são* क्षत्राणि [kṣatrāṇi] kṣatriyas* देवत्रा [devatrā] entre os devas* यानि इति [yāni iti] estes são* इन्द्रः [indraḥ] indra* वरुणः [varuṇaḥ] varuṇa* सोमः [somaḥ] soma* रुद्रः [rudraḥ] rudra* पर्जन्यः [parjanyaḥ] parjanya* यमः [yamaḥ] yama* मृत्युः [mṛtyuḥ] mṛtyu* ईशानः [īśānaḥ] e īśāna* तस्मान् [tasmān] portanto* न [na] não* अस्ति [asti] há* परम् [param] nada superior* क्षत्रात् [kṣatrāt] ao kṣatriya* तस्मात् [tasmāt] assim* राजते [rājate] na cerimônia rājasūya* ब्राह्मणः [brāhmaṇaḥ] o brāhmaṇa* उपास्ते [upāste] em adoração (senta-se)* अधस्तात् [adhastāt] abaixo* क्षत्रियम् [kṣatriyam] do kṣatriya* एव [eva] somente* क्षत्रे [kṣatre] ao Kṣatriya* दधाति [dadhāti] ele confere* तत् [tat] esta* यशः [yaśaḥ] glória* / यत् [yat] esse* ब्रह्म [brahma] brāhman (brāhmaṇa)* योनिः [yoniḥ] é a fonte* क्षत्रस्य [kṣatrasya] do kṣatriya* तस्मात् [tasmāt] portanto* यदि अपि [yadi api] mesmo que* राजा [rājā] o rei* गच्छति [gacchati] atinja* एषा [eṣā] a* परमताम् [paramatām] supremacia* सा [sā] ele* अन्ततः [antataḥ] finalmente* उपनिःश्रयति [upaniḥśrayati] depende* ब्रह्म [brahma] de brāhman (brāhmaṇa)* स्वाम् योनिम् [svām yonim] como sua fonte* एव [eva] então* यः उ [yaḥ u] quem* हिनस्ति एनम् [hinasti enam] o ofender* सः [saḥ] ele* ऋच्छति [ṛcchati] ataca* स्वाम् [svām] sua* योनिम् [yonim] fonte* सः [saḥ] ele* भवति [bhavati] se torna* पापीयान् [pāpīyān] pior* यथा [yathā] quando* हिंसित्वा [hiṃsitvā] ofende* श्रेयांसम् [śreyāṃsam] alguém melhor*

1.4.11- No início, este (Varṇa) era Brāhmaṇa, apenas um. Sendo um, ele não evoluiu. Então, Ele criou uma forma superior, o Kṣatriya. Aqueles que são Kṣatriyas entre os devas são: Indra, Varuṇa, Soma, Rudra, Parjanya, Yama, Mṛityu e Īśāna. Portanto, não há nada superior ao Kṣatriya. Assim, na cerimônia Rājasūya, o Brāhmaṇa senta-se abaixo do Kṣatriya. Somente ao Kṣatriya ele confere esta glória. Esse Brāhmaṇa, é a fonte do Kṣatriya. Portanto, mesmo que o rei atinja a supremacia, ele finalmente depende do Brāhmaṇa como sua fonte. Então, quem o ofender ataca sua fonte. Ele se torna pior quando ofende alguém melhor.

1.4.12- स नैव व्यभवत् स विशमसृजत यान्येतानि देवजातानि गणश आख्यायन्ते वसवो रुद्रा आदित्या विश्वे देवा मरुत इति ॥ १२॥

sa naiva vyabhavat sa viśamasṛjata yānyetāni devajātāni gaṇaśa ākhyāyante vasavo rudrā ādityā viśve devā maruta iti ॥ 12॥

एव [eva] ainda assim* सः [saḥ] ele* न [na] não* व्यभवत् [vyabhavat] evoluiu* / सः [saḥ] (então) ele* असृजत [asṛjata] criou* विशम् [viśam] os vaiśyas* एतानि [etāni] as* देवजातानि [devajātāni] classes de devas* यानि [yāni] que* आख्यायन्ते [ākhyāyante] são descritas* गणशः इति [gaṇaśaḥ iti] em grupos* वसवः [vasavaḥ] vasus* रुद्राः [rudrāḥ] rudras* आदित्याः [ādityāḥ] ādityas* विश्वेदेवाः [viśvedevāḥ] viśvadevas* मरुतः [marutaḥ] e maruts*

1.4.12- Ainda assim, Ele não evoluiu. Então, Ele criou os Vaiśyas, as classes de devas que são descritas em grupos: Vasus, Rudras, Ādityas, Visvadevas e Maruts.

1.4.13- स नैव व्यभवत् स शौद्रं वर्णमसृजत पूषणमियं वै पूषेयं हीदं सर्वं पुष्यति यदिदं किञ्च ॥ १३॥

sa naiva vyabhavat sa śaudraṃ varṇamasṛjata pūṣaṇamiyaṃ vai pūṣeyaṃ hīdaṃ sarvaṃ puṣyati yadidaṃ kiñca ॥ 13॥

एव [eva] mesmo assim* सः [saḥ] ele* न [na] não* व्यभवत् [vyabhavat] evoluiu* सः [saḥ] (então) ele* असृजत [asṛjata] criou* वर्णम् [varṇam] varṇa (casta)* शौद्रम् [śaudram] śudra* पूषणम् [pūṣaṇam] (como) pūsan (nutridor)* इयम् [iyam] esta (terra)* वै [vai] de fato* पुषा [puṣā] (é) pūsan* हि [hi] pois* पुष्यति [puṣyati] nutre* सर्वम् [sarvam] tudo* इदम् [idam] isso* यत् किं च [yat kiṃ ca] qualquer coisa (que exista)* इदम् [idam] aqui* इयम् [iyam] nesta (terra)*

1.4.13- Mesmo assim, ele não evoluiu. Então, ele criou o Varṇa Śūdra, como Pūshan. Esta (terra), de fato, é Pūshan, pois nutre tudo o que existe.

1.4.14- स नैव व्यभवत् तच्छ्रेयोरूपमत्यसृजत धर्मम् । तदेतत्क्षत्रस्य क्षत्रं यद्धर्मस्तस्माद्धर्मात् परं नास्त्यथो अबलीयान् बलीयांसमाशंसते धर्मेण यथा राज्ञैवम् । यो वै स धर्मः सत्यं वै तत् तस्मात्सत्यं वदन्तमाहुर्धर्मं वदतीति धर्मं वा वदन्तं सत्यं वदतीत्येतद्ध्येवैतदुभयं भवति ॥ १४॥

sa naiva vyabhavat tacchreyorūpamatyasṛjata dharmam । tadetatkṣatrasya kṣatraṃ yaddharmastasmāddharmāt paraṃ nāstyatho abalīyān balīyāṃsamāśaṃsate dharmeṇa yathā rājñaivam । yo vai sa dharmaḥ satyaṃ vai tat tasmātsatyaṃ vadantamāhurdharmaṃ vadatīti dharmaṃ vā vadantaṃ satyaṃ vadatītyetaddhyevaitadubhayaṃ bhavati ॥ 14॥

सः [saḥ] ele* न [na] não* व्यभवत् [vyabhavat] evoluiu* एव [eva] ainda* / अत्यसृजत [atyasṛjata] (então) criou* रूपम् [rūpam] uma forma* श्रेयः [śreyaḥ] melhor* तत् [tat] aquele* धर्मम् [dharmam] dharma (lei, virtude ou dever)* / यत् [yat] (that) este* धर्मः [dharmaḥ] dharma* क्षत्रम् [kṣatram] é o poder (kṣatra)* एतत् क्षत्रस्य [etat kṣatrasya] do kṣatriya* तस्मात् [tasmāt] portanto* न [na] não* अस्ति [asti] há* परम् [param] (nada) mais elevado* तत् धर्मात् [tat dharmāt] que o dharmā* / अथो [atho] assim* धर्मेण [dharmeṇa] pelo dharma* अबलीयान् [abalīyān] um homem fraco* आशंसते [āśaṃsate] controla* बलीयांसम् [balīyāṃsam] um homem forte* यथा [yathā] como* राज्ञा [rājñā] se fosse um rei* / एवम् [evam] realmente* यः वै [yaḥ vai] o que é* सः धर्मः [saḥ dharmaḥ] o dharma* वै [vai] de fato* सत्यम् [satyam] é verdade* / तस्मात् [tasmāt] portanto* आहुः [āhuḥ] diz-se que* वदन्तम् [vadantam] (quem) fala* सत्यम् [satyam] a verdade* वदति [vadati] declara* धर्मम् [dharmam] o dharma* / वा [vā] ou* वदन्तम् [vadantam] quem declara* इति धर्मम् [iti dharmam] o dharma* वदति [vadati] fala* सत्यम् [satyam] a verdade* / हि [hi] pois* उभयम् [ubhayam] ambos* भवति [bhavati] são* एतत् [etat] o mesmo (dharma)*

1.4.14- Ele não evoluiu ainda. Então, Ele criou uma forma melhor, o Dharma (lei, virtude ou dever). O Dharma é o poder (kṣatra) do Kṣatriya. Portanto, não há nada mais elevado que o Dharma. Pelo Dharma um homem fraco controla um homem forte, como se fosse um rei. Realmente, o que é Dharma é verdade. Portanto, diz-se que quem fala a verdade, ‘declara o Dharma’; ou quem declara o Dharma, ‘fala a verdade’. Pois, ambos são o mesmo (Dharma).

1.4.15- तदेतद्ब्रह्म क्षत्रं विट् शूद्रस्तदग्निनैव देवेषु ब्रह्माभवद् ब्राह्मणो मनुष्येषु क्षत्रियेण क्षत्रियो वैश्येन वैश्यः शूद्रेण शूद्रस्तस्मादग्नावेव देवेषु लोकमिच्छन्ते ब्राह्मणे मनुष्येष्वेताभ्यां हि रूपाभ्यां ब्रह्माभवदथ यो ह वा अस्माल्लोकात्स्वं लोकमदृष्ट्वा प्रैति स एनमविदितो न भुनक्ति यथा वेदो वाऽननूक्तोऽन्यद्वा कर्माकृतम् । यदि ह वा अप्यनेवंविन्महत्पुण्यं कर्म करोति तद्धास्यान्ततः क्षीयत एवाऽऽत्मानमेव लोकमुपासीत । स य आत्मानमेव लोकमुपास्ते न हास्य कर्म क्षीयतेऽस्माद्ध्येवाऽऽत्मनो यद्यत्कामयते तत्तत्सृजते ॥ १५॥

tadetadbrahma kṣatraṃ viṭ śūdrastadagninaiva deveṣu brahmābhavad brāhmaṇo manuṣyeṣu kṣatriyeṇa kṣatriyo vaiśyena vaiśyaḥ śūdreṇa śūdrastasmādagnāveva deveṣu lokamicchante brāhmaṇe manuṣyeṣvetābhyāṃ hi rūpābhyāṃ brahmābhavadatha yo ha vā asmāllokātsvaṃ lokamadṛṣṭvā praiti sa enamavidito na bhunakti yathā vedo vā'nanūkto'nyadvā karmākṛtam । yadi ha vā apyanevaṃvinmahatpuṇyaṃ karma karoti taddhāsyāntataḥ kṣīyata evā''tmānameva lokamupāsīta । sa ya ātmānameva lokamupāste na hāsya karma kṣīyate'smāddhyevā''tmano yadyatkāmayate tattatsṛjate ॥ 15॥

तत् एतत् [tat etat] (Então) estes (varṇas são):* ब्रह्म [brahma] brāhmaṇa* क्षत्रम् [kṣatram] kṣatriya* विट् [viṭ] vaiśya* शुद्रः [śudraḥ] (e) śūdra* देवेषु [deveṣu] entre os devas तत् [tat] aquele* ब्रह्म [brahma] brāhman* एव [eva] existia de fato* अग्निना [agninā] como fogo (virāj)* अभवत् [abhavat] e tornou-se* मनुष्येषु [manuṣyeṣu] entre os homens* ब्राह्मणः [brāhmaṇaḥ] um brāhmaṇa* क्षत्रियः [kṣatriyaḥ] um kṣatriya* क्षत्रियेण [kṣatriyeṇa] através do (divino) kṣatriya* वैश्यः [vaiśyaḥ] um vaiśya* वैश्येन [vaiśyena] através do (divino) vaiśya* शुद्रः [śudraḥ] um śūdra* शुद्रेन [śudrena] através do (divino) śūdra* तस्मात् [tasmāt] portanto* इच्छन्ते [icchante] (as pessoas) desejam atingir* लोकम् [lokam] o mundo (seu objetivo)* देवेषु [deveṣu] entre os devas* एव [eva] de fato* अग्नौ [agnau] através do fogo (sacrificial)* मनुष्येषु [manuṣyeṣu] (e) entre os homens* ब्राह्मणे [brāhmaṇe] como um brāhmaṇa* हि [hi] porque* ब्रह्म [brahma] brahman* अभवत् [abhavat] assumiu* एताभ्यां रूपाभ्याम् [etābhyāṃ rūpābhyām] essas duas formas* अथ [atha] mas* यः ह वै [yaḥ ha vai] se alguém* प्रैति [praiti] sai* अस्मात् लोकात् [asmāt lokāt] deste mundo* अदृष्ट्वा स्वम् लोकम् [adṛṣṭvā svam lokam] sem ver (realizar) o propósito (do seu próprio self)* अविदितः सः [aviditaḥ saḥ] sendo ele desconhecido* न [na] não* भुनक्ति एनम् [bhunakti enam] o protege* यथा [yathā] assim como* वेदः [vedaḥ] os vedas* अननुक्तः [ananukta] não lidos* वा [vā] ou* अन्यत् [anyat] por qualquer* कर्म [karma] trabalho* अकृतम् [akṛtam] não ralizado* / अपि यदि वै [api yadi vai] mesmo* अनेवंवित् [anevaṃvit] uma pessoa que não tenha esse conhecimento* करोति [karoti] faça* महत् [mahat] muitas* कर्म [karma] obras* पुण्यम् [puṇyam] meritórias* इह [iha] nesse mundo* तत् ह अस्य [tat ha asya] essas suas obras* एव [eva] certamente* क्षीयते [kṣīyate] se dissipam* अन्ततः [antataḥ] no final* उपासीत [upāsīta] deve-se meditar* एव [eva] apenas* लोकम् [lokam] no propósito* आत्मानम् [ātmānam] do self* / कर्म [karma] o trabalho* यः [yaḥ] de quem* उपास्ते [upāste] medita* एव [eva] somente* लोकम् [lokam] sobre o propósito* अस्य आत्मानम् [asya ātmānam] do seu self* न ह [na ha] nunca* क्षीयते [kṣīyate] se esgota* हि [hi] pois* सः [saḥ] ele* सृजते [sṛjat] cria* यत् यत् तत् तत् [yat yat tat tat] o que quer que* कामयते [kāmayate] ele deseja* अस्मात् [asmāt] deste* आत्मनः [ātmanaḥ] próprio self*

1.4.15- Então estes Varṇas são: Brāhmaṇa, Kṣatriya, Vaiśyas e Śūdra. Entre os devas aquele Brahman existia, de fato, como fogo (Virāj), e tornou-se, entre os homens, um Brāhmaṇa; um Kṣatriya através do (divino) Kṣatriya, um Vaiśyas através do (divino) Vaiśya e um Śūdra através do (divino) Śūdra. Portanto, as pessoas desejam atingir o objetivo entre os devas por meio do fogo (sacrificial), e entre os homens como um Brāhmaṇa, porque Brāhman assumiu essas duas formas. Mas se alguém sai deste mundo sem realizar o propósito de seu próprio Self, este último, sendo desconhecido, não o protege, assim como os Vedas não lidos, ou qualquer outro trabalho não executado. Mesmo uma pessoa que não tem esse conhecimento faça muitas obras meritórias, essas obras se dissipam no final. Deve-se meditar apenas sobre o Self. O trabalho de quem medita apenas sobre o Self nunca se esgota. Pois ele cria tudo o que se deseja deste próprio Self.

1.4.16- अथो अयं वा आत्मा सर्वेषां भूतानां लोकः स यज्जुहोति यद्यजते तेन देवानां लोकोऽथ यदनुब्रूते तेन ऋषीणामथ यत् पितृभ्यो निपृणाति अथ यत्प्रजामिच्छते तेन पितृणामथ यन्मनुष्यान्वासयते यदेभ्योऽशनं ददाति तेन मनुष्याणामथ यत्पशुभ्यस्तृणोदकं विन्दति तेन पशूनां यदस्य गृहेषु श्वापदा वयांस्या पिपीलिकाभ्य उपजीवन्ति तेन तेषां लोको यथा ह वै स्वाय लोकायारिष्टिमिच्छेद् एवं हैवंविदे सर्वदा सर्वाणि भूतान्यरिष्टिमिच्छन्ति । तद्वा एतद्विदितं मीमांसितम् ॥ १६॥

atho ayaṃ vā ātmā sarveṣāṃ bhūtānāṃ lokaḥ sa yajjuhoti yadyajate tena devānāṃ loko'tha yadanubrūte tena ṛṣīṇāmatha yat pitṛbhyo nipṛṇāti atha yatprajāmicchate tena pitṛṇāmatha yanmanuṣyānvāsayate yadebhyo'śanaṃ dadāti tena manuṣyāṇāmatha yatpaśubhyastṛṇodakaṃ vindati tena paśūnāṃ yadasya gṛheṣu śvāpadā vayāṃsyā pipīlikābhya upajīvanti tena teṣāṃ loko yathā ha vai svāya lokāyāriṣṭimicched evaṃ haivaṃvide sarvadā sarvāṇi bhūtānyariṣṭimicchanti । tadvā etadviditaṃ mīmāṃsitam ॥ 16॥

अथो [atho] então* वै [vai] de fato* अयम् [ayam] este* आत्मा [ātmā] self (do chefe de família)* लोकः [lokaḥ] é o suporte* सर्वेषां भूतानाम् [sarveṣāṃ bhūtānām] de todos os seres* यत् [yat] enquanto* सः [saḥ] ele* जुहोति [juhoti] oferece oblações ao fogo* यजते [yajate] e realiza sacrifícios* लोकः [lokaḥ] ele é um suporte* देवानाम् [devānām] para os devas* अथ [atha] agora* यत् [yat] enquanto* तेन [tena] então* अनुब्रूते [anubrūte] ele recita hinos* ऋषीणाम् [ṛṣīṇām] é um suporte para os sábios* अथ [atha] agora* यत् [yat] enquanto* तेन [tena] então* निपृणाति [nipṛṇāti] ele faz oferendas* पितृभ्यः [pitṛbhyaḥ] aos ancestrais* यत् इच्छते [yat icchate] (e) tenta obter* प्रजाम् [prajām] descendência* पितृणाम् [pitṛṇām] (ele é o suporte) dos ancestrais* अथ [atha] agora* यत् [yat] enquanto* तेन [tena] então* ददाति [dadāti] ele dá* वासयते [vāsayate] abrigo* अशनम् [aśanam] e alimento* एभ्यः मनुष्यान् [ebhyaḥ manuṣyān] aos homens* मनुष्याणाम् [manuṣyāṇām] (ele é o suporte) dos homens* अथ [atha] agora* यत् [yat] enquanto* तेन [tena] então* विन्दति [vindati] ele providencia* उपजीवन्ति [upajīvanti] alimento* तृणोदकम् [tṛṇodakam] e água* पशुभ्यः [paśubhyaḥ] aos animais* पशूनाम् [paśūnām] (ele é o suporte) dos animais* यत् [yat] (e) enquanto* तेन [tena] então* श्वापदाः [śvāpadāḥ] animais* वयांसि [vayāṃsi] pássaros* आ पिपीलिकाभ्यः [ā pipīlikābhyaḥ] (e) até formigas* अस्य गृहेषु [asya gṛheṣu] (vivem) em sua casa* लोकः [lokaḥ] ele é o suporte* तेषाम् [teṣām] deles* यथा ह [yathā ha] assim como* इच्छेत् [icchet] alguém deseja* अरिष्ठिम् [ariṣṭhim] bem estar* स्वाय लोकाय [svāya lokāya] para seu corpo* सर्वाणि [sarvāṇi] todos* भूतानि [bhūtāni] os seres* वै [vai] realmente* इच्छन्ति [icchanti] desejam* अरिष्टिम् [ariṣṭim] bem estar* एवंविदे [evaṃvide] para aquele que o conhece* / एतत् [etat] isto* वै [vai] de fato* विदितम् [viditam] foi conhecido* मीमांसितम् [mīmāṃsitam] (e) investigado*

1.4.16- Então, de fato, este Self (do chefe de família) é o suporte de todos os seres. Enquanto ele oferece oblações ao fogo e realiza sacrifícios, ele é um suporte para os devas; enquanto ele recita os hinos, ele é um suporte para os sábios; enquanto faz oferendas aos ancestrais e tenta obter descendência, ele é o suporte dos ancestrais; enquanto ele dá abrigo e alimento aos homens, ele é o suporte dos homens; enquanto ele providencia alimento e água para os animais, ele é o suporte dos animais; enquanto animais, pássaros e até formigas vivem em sua casa, ele é o suporte deles. Assim como alguém deseja bem-estar para seu corpo, todos os seres desejam bem-estar para aquele que o conhece. Tudo isso foi verdadeiramente conhecido e investigado.

1.4.17- आत्मैवेदमग्र आसीदेक एव । सोऽकामयत जाया मे स्यादथ प्रजायेयाथ वित्तं मे स्यात् अथ कर्म कुर्वीयेत्येतावान्वै कामो नेच्छंश्चनातो भूयो विन्देत् तस्मादप्येतर्ह्येकाकी कामयते जाया मे स्यादथ प्रजायेयाथ वित्तं मे स्यादथ कर्म कुर्वीयेति । स यावदप्येतेषामेकैकं न प्राप्नोत्यकृत्स्न एव तावन् मन्यते । तस्यो कृत्स्नता । मन एवास्याऽऽत्मा वाग्जाया प्राणः प्रजा चक्षुर्मानुषं वित्तं चक्षुषा हि तद्विन्दते श्रोत्रं दैवम् श्रोत्रेण हि तच्छृणोत्यात्मैवास्य कर्माऽऽत्मना हि कर्म करोति । स एष पाङ्क्तो यज्ञः पाङ्क्तः पशुःपाङ्क्तः पुरुषः पाङ्क्तमिदं सर्वं यदिदं किञ्च । तदिदं सर्वमाप्नोति य एवं वेद ॥ १७॥

ātmaivedamagra āsīdeka eva । so'kāmayata jāyā me syādatha prajāyeyātha vittaṃ me syāt atha karma kurvīyetyetāvānvai kāmo necchaṃścanāto bhūyo vindet tasmādapyetarhyekākī kāmayate jāyā me syādatha prajāyeyātha vittaṃ me syādatha karma kurvīyeti । sa yāvadapyeteṣāmekaikaṃ na prāpnotyakṛtsna eva tāvan manyate । tasyo kṛtsnatā । mana evāsyā''tmā vāgjāyā prāṇaḥ prajā cakṣurmānuṣaṃ vittaṃ cakṣuṣā hi tadvindate śrotraṃ daivam śrotreṇa hi tacchṛṇotyātmaivāsya karmā''tmanā hi karma karoti । sa eṣa pāṅkto yajñaḥ pāṅktaḥ paśuḥpāṅktaḥ puruṣaḥ pāṅktamidaṃ sarvaṃ yadidaṃ kiñca । tadidaṃ sarvamāpnoti ya evaṃ veda ॥ 17॥

अग्रे [agre] no princípio* इदम् [idam] este (mundo)* आसीत् [āsīt] era* एव [eva] apenas* आत्मा [ātmā] o ātman (self)* एव एकः [eva ekaḥ] um único* / सः [saḥ] ele* अकामयत [akāmayata] desejou* स्यात् जाया मे [syāt jāyā me] deixe-me ter uma esposa* अथ [atha] então* प्रजायेय [prajāyeya] eu procriaria* / स्यात् वित्तम् मे [syāt vittam me] deixe-me ter riqueza* अथ [atha] assim* कुर्वीय कर्म [kurvīya karma] eu realizaria sacrifícios* / वै [vai] de fato* एतावान् इति कामः [etāvān iti kāmaḥ] o desejo é tudo isso* अथ [atha] e* चन [cana] mesmo* इच्छन् [icchan] desejando* भूयः [bhūyaḥ] mais* अतः [ataḥ] do que isso* न [na] (ele) não* विन्देत् [vindet] conseguiria* / तस्मात् [tasmāt] portanto* अपि [api] mesmo* एतर्हि [etarhi] agora* एकाकी [ekākī] (um homem) solteiro* कामयते [kāmayate] deseja* स्यात् जाया मे [syāt jāyā me] deixe-me ter uma esposa* अथ [atha] então* प्रजायेय [prajāyeya] eu procriaria* स्यात् वित्तम् मे [syāt vittam me] deixe-me ter riqueza* अथ [atha] assim* कुर्वीय कर्म [kurvīya karma] eu realizaria sacrifícios* / यावत् [yāvat] enquanto* स [sa] ele* न [na] não* प्राप्नोति [prāpnoti] obtém* एकैकम् [ekaikam] cada* एतेषाम् [eteṣām] um deles* मन्यते [manyate] ele pensa* अकृत्स्नः [akṛtsnaḥ] que é incompleto* / तावत् अपि [tāvat api] agora mesmo* तस्य [tasya] sua* कृत्स्नता [kṛtsnatā] integridade* एव [eva] de fato* उ [u] (é) assim* अस्य [asya] sua* मनः [manaḥ] mente* एव आत्मा [eva ātmā] é o seu ātman (self)* वाक् [vāk] sua voz* जाया [jāyā] sua esposa* प्राणः [prāṇaḥ] seu prāṇa* प्रजा [prajā] sua prole* चक्षुः [cakṣuḥ] seu olho* वित्तम् [vittam] a riqueza* मानुषम् [mānuṣam] humana* हि [hi] pois* चक्षुषा [cakṣuṣā] pela visão* विन्दते तत् [vindate iti] ele a encontra* / श्रोत्रम् [śrotram] seu ouvido* दैवम् [daivam] (é sua riqueza) divina* हि [hi] pois* शृणोति [śṛṇoti] ele ouve* श्रोत्रेण [śrotreṇa] através do ouvido* / आत्मा [ātmā] o corpo* अस्य [asya] é sua* कर्म [karma] atividade* हि [hi] pois* आत्मना [ātmanā] através* तत् [tat] dele* करोति कर्म [karoti karma] ele age* / सः [saḥ] o* यज्ञः [yajñaḥ] sacrifício* पाङ्क्तः [pāṅktaḥ] é quíntuplo* / पशुः [paśuḥ] o animal* पाङक्तः [pāṅaktaḥ] é quíntuplo* / पुरुषः [puruṣaḥ] o homem (é quíntuplo)* / सर्वम् [sarvam] todo* एषः [eṣaḥ] esse (mundo)* यत् किं च इदम् [yat kiṃ ca idam] e tudo o que existe* पाङक्तम् [pāṅaktam] é quíntuplo* / एवम् [evam] assim* यः [yaḥ] aquele* तत् [tat] que* वेद [veda] sabe* इदम् [idam] disso* एव [eva] de fato* आप्नोति [āpnoti] obtém* सर्वम् [sarvam] todo* इदम् [idam] esse (mundo)*

1.4.17- No princípio este mundo era apenas o Ātman (Self), um único. Ele desejou: ‘Deixe-me ter uma esposa; então eu procriaria. Deixe-me ter riqueza, assim, eu realizaria sacrifícios. O desejo é tudo isso e mesmo desejando mais, ele não conseguiria. Portanto, mesmo agora um homem solteiro deseja: "Deixe-me ter uma esposa; então eu procriaria. Deixe-me ter riqueza, assim, eu realizaria sacrifícios. Enquanto ele não obtém cada um deles, ele pensa que é incompleto. Agora, sua integridade é assim: sua mente é verdadeiramente o seu Ātman (Self); sua voz é sua esposa; seu prāṇa é sua prole; seu olho é sua riqueza humana, pois com seu olho ele a encontra; o seu ouvido é a sua riqueza divina, pois com o seu ouvido ele ouve; seu corpo, de fato, é sua atividade, pois com seu corpo, ele age. O sacrifício é quíntuplo. O animal é quíntuplo. O homem é quíntuplo. Todo este mundo e tudo o que existe é quíntuplo. Assim, aquele que sabe disso obtém todo este mundo.

। अथ पञ्चमं ब्राह्मणम् । - atha pañcamaṃ brāhmaṇam - Agora o Quinto Brāhmaṇa - Versos (1 até 23)

1.5.1- यत्सप्तान्नानि मेधया तपसाऽऽजनयत्पिता । एकमस्य साधारणं द्वे देवानभाजयत् ॥ त्रीण्यात्मनेऽकुरुत पशुभ्य एकं प्रायच्छत् । तस्मिन्त्सर्वं प्रतिष्ठितं यच्च प्राणिति यच्च न ॥ कस्मात्तानि न क्षीयन्तेऽद्यमानानि सर्वदा । यो वै तामक्षितिं वेद सोऽन्नमत्ति प्रतीकेन स देवानपिगच्छति स ऊर्जमुपजीवतीति श्लोकाः ॥ १॥

yatsaptānnāni medhayā tapasā''janayatpitā । ekamasya sādhāraṇaṃ dve devānabhājayat ॥ trīṇyātmane'kuruta paśubhya ekaṃ prāyacchat । tasmintsarvaṃ pratiṣṭhitaṃ yacca prāṇiti yacca na ॥ kasmāttāni na kṣīyante'dyamānāni sarvadā । yo vai tāmakṣitiṃ veda so'nnamatti pratīkena sa devānapigacchati sa ūrjamupajīvatīti ślokāḥ ॥ 1॥

पिता [pitā] o pai (criador)* अजनयत् [ajanayat] produziu* मेधया [medhayā] pelo sacrifício (meditação)* तपसा [tapasā] (e) pela austeridade* यत् [yat] os* सप्त [sapta] sete* अन्नानि [annāni] (tipos) de alimentos* एकम् [ekam] um* अस्य [asya] desses (alimentos)* साधारणम् [sādhāraṇam] (é) comum (a todos os seres)* द्वे [dve] dois* अभाजयत् [abhājayat] ele concedeu* देवान् [devān] aos devas* त्रीणि [trīṇi] três* अकुरुत [akuruta] (ele) criou* आत्मने [ātmane] para si mesmo* एकम् [ekam] um* प्रायच्छन् [prāyacchan] (ele) deu* पशुभ्यः [paśubhyaḥ] aos animais* / तस्मिन् [tasmin] nele* सर्वम् [sarvam] tudo* प्रतिष्ठितम् [pratiṣṭhitam] repousa* यत् च [yat ca] tudo que* प्राणिति [prāṇiti] respira* च [ca] e* यत् [yat] o que* न [na] não (respira)* / कस्मात् [kasmāt] por que* तानि [tāni] esses (alimentos)* न [na] não* क्षीयन्ते [kṣīyante] se esgotam* यः वै अद्यमानानि [yaḥ vai adyamānāni] mesmo consumidos* सर्वदा [sarvadā] constantemente* / ताम् [tām] quem* वेद [veda] conhece* अक्षितिम् [akṣitim] (a causa) dessa inesgotabilidade* सः [saḥ] ele* अत्ति [atti] come* अन्नम् [annam] alimento* प्रतीकेन [pratīkena] com a boca (a gosto)* / सः [saḥ] he* अपिगच्छति [apigacchati] atinge a identidade* देवान् [devān] com os devas* सः [saḥ] ele* उपजीवति [upajīvati] vive* ऊर्जम् [ūrjam] de alimentos nutritivos* इति [iti] esses* श्लोकाः [ślokāḥ] (são) os versos*

1.5.1- O Pai (Criador) produziu pela meditação e pela austeridade os sete tipos de alimentos, Um desses alimentos é comum a todos os seres; Dois ele concedeu aos devas; Três ele fez para si mesmo; Um ele deu aos animais. Nele tudo repousa, tudo o que respira e o que não respira. Por que os alimentos não se esgotam, mesmo consumidos constantemente? Quem conhece (a causa) desta inesgotabilidade come alimento a gosto. Ele atinge a identidade com os devas, ele vive de alimentos nutritivos. Esses são os versos:

1.5.2- यत्सप्तान्नानि मेधया तपसाऽजनयत्पितेति मेधया हि तपसाजनयत् पितैकमस्य साधारणमितीदमेवास्य तत्साधारणमन्नं यदिदमद्यते । स य एतदुपास्ते न स पाप्मनो व्यावर्तते मिश्रं ह्येतत् । द्वे देवानभाजयदिति हुतं च प्रहुतं च तस्माद् देवेभ्यो जुह्वति च प्र च जुह्वत्यथो आहुर्दर्शपूर्णमासाविति । तस्मान्नेष्टियाजुकः स्यात् । पशुभ्य एकं प्रायच्छदिति तत्पयः । पयो ह्येवाग्रे मनुष्याश्च पशवश्चोपजीवन्ति । तस्मात् कुमारं जातं घृतं वै वाग्रे प्रतिलेहयन्ति स्तनं वाऽनुधापयन्त्यथ वत्सं जातमाहुरतृणाद इति । तस्मिन्सर्वं प्रतिष्ठितं यच्च प्राणिति यच्च नेति पयसि हीदं सर्वं प्रतिष्ठितं यच्च प्राणिति यच्च न । तद्यदिदमाहुः संवत्सरं पयसा जुह्वदप पुनर्मृत्युं जयतीति न तथा विद्याद् यदहरेव जुहोति तदहः पुनर्मृत्युमपजयत्येवं विद्वान् सर्वं हि देवेभ्योऽन्नाद्यं प्रयच्छति । कस्मात्तानि न क्षीयन्तेऽद्यमानानि सर्वदेति पुरुषो वा अक्षितिः स हीदमन्नं पुनः पुनर्जनयते । यो वै तामक्षितिं वेदेति पुरुषो वा अक्षितिः । स हीदमन्नं धिया धिया जनयते कर्मभिर्यद्धैतन्न कुर्यात् क्षीयेत ह । सोऽन्नमत्ति प्रतीकेनेति मुखं प्रतीकं मुखेनेत्येतत् स देवानपिगच्छति स ऊर्जमुपजीवतीति प्रशंसा ॥ २॥

yatsaptānnāni medhayā tapasā'janayatpiteti medhayā hi tapasājanayat pitaikamasya sādhāraṇamitīdamevāsya tatsādhāraṇamannaṃ yadidamadyate । sa ya etadupāste na sa pāpmano vyāvartate miśraṃ hyetat । dve devānabhājayaditi hutaṃ ca prahutaṃ ca tasmād devebhyo juhvati ca pra ca juhvatyatho āhurdarśapūrṇamāsāviti । tasmānneṣṭiyājukaḥ syāt । paśubhya ekaṃ prāyacchaditi tatpayaḥ । payo hyevāgre manuṣyāśca paśavaścopajīvanti । tasmāt kumāraṃ jātaṃ ghṛtaṃ vai vāgre pratilehayanti stanaṃ vā'nudhāpayantyatha vatsaṃ jātamāhuratṛṇāda iti । tasminsarvaṃ pratiṣṭhitaṃ yacca prāṇiti yacca neti payasi hīdaṃ sarvaṃ pratiṣṭhitaṃ yacca prāṇiti yacca na । tadyadidamāhuḥ saṃvatsaraṃ payasā juhvadapa punarmṛtyuṃ jayatīti na tathā vidyād yadahareva juhoti tadahaḥ punarmṛtyumapajayatyevaṃ vidvān sarvaṃ hi devebhyo'nnādyaṃ prayacchati । kasmāttāni na kṣīyante'dyamānāni sarvadeti puruṣo vā akṣitiḥ sa hīdamannaṃ punaḥ punarjanayate । yo vai tāmakṣitiṃ vedeti puruṣo vā akṣitiḥ । sa hīdamannaṃ dhiyā dhiyā janayate karmabhiryaddhaitanna kuryāt kṣīyeta ha । so'nnamatti pratīkeneti mukhaṃ pratīkaṃ mukhenetyetat sa devānapigacchati sa ūrjamupajīvatīti praśaṃsā ॥ 2॥

पिता [pitā] (que) o pai (criador)* अजनयत् [ajanayat] produziu* मेधया [medhayā] pelo sacrifício (meditação)* तपसा [tapasā] (e) pela austeridade* यत् [yat] os* सप्त [sapta] sete* अन्नानि [annāni] (tipos) de alimentos* इति [iti] isso (significa)* हिं [hiṃ] realmente que* पिता [pitā] o pai (criador)* अजनयत् [ajanayat] produziu* मेधया [medhayā] pelo sacrifício (meditação)* तपसा [tapasā] (e) pela austeridade* यत् [yat] os* सप्त [sapta] sete* अन्नानि [annāni] (tipos) de alimentos* एकम् [ekam] um* अस्य [asya] desses (alimentos)* साधारणम् [sādhāraṇam] (é) comum (a todos os seres)* इति [iti] isso (significa)* यत् [yat] que* इदम् [idam] este (alimento)* अद्यते [adyate] que é consumido (por todos)* एव [eva] de fato* इदम् [idam] é aquele* अन्नम् [annam] alimento* साधारणम् [sādhāraṇam] comum* अस्य [asya] de todos os seres* सः [saḥ] aquele* यः [yaḥ] que* उपास्ते [upāste] adora (consome)* एतत् [etat] este (alimento)* सः [saḥ] ele* न [na] nunca está* व्यावर्तते [vyāvartate] afastado* पाप्मनः [pāpmanaḥ] do pecado* हि [hi] pois* एतत् [etat] este* मिश्रम् [miśram] é um alimento comum (a todos)* द्वे [dve] dois* अभाजयत् [abhājayat] ele concedeu* देवान् [devān] aos devas* इति [iti] isso (significa)* हुतं च [hutaṃ ca] fazer oblações ao fogo* च [ca] e* प्रहुतम् [prahutam] dar oferendas (aos devas)* तस्मात् [tasmāt] portanto* जुह्वति च [juhvati ca] (as pessoas) fazem oblações (ao fogo)* च [ca] e* प्रजुह्वति [prajuhvati] dão oferendas* देवेभ्यः [devebhyaḥ] aos devas* अथो [atho] entretanto* आहुः [āhuḥ] (alguns) dizem* दर्श पूर्णमासौ [darśa pūrṇamāsau] que significa os sacrifícios da lua cheia e da lua nova* इति तस्मात् [iti tasmāt] portanto* न [na] não* स्यात् [syāt] se deve* इष्टि याजुकः [iṣṭi yājukaḥ] oferecer um sacrifício para obter um desejo* एकम् [ekam] um* प्रायच्छन् [prāyacchan] (ele) deu* पशुभ्यः [paśubhyaḥ] aos animais* इति [iti] isso (significa que)* तत् [tat] ele é* पयः [payaḥ] o leite* मनुष्याः च [manuṣyāḥ ca] (tanto) os homens* च [ca] e* पशवः [paśavaḥ] os animais* अग्रे [agre] no início* उपजीवन्ति [upajīvanti] vivem* एव [eva] apenas* पयः [payaḥ] de leite* तस्मात् [tasmāt] portanto (as pessoas fazem)* कुमारम् [kumāram] uma criança* जातम् [jātam] recém nascida* वा [vā] ou* प्रतिलेहयन्ति [pratilehayanti] lamber* घृतम् [ghṛtam] manteiga derretida* वा [vā] ou* अनुधापयन्ति [anudhāpayanti] sugar* स्तनम् [stanam] o seio (da mãe)* अथ [atha] também* आहुः [āhuḥ] dizem de* वत्सम् [vatsam] um bezerro* जातम् [jātam] recém nascido* एव [eva] (é aquele que) ainda* अग्रे अतृणादः [agre atṛṇādaḥ] não está comendo capim* तस्मिन् [tasmin] nele* सर्वम् [sarvam] tudo* प्रतिष्ठितम् [pratiṣṭhitam] repousa* यत् च [yat ca] tudo que* प्राणिति [prāṇiti] respira* च [ca] e* यत् [yat] o que* न [na] não (respira)* इति [iti] isso (significa que)* यत् च [yat ca] tudo* इदं यत् [idaṃ yat] que é* प्राणिति [prāṇiti] animado* च [ca] e* सर्वम् यत् [sarvam yat] tudo que* न [na] não (é)* इदम् [idam] animado* हि [hi] de fato* प्रतिष्ठितम् [pratiṣṭhitam] repousa* पयसि [payasi] sobre o leite* तत् [tat] sobre isso* आहुः [āhuḥ] diz-se que* जुह्वत् पयसा [juhvat payasā] fazer oferendas com leite (ao fogo* संवत्सरम् [saṃvatsaram] durante um ano* अपजयति [apajayati] (a pessoa) vence* पुनर्मृत्युम् [punarmṛtyum] a morte (repetível)* इति तथा [iti tathā] do mesmo modo* न [na] não* विद्यात् [vidyāt] se deve entender* एवम् [evam] assim* विद्वान् [vidvān] aquele que sabe* तत् [tat] isto* पुनर्मृत्युम् अपजयति [punarmṛtyum apajayati] supera a morte (repetível)* एव [eva] no mesmo* अहः [ahaḥ] dia* यत् अहः [yat ahaḥ] em que* जुहोति [juhoti] fizer a oferenda* हि [hi] pois* प्रयच्छति [prayacchati] ele oferece* सर्वम् [sarvam] todo* अन्न अद्यम् [anna adyam] alimento comestível* देवेभ्यः [devebhyaḥ] aos devas* कस्मात् [kasmāt] por que* तानि [tāni] esses (alimentos)* न [na] não* क्षीयन्ते [kṣīyante] se esgotam* यः वै अद्यमानानि [yaḥ vai adyamānāni] mesmo consumidos* सर्वदा [sarvadā] constantemente* इति [iti] isso (significa que o consumidor)* वै [vai] realmente* अक्षितिः [akṣitiḥ] (é a causa da sua) inesgotabilidade* हि [hi] porque* सः [saḥ] ele* जनयते [janayate] cria* पुनः पुनः [punaḥ punaḥ] repetidamente* इदम् [idam] este* अन्नम् [annam] alimento* ताम् [tām] quem* वेद [veda] conhece* अक्षितिम् [akṣitim] (a causa) dessa inesgotabilidade* इति [iti] isso (significa que)* पुरुषः [puruṣaḥ] o homem (o consumidor)* अक्षितिम् [akṣitim] (a causa) dessa inesgotabilidade* धिया धिया [dhiyā dhiyā] (é a causa porque ele cria esse alimento) através da meditação constante* कर्मभिः [karmabhiḥ] (e) através das suas ações* यत् ह [yat ha] se porventura* न कुर्यात् [na kuryāt] (ele) não fizer* एतत् [etat] isso* ह [ha] seguramente* क्षीयेत [kṣīyeta] (ele) perecerá* सः [saḥ] ele* अत्ति [atti] come* अन्नम् [annam] alimento* प्रतीकेन [pratīkena] com a boca (a gosto)* इति [iti] isso (significa)* इति एतत् [iti etat] dizer que* प्रतीकम् [pratīkam] (como) pratīka* मुखम् [mukham] (é) boca* मुखेन [mukhena] (ele come) com a boca (a gosto)* सः [saḥ] ele* अपिगच्छति [apigacchati] atinge a identidade* देवान् [devān] com os devas* सः [saḥ] ele* उपजीवति [upajīvati] vive* ऊर्जम् [ūrjam] de nutrientes* इति [iti] isso* प्रशंसा [praśaṃsā] (é) louvor*

1.5.2- 'Que o pai produziu sete tipos de alimentos através da meditação e austeridade' significa que o pai realmente os criou através da meditação e da austeridade. 'Um, desses alimentos é comum todos os seres' significa que este alimento que é consumido por todos, de fato, é aquele alimento comum a todos os seres. Aquele que consome este alimento nunca está afastado do pecado, pois este é o alimento comum a todos. Dois, ele concedeu aos devas’ significa fazer oblações ao fogo e dar oferendas aos devas. Portanto, as pessoas fazem oblações ao fogo e dão oferendas aos devas. Entretanto, alguns dizem que esses dois significam os sacrifícios da lua nova e da lua cheia. Portanto, não se deve oferecer sacrifício para obter um desejo. ‘Um, que ele deu aos animais’ significa que é o leite. Tanto homens e animais, no início, vivem apenas de leite. Portanto, as pessoas ou fazem uma criança recém-nascida lamber manteiga derretida ou sugar o seio da mãe. Também dizem de um bezerro recém-nascido: é aquele que ainda não está comendo capim. ‘Nele tudo repousa, tudo que respira e tudo que não respira, isso significa que tudo o que é animado e inanimado, de fato, repousa sobre o leite. Sobre isso, diz-se que fazer oferendas com leite ao fogo por um ano, a pessoa vence a morte repetível. Não se deve entender assim. Aquele que sabe isto supera a morte no mesmo dia em que fizer a oferenda; Pois ele oferece todo alimento comestível aos devas. ‘Por que os alimentos não se esgotam, mesmo consumidos constantemente? 'Significa que o consumidor é, realmente, a causa de sua inesgotabilidade, porque ele cria este alimento repetidamente. 'Quem conhece a causa dessa inesgotabilidade' significa que o consumidor é de fato a causa porque ele cria esse alimento por meio da meditação constante e através de suas ações. Se porventura ele não fizer isso, certamente ele perecerá. ‘Ele come alimento com a boca (a gosto)’, isso significa dizer que, como ‘pratīka' é boca, ele come com a boca (i.é. a gosto); ele atinge a identidade com os devas, ele vive de nutrientes, é um louvor.

1.5.3- त्रीण्यात्मनेऽकुरुतेति मनो वाचं प्राणं तान्यात्मनेऽकुरुतान्यत्रमना अभूवं नादर्शमन्यत्रमना अभूवं नाश्रौषमिति मनसा ह्येव पश्यति मनसा श‍ृणोति । कामः संकल्पो विचिकित्सा श्रद्धाऽश्रद्धा धृतिरधृतिर्ह्रीर्धीर्भीरित्येतत्सर्वं मन एव । तस्मादपि पृष्ठत उपस्पृष्टो मनसा विजानाति । यः कश्च शब्दो वागेव सैषा ह्यन्तमायत्तैषा हि न । प्राणोऽपानो व्यान उदानः समानोऽन इत्येतत्सर्वं प्राण एवैतन्मयो वा अयमात्मा वाङ्मयो मनोमयः प्राणमयः ॥ ३॥

trīṇyātmane'kuruteti mano vācaṃ prāṇaṃ tānyātmane'kurutānyatramanā abhūvaṃ nādarśamanyatramanā abhūvaṃ nāśrauṣamiti manasā hyeva paśyati manasā śa‍ṛṇoti । kāmaḥ saṃkalpo vicikitsā śraddhā'śraddhā dhṛtiradhṛtirhrīrdhīrbhīrityetatsarvaṃ mana eva । tasmādapi pṛṣṭhata upaspṛṣṭo manasā vijānāti । yaḥ kaśca śabdo vāgeva saiṣā hyantamāyattaiṣā hi na । prāṇo'pāno vyāna udānaḥ samāno'na ityetatsarvaṃ prāṇa evaitanmayo vā ayamātmā vāṅmayo manomayaḥ prāṇamayaḥ ॥ 3॥

त्रीणि [trīṇi] três* अकुरुत [akuruta] (ele) fez* आत्मने [ātmane] para si mesmo* इति [iti] isso (significa)* मनः [manaḥ] mente* वाचम् [vācam] vak (fala)* प्राणम् [prāṇam] (e) prāṇa* तानि [tāni] estes* अकुरुत [akuruta] ele fez* आत्मने [ātmane] para si mesmo* / अन्यत्रमनाः अभूवम् [anyatramanāḥ abhūvam] (as pessoas dizem) minha mente estava em outro lugar* न [na] (eu) não* अदर्शम् [adarśam] vi* अन्यत्रमनाः अभूवम् न [anyatramanāḥ abhūvam] minha mente estava em outro lugar* न [na] (eu) não* अश्रौषम् [aśrauṣam] ouvi* / हि [hi] pois* एव [eva] de fato* इति मनसा [iti manasā] é através da mente* पश्यति [paśyati] que se vê* मनसा [manasā] (e é através) da mente* शृणोति [śṛṇoti] que se ouve* / कामः [kāmaḥ] desejo* संकल्पः [saṃkalpaḥ] propósito* विचिकित्सा [vicikitsā] dúvida* श्रद्धा [śraddhā] fé* अश्रद्धा [aśraddhā] descrença* धृतिः [dhṛtiḥ] paciência* अधृतिः [adhṛtiḥ] impaciência* ह्रीः [hrīḥ] modestia* धीः [dhīḥ] reflexão* भीः [bhīḥ] e medo* इति [iti] etc.* सर्वम् [sarvam] tudo* एतत् [etat] isso* एव [eva] de fato* मनः [manaḥ] é mente* / तस्मात् [tasmāt] portanto* अपि [api] mesmo (que alguém)* उपस्पृष्टः [upaspṛṣṭaḥ] seja tocado* पृष्ठतः [pṛṣṭhataḥ] por traz* विजानाति [vijānāti] ele percebe* मनसा [manasā] através da mente* / यः कः च [yaḥ kaḥ ca] qualquer que seja* शब्दः [śabdaḥ] o som* एव [eva] é apenas* सा वाक् [sā vāk] fala* हि [hi] pois* एषा [eṣā] ela (a fala)* अन्तम् [antam] (se destina) um fim* हि न [hi na] não* आयत्ता [āyattā] depende* एषा [eṣā] dele (do som)* / प्राणः [prāṇaḥ] prāṇa* अपानः [apānaḥ] apāna* व्यानः [vyānaḥ] vyāna* उदान [udāna] udāna* समानः [samānaḥ] samāna* अनः [anaḥ] ana* सर्वम् [sarvam] todos* इति एतत् [iti etat] eles* एव [eva] apenas são* प्राणः [prāṇaḥ] prāṇa* / अयम् [ayam] este* आत्मा [ātmā] corpo* वै [vai] de fato* एतन्मयः [etanmayaḥ] consiste* वाक्मयः [vākmayaḥ] vak (de fala)* मनोमयः [manomayaḥ] mente* प्राणमयः [prāṇamayaḥ] e prāṇa*

1.5.3- Três que ele fez para si mesmo 'significa a Mente, a Fala e o Prāṇa'; estes ele fez para si mesmo. As pessoas dizem: 'Minha Mente estava em outro lugar, então eu não vi', 'Minha Mente estava em outro lugar, então eu não ouvi'. Pois é através da Mente que se vê e se ouve. Desejo, propósito, dúvida, fé, descrença, paciência, impaciência, modéstia, reflexão e medo - tudo isso é Mente. Portanto, mesmo que alguém seja tocado por trás, ele percebe através da Mente. Qualquer que seja o som, é apenas fala, pois a fala se destina a um fim e não depende do som. Prāṇa, Apāna, Vyāna, Udāna, Samāna e Ana - todos eles são apenas Prāṇa. Este corpo consiste de fala (Vak), Mente e Prāṇa.

1.5.4- त्रयो लोका एत एव वागेवायं लोको मनोऽन्तरिक्षलोकः प्राणोऽसौ लोकः ॥ ४॥

trayo lokā eta eva vāgevāyaṃ loko mano'ntarikṣalokaḥ prāṇo'sau lokaḥ ॥ 4॥

एते [ete] estes (são)* एव [eva] de fato* त्रयः [trayaḥ] os três* लोकाः [lokāḥ] mundos* वाक् [vāk] vak (fala)* एव [eva] de fato* अयं लोकः [ayaṃ lokaḥ] (é) este mundo (a terra)* मनः [manaḥ] a mente* अन्तरिक्ष लोकः [antarikṣa lokaḥ] é o firmamento* प्राणः [prāṇaḥ] (e) o prāṇa* असौ लोकः [asau lokaḥ] aquele mundo (é o céu)*

1.5.4- Estes são os três mundos. A Fala (Vak) é a Terra, a Mente é o Firmamento e o Prāṇa é o Céu.

1.5.5- त्रयो वेदा एत एव वागेवर्ग्वेदो मनो यजुर्वेदः प्राणः सामवेदः ॥ ५॥

trayo vedā eta eva vāgevargvedo mano yajurvedaḥ prāṇaḥ sāmavedaḥ ॥ 5॥

एते [ete] estes* एव [eva] de fato* त्रयः [trayaḥ] (são) os três वेदाः [vedāḥ] vedas* ऋग्वेदः [ṛgvedaḥ] o ṛg veda* एव [eva] é a própria* वाक् [vāk] fala* यजुर्वेदः [yajurvedaḥ] o yajur veda* मनः [manaḥ] a mente* सामवेदः [sāmavedaḥ] (e) o sāma veda* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa*

1.5.5- Estes, de fato, são os três Vedas. O Ṛg-Veda é a fala (Vak), O Yajur-Veda é a mente e o Sāma-Veda é o Prāṇa.

1.5.6- देवाः पितरो मनुष्या एत एव वागेव देवा मनः पितरः प्राणो मनुष्याः ॥ 6॥

devāḥ pitaro manuṣyā eta eva vāgeva devā manaḥ pitaraḥ prāṇo manuṣyāḥ ॥ 6॥

एते [ete] estes* एव [eva] de fato* देवाः [devāḥ] (são) os devas* पितरः [pitaraḥ] os ancestrais* मनुष्याः [manuṣyāḥ] e os homens* देवाः [devāḥ] os devas* एव [eva] (são) de fato* वाक् [vāk] a fala* पितरः [pitaraḥ] os ancestrais* मनः [manaḥ] a mente* मनुष्याः [manuṣyāḥ] e os homens* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa*

1.5.6- Estes são, de fato, os devas, os ancestrais e os homens. Os devas são a fala (Vak), os ancestrais são a Mente e os homens são o Prāṇa.

1.5.7- पिता माता प्रजैत एव मन एव पिता वाङ्माता प्राणः प्रजा ॥ ७॥

pitā mātā prajaita eva mana eva pitā vāṅmātā prāṇaḥ prajā ॥ 7॥

एते [ete] estes* एव [eva] mesmos (são)* पिता [pitā] pai* माता [mātā] mãe* प्रजा [prajā] (e) prole* एव [eva] de fato* पिता [pitā] o pai* मनः [manaḥ] é mente* माता [mātā] a mãe* वाक् [vāk] é fala* प्रजा [prajā] a prole* प्राणः [prāṇaḥ] é prāṇa*

1.5.7- Estes mesmos são pai, mãe e prole. O pai é Mente. A mãe é fala (Vak). A prole é o Prāṇa.

1.5.8- विज्ञातं विजिज्ञास्यमविज्ञातमेत एव यत्किञ्च विज्ञातं वाचस्तद्रूपं वाग्घि विज्ञाता वागेनं तद्भूत्वाऽवति ॥ ८॥

vijñātaṃ vijijñāsyamavijñātameta eva yatkiñca vijñātaṃ vācastadrūpaṃ vāgghi vijñātā vāgenaṃ tadbhūtvā'vati ॥ 8॥

एते [ete] estes (são)* एव [eva] também* विज्ञातम् [vijñātam] o que é conhecido* विजिज्ञास्यम् [vijijñāsyam] o que deve ser conhecido* अविज्ञातम् [avijñātam] e o que é desconhecido* / यत् किं च [yat kiṃ ca] tudo que é* विज्ञातम् [vijñātam] conhecido* रूपम् [rūpam] tem a forma* तत् [tat] de* वाचः [vācaḥ] fala* हि [hi] pois* वाक् [vāk] (é pela) fala* विज्ञाता [vijñātā] que se compreende* / वाक् [vāk] a fala* भूत्वा [bhūtvā] tendo se tornado* तत् [tat] isso* अवति एनम् [avati enam] é seu apoio*

1.5.8- Estes são, também, o que é conhecido, o que deve ser conhecido e o que é desconhecido. Tudo que é conhecido tem a forma de Fala, pois é pela Fala que se compreende. A Fala, tendo se tornado isso, é seu apoio.

1.5.9- यत्किञ्च विजिज्ञास्यं मनसस्तद्रूपं मनो हि विजिज्ञास्यं मन एनं तद्भूत्वाऽवति ॥ ९॥

yatkiñca vijijñāsyaṃ manasastadrūpaṃ mano hi vijijñāsyaṃ mana enaṃ tadbhūtvā'vati ॥ 9॥

यत् किं च [yat kiṃ ca] tudo* विजिज्ञास्यम् [vijijñāsyam] o que deve ser conhecido* रूपम् [rūpam] tem a forma* तत् [tat] da* मनसः [manasaḥ] mente* हि [hi] pois* मनः [manaḥ] é pela mente* विजिज्ञास्यम् [vijijñāsyam] que se conhece* मनः [manaḥ] a mente* भूत्वा [bhūtvā] tendo se tornado* तत् [tat] isso* एनम् अवति [enam avati] é seu apoio*

1.5.9- Tudo o que deve ser conhecido tem a forma da mente; pois é pela mente que se conhece. A mente tendo se tornado isso, é seu apoio.

1.5.10- यत्किञ्चाविज्ञातं प्राणस्य तद्रूपं प्राणो ह्यविज्ञातः प्राण एनं तद्भूत्वाऽवति ॥ १०॥

yatkiñcāvijñātaṃ prāṇasya tadrūpaṃ prāṇo hyavijñātaḥ prāṇa enaṃ tadbhūtvā'vati ॥ 10॥

यत् किं च [yat kiṃ ca] qualquer coisa que seja* अविज्ञातम् [avijñātam] desconhecida* रूपम् [rūpam] (tem) a forma* प्राणस्य [prāṇasya] do prāṇa* हि [hi] pois* तत् [tat] o* प्राणः [prāṇaḥ] prāṇa* अविज्ञातः [avijñātaḥ] é desconhecido* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* भूत्वा [bhūtvā] tendo se tornado* तत् [tat] isso* अवति एनम् [avati enam] é seu suporte*

1.5.10- Qualquer coisa que seja desconhecida tem a forma do Prāṇa, pois o Prāṇa é desconhecido. O Prāṇa, tendo se tornado isso, é seu suporte.

1.5.11- तस्यै वाचः पृथिवी शरीरं ज्योती रूपमयमग्निस्तद्यावत्येव वाक् तावती पृथिवी तावानयमग्निः ॥ ११॥

tasyai vācaḥ pṛthivī śarīraṃ jyotī rūpamayamagnistadyāvatyeva vāk tāvatī pṛthivī tāvānayamagniḥ ॥ 11॥

पृथिवी [pṛthivī] a terra* शरीरम् [śarīram] é o corpo* तस्यै वाचः [tasyai vācaḥ] daquela (da) fala* अयम् [ayam] (e) este * अग्निः [agniḥ] fogo* ज्योतीरूपम् [jyotīrūpam] é sua forma luminosa* / तत् [tat] assim* यावती एव [yāvatī eva] tanto quanto* वाक् [vāk] a fala se expande* तावती [tāvatī] tanto* पृथिवी [pṛthivī] a terra* तावान् [tāvān] (e) tanto* अयम् [ayam] este* अग्निः [agniḥ] fogo (se expandem)*

1.5.11- A terra é o corpo da Fala, e este fogo é sua forma luminosa. Assim, tanto quanto a Fala se expande, tanto a terra e este fogo se expandem.

1.5.12- अथैतस्य मनसो द्यौः शरीरं ज्योतीरूपमसावादित्यस्तद्यावदेव मनस्तावती द्यौस्तावानसावादित्यस्तौ मिथुनं समैतां ततः प्राणोऽजायत । स इन्द्रः स एषोऽसपत्नो द्वितीयो वै सपत्नो नास्य सपत्नो भवति य एवं वेद ॥ १२॥

athaitasya manaso dyauḥ śarīraṃ jyotīrūpamasāvādityastadyāvadeva manastāvatī dyaustāvānasāvādityastau mithunaṃ samaitāṃ tataḥ prāṇo'jāyata । sa indraḥ sa eṣo'sapatno dvitīyo vai sapatno nāsya sapatno bhavati ya evaṃ veda ॥ 12॥

अथ [atha] agora* द्यौः [dyauḥ] o céu* शरीरम् [śarīram] é o corpo* एतस्य मनसः [etasya manasaḥ] desta mente* तत् [tat] e sua* ज्योतीरूपम् [jyotīrūpam] forma luminosa* असौ [asau] (è) o* आदित्यः [ādityaḥ] sol* / यावत् एव [yāvat eva] até onde* मनः [manaḥ] a mente (se expande)* तावती [tāvatī] tanto* द्यौः [dyauḥ] o céu (se expande)* तावान् [tāvān] e tanto* असौ आदित्यः [ādityaḥ asau] (se expande) o sol* / तौ [tau] os dois (fogo e sol)* समैताम् मिथुनम् [samaitām mithunam] se uniram* ततः [tataḥ] daí* अजायत [ajāyata] nasceu* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* / सः एषः [saḥ eṣaḥ] esse* इन्द्रः [indraḥ] (é) indra* सः [it] e ele* असपन्नः [asapannaḥ] não tem rival* वै [vai] certamente* द्वितीयः [dvitīyaḥ] um segundo* सपत्नः [sapatnaḥ] é um rival* / यः [yaḥ] aquele que* वेद [veda] sabe* एवम् [evam] disso* अस्य [asya] para ele* न [na] não* भवति [bhavati] há* सपत्नः [sapatnaḥ] rival*

1.5.12- Agora o céu é o corpo desta mente, e aquele sol sua forma luminosa. Até onde a mente se expande, tanto o céu se expande, e tanto o sol se expande. Os dois se uniram, daí nasceu o Prāṇa. Esse é Indra e ele não tem rival. Certamente, um segundo é um rival. Aquele que sabe disso, para ele não há rival.

1.5.13- अथैतस्य प्राणस्याऽऽपः शरीरं ज्योतीरूपमसौ चन्द्रस्तद्यावानेव प्राणस्तावत्य आपस्तावानसौ चन्द्रः । त एते सर्व एव समाः सर्वेऽनन्ताः । स यो हैतानन्तवत उपास्तेऽन्तवन्तं स लोकं जयत्यथ यो हैताननन्तानुपास्तेऽनन्तं स लोकं जयति ॥ १३॥

athaitasya prāṇasyā''paḥ śarīraṃ jyotīrūpamasau candrastadyāvāneva prāṇastāvatya āpastāvānasau candraḥ । ta ete sarva eva samāḥ sarve'nantāḥ । sa yo haitānantavata upāste'ntavantaṃ sa lokaṃ jayatyatha yo haitānanantānupāste'nantaṃ sa lokaṃ jayati ॥ 13॥

अथ [atha] agora* आपः [āpaḥ] a água* शरीरम् [śarīram] é o corpo* एतस्य प्राणस्य [etasya prāṇasya] deste prāṇa* चन्द्रः [candraḥ] (e) a lua* असौ ज्योतीरूपम् [asau jyotīrūpam] sua forma luminosa* तत् [tat] agora* यावान् एव [yāvān eva] até onde* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa (se expande)* तावत्यः [tāvatyaḥ] tanto* आपः [āpaḥ] a água (se expande)* तावान् [tāvān] e tanto* असौ चन्द्रः [asau candraḥ] a lua (se expande)* / ते एते सर्वे [te ete sarve] todos eles* एव [eva] de fato* समाः [samāḥ] são iguais* सर्वे [sarve] todos* अनन्ताः [anantāḥ] são infinitos* / सः यः [saḥ yaḥ] aquele que* उपास्ते एतान् [upāste etān] medita neles* अन्तवतः [antavataḥ] como finitos* ह [ha] de fato* सः [saḥ] ele* जयति [jayati] conquista* लोकम् [lokam] um mundo* अन्तवन्तम् [antavantam] finito* / अथ [atha] mas* यः [yaḥ] aquele que* एतान् उपास्ते [etān upāste] medita neles* अनन्तान् [anantān] como infinitos* ह [ha] certamente* सः [saḥ] ele* जयति [jayati] conquista* लोकम् [lokam] um mundo* अनन्तम् [anantam] infinito*

1.5.13- A água é o corpo deste Prāṇa, e a lua sua forma luminosa. E até onde o Prāṇa se expande, tanto a água se expande, e tanto a lua se expande. Ele são todos iguais e todos infinitos. Aquele que medita neles como finito, conquista um mundo finito. Mas, quem medita neles como infinito, certamente, conquista um mundo infinito.

1.5.14- स एष संवत्सरः प्रजापतिः षोडशकलस्तस्य रात्रय एव पञ्चदश कला ध्रुवैवास्य षोडशी कला । स रात्रिभिरेवाऽऽ च पूर्यतेऽप च क्षीयते । सोऽमावास्यां रात्रिमेतया षोडश्या कलया सर्वमिदं प्राणभृदनुप्रविश्य ततः प्रातर्जायते । तस्मादेतां रात्रिं प्राणभृतः प्राणं न विच्छिन्द्यादपि कृकलासस्यैतस्या एव देवताया अपचित्यै अपचित्यै ॥ १४॥

sa eṣa saṃvatsaraḥ prajāpatiḥ ṣoḍaśakalastasya rātraya eva pañcadaśa kalā dhruvaivāsya ṣoḍaśī kalā । sa rātribhirevā'' ca pūryate'pa ca kṣīyate । so'māvāsyāṃ rātrimetayā ṣoḍaśyā kalayā sarvamidaṃ prāṇabhṛdanupraviśya tataḥ prātarjāyate । tasmādetāṃ rātriṃ prāṇabhṛtaḥ prāṇaṃ na vicchindyādapi kṛkalāsasyaitasyā eva devatāyā apacityai apacityai ॥ 14॥

सः एषः [saḥ eṣaḥ] este* प्रजापतिः [prajāpatiḥ] prajāpati* संवत्सरः [saṃvatsaraḥ] representado pelo ano* षोडश कलः [ṣoḍaśa kalaḥ] (consiste) em dezesseis partes* रात्रयः [rātrayaḥ] as noites (os dias lunares)* पञ्चदश [pañcadaśa] (são) quinze* तस्य [tasya] de suas* कलाः [kalāḥ] partes* अस्य [asya] e sua* षोडशी [ṣoḍaśī] décima sexta* कला [kalā] parte* एव [eva] é mesmo* ध्रुवा [dhruvā] fixa* / सः [saḥ] ele (como a lua)* एव [eva] de fato* आपूर्यते च [āpūryate ca] cresce* च [ca] e* अपक्षीयते [apakṣīyate] decresce* रात्रिभिः [rātribhiḥ] pelas noites (ao longo dos dias lunares)* / अमावास्याम् रात्रिम् [amāvāsyām rātrim] na noite de lua nova* एतया [etayā] com essa* षोडश्या कलया [ṣoḍaśyā kalayā] décima sexta parte* सः [saḥ] ele* अनुप्रविश्य [anupraviśya] permeia* सर्वम् [sarvam] todos* प्राणभृत् [prāṇabhṛt] os seres vivos* ततः [tataḥ] daí* जायते एव [jāyate eva] ele nasce de novo* प्रातः [prātaḥ] pela manhã* / तस्मात् [tasmāt] portanto* अपचित्यै [apacityai] em homenagem* एतस्याः एव देवतायाः [etasyāḥ eva devatāyāḥ] a essa divindade (a lua)* एतां रात्रिम् [etāṃ rātrim] nesta noite* न [na] não* विच्छिन्द्यात् [vicchindyāt] se deve cortar* प्राणम् [prāṇam] a vida* प्राणमृतः [prāṇabhṛtaḥ] de qualquer ser vivo* अपि [api] nem mesmo* कृकलासस्य [kṛkalāsasya] de um lagarto*

1.5.14- Este Prajãpati, representado pelo ano, consiste em dezesseis partes. Os dias lunares são quinze de suas partes, e sua décima sexta parte é fixa. Ele (como a lua) cresce e decresce ao longo dos dias lunares. Na noite de lua nova com a décima sexta parte ele permeia todos os seres vivos, daí, ele nasce de novo pela manhã. Portanto, em homenagem a esta divindade, nesta noite não se deve cortar a vida de qualquer ser vivo, nem mesmo de um lagarto.

1.5.15- यो वै स संवत्सरः प्रजापतिः षोडशकलोऽयमेव स योऽयमेवंवित्पुरुषस्तस्य वित्तमेव पञ्चदश कला आत्मैवास्य षोडशी कला । स वित्तेनैवाऽऽ च पूर्यतेऽप च क्षीयते । तदेतन्नभ्यं यदयमात्मा प्रधिर्वित्तम् । तस्माद्यद्यपि सर्वज्यानिं जीयत आत्मना चेज्जीवति प्रधिनाऽगादित्येवाऽऽहुः ॥ १५॥

yo vai sa saṃvatsaraḥ prajāpatiḥ ṣoḍaśakalo'yameva sa yo'yamevaṃvitpuruṣastasya vittameva pañcadaśa kalā ātmaivāsya ṣoḍaśī kalā । sa vittenaivā'' ca pūryate'pa ca kṣīyate । tadetannabhyaṃ yadayamātmā pradhirvittam । tasmādyadyapi sarvajyāniṃ jīyata ātmanā cejjīvati pradhinā'gādityevā''huḥ ॥ 15॥

सः [saḥ] aquele* प्रजापतिः [prajāpatiḥ] prajāpati* यः [yaḥ] que é* संवत्सरः [saṃvatsaraḥ] descrito como o ano* षोडशकलः [ṣoḍaśakalaḥ] e que consiste em dezesseis partes* वै [vai] de fato* सः [saḥ] ele* अयम् [ayam] é este* पुरुषः [puruṣaḥ] puruṣa* एवंवित् [evaṃvit] conhecedor* / तस्य [tasya] sua * वित्तम् [vittam] riqueza são* पञ्चदश [pañcadaśa] quinze* कलाः [kalāḥ] (das suas) partes* अस्य [asya] sua* षोडशी [ṣoḍaśī] décima sexta* कला [kalā] parte* एव [eva] de fato (é seu)* आत्मा [ātmā] ātman (self)* / वित्तेन [vittena] é pela riqueza* यः [yaḥ] que* सः [saḥ] ele* एव [eva] de fato* आपूर्यते च [āpūryate ca] prospera* च [ca] e* एव [eva] também* अपक्षीयते [apakṣīyate] declina* / अयम् [ayam] seu* आत्मा [ātmā] self* नभ्यम् [nabhyam] é a nave da roda (é o centro)* एतत् [etat] (e) sua* वित्तम् [vittam] riqueza* एव [eva] de fato* तत् [tat] é aquela* प्रधिः [pradhiḥ] aro (ourela)* / तस्मात् [tasmāt] portanto* अपि [api] mesmo que* सर्व-जीयते ज्यानिम् [jīyate sarva-jyānim] (alguém) seja despojado de tudo* यदि जीवति [yadi jīvati] mas viva* आत्मना [ātmanā] pelo seu self* आहुः [āhuḥ] diz-se* अगात् एव प्रधिना इति [agāt eva pradhinā iti] que ele foi privado apenas de sua ourela*

1.5.15- Aquele Prajāpati que é descrito como o ano e que consiste em dezesseis partes, de fato, é o Puruṣa, conhecedor. Sua riqueza são quinze das suas partes e a décima sexta parte é seu Self. É pela riqueza que ele prospera e declina. Seu Self é o centro, e sua riqueza a ourela. Portanto, mesmo que alguém seja despojado de tudo, mas viva pelo seu Self, diz-se que ele foi privado apenas de sua ourela.

1.5.16- अथ त्रयो वाव लोकाः मनुष्यलोका पितृलोको देवलोक इति । सोऽयं मनुष्यलोकः पुत्रेणैव जय्यो नान्येन कर्मणा कर्मणा पितृलोको विद्यया देवलोको देवलोको वै लोकानां श्रेष्ठस्तस्माद्विद्यां प्रशंसन्ति ॥ १६॥

atha trayo vāva lokāḥ manuṣyalokā pitṛloko devaloka iti । so'yaṃ manuṣyalokaḥ putreṇaiva jayyo nānyena karmaṇā karmaṇā pitṛloko vidyayā devaloko devaloko vai lokānāṃ śreṣṭhastasmādvidyāṃ praśaṃsanti ॥ 16॥

अथ [atha] de fato existem* वाव [vāva] apenas* त्रयः [trayaḥ] três* लोकाः [lokāḥ] mundos* मनुष्यलोकः [manuṣyalokaḥ] o mundo dos homens* पितृलोकः [pitṛlokaḥ] o mundo dos ancestrais* देवलोकः [devalokaḥ] o mundo dos devas* / अयम् [ayam] este* मनुष्यलोकः [manuṣyalokaḥ] mundo dos homens* जय्यः [jayyaḥ] deve ser obtido* एव [eva] apenas* पुत्रेण [putreṇa] por um filho* न अन्येन [na anyena] por nenhum outro meio* इति [iti] como* कर्मणा [karmaṇā] sacrifícios* / सः [saḥ] o* पितृलोकः कर्मणा [pitṛlokaḥ karmaṇā] mundo dos ancestrais pelo sacrifício* देवलोकः विद्यया [devalokaḥ vidyayā] o mundo dos devas pelo conhecimento* / देवलोकः वै [devalokaḥ vai] o mundo dos devas realmente* श्रेष्ठः [śreṣṭhaḥ] é o melhort* लोकानाम् [lokānām] (desses) mundos* तस्मात् [tasmāt] portanto* प्रशंसन्ति [praśaṃsanti] (eles) elogiam* विद्याम् [vidyām] o conhecimento*

1.5.16- Existem apenas três mundos - o mundo dos homens, o mundo dos ancestrais e o mundo dos devas. O mundo dos homens deve ser obtido apenas por um filho, por nenhum outro meio como sacrifício; o mundo dos ancestrais, pelo sacrifício; o mundo dos devas, pelo conhecimento. O mundo dos devas realmente é o melhor dos mundos. Portanto, eles elogiam o conhecimento.

1.5.17- अथातः सम्प्रत्तिर्यदा प्रैष्यन्मन्यतेऽथ पुत्रमाह त्वं ब्रह्म त्वं यज्ञस्त्वं लोक इति । स पुत्रः प्रत्याहाहं ब्रह्माहं यज्ञो ऽहम् लोक इति । यद्वै किञ्चानूक्तं तस्य सर्वस्य ब्रह्मेत्येकता । ये वै के च यज्ञास्तेषां सर्वेषां यज्ञ इत्येकता । ये वै केच लोकास्तेषां सर्वेषां लोक इत्येकतैतावद्वा इदं सर्वमेतन्मा सर्वं सन्नयमितोऽभुनजदिति । तस्मात् पुत्रमनुशिष्टं लोक्यमाहुस्तस्मादेनमनुशासति । स यदैवंविदस्माल्लोकात्प्रैत्यथैभिरेव प्राणैः सह पुत्रमाविशति । स यद्यनेन किञ्चिदक्ष्णयाऽकृतं भवति तस्मादेनं सर्वस्मात्पुत्रो मुञ्चति । तस्मात् पुत्रो नाम । स पुत्रेणैवास्मिँल्लोके प्रतितिष्ठत्यथैनमेते दैवाः प्राणा अमृता आविशन्ति ॥ १७॥

athātaḥ samprattiryadā praiṣyanmanyate'tha putramāha tvaṃ brahma tvaṃ yajñastvaṃ loka iti । sa putraḥ pratyāhāhaṃ brahmāhaṃ yajño 'ham loka iti । yadvai kiñcānūktaṃ tasya sarvasya brahmetyekatā । ye vai ke ca yajñāsteṣāṃ sarveṣāṃ yajña ityekatā । ye vai keca lokāsteṣāṃ sarveṣāṃ loka ityekataitāvadvā idaṃ sarvametanmā sarvaṃ sannayamito'bhunajaditi । tasmāt putramanuśiṣṭaṃ lokyamāhustasmādenamanuśāsati । sa yadaivaṃvidasmāllokātpraityathaibhireva prāṇaiḥ saha putramāviśati । sa yadyanena kiñcidakṣṇayā'kṛtaṃ bhavati tasmādenaṃ sarvasmātputro muñcati । tasmāt putro nāma । sa putreṇaivāsmim̐lloke pratitiṣṭhatyathainamete daivāḥ prāṇā amṛtā āviśanti ॥ 17॥

 अथ [atha] agora* अतः [ataḥ] a seguir* संप्रत्तिः [saṃprattiḥ] a transmissão* यदा [yadā] quando* मन्यते [manyate] (um homem) pensa* प्रैष्यन् [praiṣyan] está para morrer* अथ [atha] então* आह [āha] ele diz* पुत्रम् [putram] ao filho* त्वम् [tvam] você* ब्रह्म [brahma] (é) brahman (o conhecimento)* त्वं यज्ञः [tvaṃ yajñaḥ] você (é) o yajña (o sacrifício)* त्वम् [tvam] você* लोकः [lokaḥ] (é) o mundo* इति सः [iti saḥ] assim o* पुत्रः [putraḥ] filho* प्रत्याह [pratyāha] responde* अहम् [aham] eu* ब्रह्म [brahma] (sou) brahman* अहम् [aham] eu* यज्ञः [yajñaḥ] sou o sacrifício* अहम् [aham] eu* लोकः [lokaḥ] sou o mundo* इति [iti] aqui* यत् किं च [yat kiṃ ca] todos* अनूक्तम् [anūktam] conhecimentos (obtidos pelo pai)* तस्य सर्वस्य [tasya sarvasya] todos eles* एकता ब्रह्म इति [ekatā brahma iti] estão unificados na palavra brahman* ये वै के च [ye vai ke ca] todos os* यज्ञाः [yajñāḥ] sacrifícios (feitos pelo pai)* तेषां सर्वेषाम् [teṣāṃ sarveṣām] todos eles* एकता यज्ञः इति [ekatā yajñaḥ iti]] estão unificados na palavra sacrifício* ये वै के च [ye vai ke ca] todos* लोकाः [lokāḥ] os mundos (conquistados pelo pai)* तेषां सर्वेषाम् [teṣāṃ sarveṣām] todos eles* एकता लोकः इति [ekatā lokaḥ iti] estão unificados na palavra mundo* इदं सर्वम् वै एतावत् [idaṃ sarvam vai etāva] tudo (que poderia existeir) é realmente isso* / अयम् [ayam] ele (o filho)* सन् सर्वम् एतत् [san sarvam etat] sendo identificado com tudo isso* अभुनजत् मा [abhunajat mā] vai me salvar* इतः [itaḥ] (das obrigações) deste mundo* इति तस्मात् [iti tasmāt] portanto* आहुः [āhuḥ] diz-se que* पुत्रम् [putram] um filho* अनुशिष्टम् [anuśiṣṭam] instruído* लोक्यम् [lokyam] (é um guia) para o mundo* तस्मात् [tasmāt] porque* अनुशासति एनम् [anuśāsati enam] (seu pai) o instruiu* / यदा [yadā] quando* एवंवित् [evaṃvit] (um pai) que sabe disso* प्रैति [praiti] parte* अस्मात् लोकात् [asmāt lokāt] deste mundo* अथ [atha] então* सः [saḥ] ele* आविशति [āviśati] impregna* पुत्रम् [putram] (seu) filho* सह [saha] com* एभिः [ebhiḥ] esses (a palavra e a mente)* एव [eva] e de fato* प्राणैः [prāṇaiḥ] com o prāṇa* / यदि [yadi] se (ele)* अकृतं भवति किञ्चित् अक्ष्णया [akṛtaṃ bhavati kiñcit akṣṇayāḥ] deixou alguma coisa inacabada* पुत्रः [putra] o filho* अनेन एनम् मुञ्चति [anena enam muñcati] o livra* तस्मात् सर्वस्मात् सः [tasmāt sarvasmāt saḥ] de toda elas* / तस्मात् [tasmāt] então* सः [saḥ] ele* नाम [nāma] (é) chamado* पुत्रः [putraḥ] de filho* / अथ [atha] agora (o pai)* प्रतितिष्ठति [pratitiṣṭhati] permanece* अस्मिन् लोके [asmin loke] nesse mundo* एव [eva] de fato* पुत्रेण [putreṇa] através do filho* / एते [ete] esse (o)* देवाः [devāḥ] divino* अमृताः [amṛtāḥ] e imortal* प्राणाः [prāṇāḥ] prāṇa* एनम् आविशन्ति [enam āviśanti] o permeia*

1.5.17- Agora, a seguir a transmissão: Quando um homem pensa que está para morrer, ele diz a seu filho: "Você é Brahman, Você é o sacrifício, Você é o mundo". O filho responde, ‘Eu sou Brahman, eu sou o sacrifício, eu sou o mundo’. Aqui, todos os conhecimento estão unificados na palavra Brahman. Todos os sacrifícios estão unificados na palavra sacrifício. Todos os mundos estão unificados na palavra, mundo. Todo que poderia existir é realmente isso. ‘Ele sendo identificado com tudo isso vai me salvar das obrigações deste mundo’. Portanto, diz-se que um filho instruído é um guia para o mundo porque seu pai o instruiu. Quando um pai, que sabe disso, deixa este mundo, ele impregna seu filho com a palavra, a mente e o Prāṇa. Se ele deixou alguma coisa inacabada, o filho o livra de todas elas. Então, ele é chamado de filho. Agora, o pai permanece neste mundo por meio do filho. O divino e imortal Prāṇa o permeia.

1.5.18- पृथिव्यै चैनमग्नेश्च दैवी वागाविशति । सा वै दैवी वाग्यया यद्यदेव वदति तत्तद्भवति ॥ १८॥

pṛthivyai cainamagneśca daivī vāgāviśati । sā vai daivī vāgyayā yadyadeva vadati tattadbhavati ॥ 18॥

वाक् [vāk] vāk (a fala)* दैवी [daivī] divina* पृथिव्यै च [pṛthivyai ca] (consistindo) de terra* च [ca] e* अग्नेः [agneḥ] fogo* आविशति [āviśati] penetra* एनम् [enam] nele* / सा [sā] essa (é)* वै [vai] realmente* वाक् [vāk] vāk (a fala)* दैवी [daivī] divina* यया [yayā] pela qual* यत् यत् एव [yat yat eva] tudo o que* वदति [vadati] (ele) diz* तत् तत् भवति [tat tat bhavati] é o que se realiza*

1.5.18- A Fala divina consistindo de terra e fogo penetra nele. Essa é a Fala divina, por meio da qual tudo o que ele diz se realiza.

1.5.19- दिवश्चैनमादित्याच्च दैवं मन आविशति । तद्वै दैवं मनो येनाऽऽनन्द्येव भवत्यथो न शोचति ॥ १९॥

divaścainamādityācca daivaṃ mana āviśati । tadvai daivaṃ mano yenā''nandyeva bhavatyatho na śocati ॥ 19॥

मनः [manaḥ] a mente* दैवम् [daivam] divina* दिवः च [divaḥ ca] do céu* च [ca] e* आदित्यान् [ādityān] do sol* एनम् आविशति [enam āviśati] o pervade* / वै [vai] de fato* तत् [tat] essa (é)* मनः [manaḥ] a mente* दैवम् [daivam] divina* येन [yena] pela qual* भवति [bhavati] (ele) torna-se* एव [eva] realmente* आनन्दी [ānandī] bem-aventurado* अथो [atho] e* न [na] não* शोचति [śocati] sofre*

1.5.19- A mente divina, do céu e do sol, o permeia. De fato, essa é a mente divina por meio da qual ele se torna bem-aventurado e não sofre.

1.5.20- अद्भ्यश्चैनं चन्द्रमसश्च दैवः प्राण आविशति । स वै दैवः प्राणो यः सञ्चरंश्चासञ्चरंश्च न व्यथतेऽथो न रिष्यति । स एवंवित्सर्वेषां भूतानामात्मा भवति । यथैषा देवतैवं सः यथैतां देवतां सर्वाणि भूतान्यवन्त्येवं हैवंविदं सर्वाणि भूतान्यवन्ति । यदु किञ्चेमाः प्रजाः शोचन्त्यमैवाऽऽसां तद्भवति पुण्यमेवामुं गच्छति न ह वै देवान्पापं गच्छति ॥ २०॥

adbhyaścainaṃ candramasaśca daivaḥ prāṇa āviśati । sa vai daivaḥ prāṇo yaḥ sañcaraṃścāsañcaraṃśca na vyathate'tho na riṣyati । sa evaṃvitsarveṣāṃ bhūtānāmātmā bhavati । yathaiṣā devataivaṃ saḥ yathaitāṃ devatāṃ sarvāṇi bhūtānyavantyevaṃ haivaṃvidaṃ sarvāṇi bhūtānyavanti । yadu kiñcemāḥ prajāḥ śocantyamaivā''sāṃ tadbhavati puṇyamevāmuṃ gacchati na ha vai devānpāpaṃ gacchati ॥ 20॥

प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* दैवः [daivaḥ] divino* अद्भ्यः च [adbhyaḥ ca] da água* च [ca] e* चन्द्रमसः [candramasaḥ] da lua* एनम् आविशति [enam āviśati] o permeia* / वै [vai] de fato* सः [saḥ] esse (é)* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* दैवः [daivaḥ] divino* यः [yaḥ] que* सञ्चरन् च [sañcaran ca] movendo-se* च [ca] e* असञ्चरन् [asañcaran] não se movendo* न [na] não (é)* व्यथते [vyathate] perturbado* अथो [atho] e também* न [na] não* रिष्यति [riṣyati] perece* / एवंवित् [evaṃvit] aquele que sabe disso* सः [saḥ] ele* भवति [bhavati] torna-se* आत्मा [ātmā] ātman (o self)* सर्वेषां भूतानाम् [sarveṣāṃ bhūtānām] de todos os seres* यथा [yathā] como* एषा [eṣā] (é) esta* देवता [devatā] divindade (hiraṇyagarbha)* एवम् [evam] assim* सः [saḥ] ele (se torna)* / यथा [yathā] e como* सर्वाणि [sarvāṇi] todos* भूतानि [bhūtāni] os seres* अवन्ति [avanti] honram* एताम् [etām] essa* देवताम् [devatām] divindade* ह [ha] certamente* सर्वाणि [sarvāṇi] todos* भूतानि [bhūtāni] os seres* अवन्ति [avanti] honram* एवंविदम् [evaṃvidam] aquele que sabe disso* / किं च [kiṃ ca] qualquer que seja* शोचन्ति [śocanti] a dor* तत् [tat] que* इमाः [imāḥ] essas* प्रजाः [prajāḥ] criaturas (sofrem)* एवम् [evam] certamente* यत् उ आसाम् अमा [yat u āsām amā] aquela (dor permanece) com elas* / एव [eva] somente* भवति [bhavati] (o que) é* पुण्यम् [puṇyam] bom* गच्छति [gacchati] se aproxima* अमुम् [amum] dele* एव [eva] sem dúvida* पापम् [pāpam] o mal* न ह वै [na ha vai] nunca* गच्छति [gacchati] se aproxima* देवान् [devān] dos devas*

1.5.20- O Prāṇa divino, da água e da lua, o permeia. De fato, esse é o Prāṇa divino que, movendo-se ou não, não é perturbado e, portanto, não perece. Aquele que sabe disso, torna-se o Self de todos os seres. Como essa divindade (Hiranyagarbha), assim ele se torna. E como todos os seres honram essa divindade, todos os seres honram aquele que sabe disso. Qualquer que seja a dor que essas criaturas sofrem, ela permanece com elas. Só o que é bom se aproxima Dele; na verdade, o mal nunca se aproxima dos devas.

1.5.21- अथातो व्रतमीमांसा । प्रजापतिर्ह कर्माणि ससृजे । तानि सृष्टान्यन्योऽन्येनास्पर्धन्त वदिष्याम्येवाहमिति वाग्दध्रे द्रक्ष्याम्यहमिति चक्षुः श्रोष्याम्यहमिति श्रोत्रम् । एवमन्यानि कर्माणि यथाकर्म । तानि मृत्युः श्रमो भूत्वोपयेमे तान्याप्नोत् तान्याप्त्वा मृत्युरवारुन्ध । तस्माच्छ्राम्यत्येव वाक् श्राम्यति चक्षुः श्राम्यति श्रोत्रमथेममेव नाऽऽप्नोद् योऽयं मध्यमः प्राणस्तानि ज्ञातुं दध्रिरेऽयं वै नः श्रेष्ठो यः सञ्चरंश्चासञ्चरंश्च न व्यथतेऽथो न रिष्यति । हन्तास्यैव सर्वे रूपमसामेति । त एतस्यैव सर्वे रूपमभवंस्तस्मादेत एतेनाऽऽख्यायन्ते प्राणा इति । तेन ह वाव तत्कुलमाचक्षते यस्मिन्कुले भवति य एवं वेद । य उ हैवंविदा स्पर्धतेऽनुशुष्यत्यनुशुष्य हैवान्ततो म्रियत इत्यध्यात्मम् ॥ २१॥

athāto vratamīmāṃsā । prajāpatirha karmāṇi sasṛje । tāni sṛṣṭānyanyo'nyenāspardhanta vadiṣyāmyevāhamiti vāgdadhre drakṣyāmyahamiti cakṣuḥ śroṣyāmyahamiti śrotram । evamanyāni karmāṇi yathākarma । tāni mṛtyuḥ śramo bhūtvopayeme tānyāpnot tānyāptvā mṛtyuravārundha । tasmācchrāmyatyeva vāk śrāmyati cakṣuḥ śrāmyati śrotramathemameva nā''pnod yo'yaṃ madhyamaḥ prāṇastāni jñātuṃ dadhrire'yaṃ vai naḥ śreṣṭho yaḥ sañcaraṃścāsañcaraṃśca na vyathate'tho na riṣyati । hantāsyaiva sarve rūpamasāmeti । ta etasyaiva sarve rūpamabhavaṃstasmādeta etenā''khyāyante prāṇā iti । tena ha vāva tatkulamācakṣate yasminkule bhavati ya evaṃ veda । ya u haivaṃvidā spardhate'nuśuṣyatyanuśuṣya haivāntato mriyata ityadhyātmam ॥ 21॥

अथ [atha] agora* अतः [ataḥ] a seguir* व्रत मीमांसा [vrata mīmāṃsā] considerações sobre as observâncias* प्रजापतिः [prajāpatiḥ] prajāpati* ह [ha] de fato* ससृजे [sasṛje] criou* कर्माणि [karmāṇi] os órgãos dos sentidos* तानि सृष्टानि [tāni sṛṣṭāni] depois de criados eles * अस्पर्धन्त अन्योन्येन [aspardhanta anyonyena] debateram-se entre si* अहम् वदिष्यामि [aham vadiṣyāmi] eu vou falar* दध्रे [dadhre] declarou* वाक् [vāk] a fala* अहम् [aham] eu* द्रक्ष्यामि [drakṣyāmi] irei ver* चक्षुः इति [cakṣuḥ iti] (disse) o olho* अहम् [aham] eu* श्रोष्यामि [śroṣyāmi] vou ouvir* श्रोत्रम् इति [śrotram iti] (disse) o ouvido* एव [eva] também* इति अन्यानि कर्माणि [iti anyāni karmāṇi] falaram os outros órgãos* एवम् यथाकर्म [evam yathākarma] cada um de acôrdo com sua função* / मृत्युः [mṛtyuḥ] a morte* आप्त्वा तानि श्रमः [āptvā tāni śramaḥ] os surpreendeu com o cansaço* उपयेमे [upayeme] e dominando-os* तानि [tāni] os conteve* / तस्मात् [tasmāt] portanto* वाक् [vāk] a fala* श्राम्यति एव [śrāmyati eva] se cansa* चक्षुः [cakṣuḥ] os olhos* श्राम्यति [śrāmyati] se cansam* श्रोत्रम् [śrotram] os ouvidos* श्राम्यति [śrāmyati] se cansam* अथ [atha] mas* मृत्युः [mṛtyuḥ] a morte* न [na] não*अवारुन्ध [avārundha] dominou* तानि प्राणः मध्यमः [tāni prāṇaḥ madhyamaḥ] aquele central o prāṇa* / वै [vai] de fato* तानि दध्रिरे ज्ञातु [tāni dadhrire jñātu] eles procuraram conhecê-lo* इति [iti] eles disseram* एव [eva] sem dúvida* भवति [bhavati] ele é* श्रेष्ठः [śreṣṭhaḥ] o melhor* अयम् यः [ayam yaḥ] de nós* सञ्चरन् च [sañcaran ca] (pois) movendo-se* च [ca] e* असञ्चरन् [asañcaran] não se movendo* न [na] não* व्यथते [vyathate] se afeta* अथो [atho] e também* न [na] nem* रिष्यति [riṣyati] perece* / हन्त [hanta] vamos* असाम [asāma] assumir* अयम् [ayam] sua* रूपम् [rūpam] forma* / एव [eva] de fato* सर्वे [sarve] todos* अभवन् [abhavan] assumiram* एतस्य [etasya] sua* रूपम् [rūpam] forma* / तस्मात् [tasmāt] portanto* एतेन [etena] por isso* सर्वे [sarve] todos* एते [ete] eles* एव [eva] também* इति आख्यायन्ते [iti ākhyāyante] são chamados de* प्राणाः [prāṇāḥ] prāṇas* / यस्मिन् कुले [yasmin kule] em qualquer família* यः [yaḥ] em que (haja um homem)* तत् [tat] que (tenha)* वेद [veda] esse conhecimento* ते [te] eles* आचक्षते [ācakṣate] chamam* इमम् [imam] esta* कुलम् [kulam] família* अस्य तेन [asya tena] com o nome dele* / ह वाव [ha vāva] certamente* यः उ ह [yaḥ u ha] quem* स्पर्धते [spardhate] enfrenta* यः [yaḥ] quem* एवंविदा [evaṃvidā] sabe disso* अनुशुष्यति [anuśuṣyati] seca* अनुशुष्य [anuśuṣya ] e depois de secar* अन्ततः [antataḥ] finalmente* म्रियते [mriyate] morre* इति [iti] isso* ह एव [ha eva] certamente* अध्यात्मम् [adhyātmam] com referência ao corpo*

1.5.21- Agora, a seguir, considerações sobre as observâncias: Prajāpati criou os órgãos dos sentidos. Depois de criados, eles debateram-se entre si. Eu vou falar: declarou a Fala. 'Eu irei ver: disse o olho. Eu vou ouvir: disse o ouvido'. Também falaram os outros órgãos, cada uma de acordo com sua função. A Morte os surpreendeu com o cansaço e dominando-os, os conteve. Portanto, a Fala se cansa, os Olhos se cansam, os Ouvidos se cansam. Mas a morte não dominou aquele central, o Prāṇa. Eles procuraram conhecê-lo. Eles disseram: 'Sem dúvida, ele é o melhor de nós, pois movendo-se ou não se movendo ele não se afeta, nem perece. Vamos assumir a sua forma. 'De fato, todos assumiram sua forma. Portanto, todos eles são chamados de "Prāṇas". Em qualquer família em que haja um homem que tenha esse conhecimento, eles chamam essa família com o nome dele. Quem enfrenta quem sabe disso, seca e finalmente morre. Isso, certamente, com referência ao corpo.

1.5.22- अथाधिदैवतं ज्वलिष्याम्येवाहमित्यग्निर्दध्रे तप्स्याम्यहमित्यादित्यो भास्याम्यहमिति चन्द्रमा एवमन्या देवता यथादैवतं । स यथैषां प्राणानां मध्यमः प्राण एवमेतासां देवतानां वायुर्निम्लोचन्ति ह्यन्या देवता न वायुः । सैषाऽनस्तमिता देवता यद्वायुः ॥ २२॥

athādhidaivataṃ jvaliṣyāmyevāhamityagnirdadhre tapsyāmyahamityādityo bhāsyāmyahamiti candramā evamanyā devatā yathādaivataṃ । sa yathaiṣāṃ prāṇānāṃ madhyamaḥ prāṇa evametāsāṃ devatānāṃ vāyurnimlocanti hyanyā devatā na vāyuḥ । saiṣā'nastamitā devatā yadvāyuḥ ॥ 22॥

अथ [atha] agora* अधिदैवतम् [adhidaivatam] com referência às divindades* एव [eva] de fato* अहम् [aham] eu* ज्वलिष्यामि [jvaliṣyāmi] vou queimar* दध्रे [dadhre] declarou* इति [iti] o (fogo)* अहम् [aham] eu* तप्स्यामि [tapsyāmi] vou aquecer* इति [iti] (disse) o* आदित्यः [ādityaḥ] sol* अहम् [aham] eu* भास्यामि [bhāsyāmi] vou brilhar* इति [iti] (disse) a* चन्द्रमाः [candramāḥ] lua* एवम् [evam] assim* अन्याः [anyāḥ] (disseram) as outras* देवताः [devatāḥ] divindades* यथादेवतम् [yathādevatam] (cada uma) de acôrdo com sua natureza divina* / यथा [yathā] assim como* सः प्राणः [saḥ prāṇaḥ] o prāṇa* मध्यमः एषां प्राणानाम् [madhyamaḥ eṣāṃ prāṇānām] (mantém) a posição central entre os os órgãos* एवम् [evam] assim* वायुः [vāyuḥ] vāyu* एतासां देवतानाम् [etāsāṃ devatānām] (está) entre as divindades* अन्याः [anyāḥ] as outras* देवताः [devatāḥ] divindades* म्लोचन्ति [mlocanti] declinam* न [na] (mas) não* वायुः [vāyuḥ] vāyu* सा [sā] o* वायुः [vāyuḥ] vāyu* एषा देवता [eṣā devatā] é a adivindade* यत् [yat] que* अनस्तमिता [anastamitā] nunca decai*

1.5.22- Agora com referência às divindades. 'Eu vou queimar: declarou o Fogo'. 'Eu vou aquecer: disse o Sol'. 'Eu vou brilhar: disse a Lua'. Assim disseram as outras divindades, cada uma de acordo com sua natureza divina. Assim como o Prāṇa mantém a posição central entre os órgãos, assim o Vāyu está entre as divindades; As outras divindades declínam, mas não Vāyu. Vāyu é a divindade que nunca decai.

1.5.23- अथैष श्लोको भवति यतश्चोदेति सूर्योऽस्तं यत्र च गच्छतीति प्राणाद्वा एष उदेति प्राणेऽस्तमेति तं देवाश्चक्रिरे धर्मं स एवाद्य स उ श्व इति । यद्वा एतेऽमुर्ह्यध्रियन्त तदेवाप्यद्य कुर्वन्ति । तस्मादेकमेव व्रतं चरेत् प्राण्याच्चैवापान्याच्च नेन्मा पाप्मा मृत्युराप्नवदिति । यद्यु चरेत् समापिपयिषेत् तेनो एतस्यै देवतायै सायुज्यं सलोकतां जयति ॥ २३॥

athaiṣa śloko bhavati yataścodeti sūryo'staṃ yatra ca gacchatīti prāṇādvā eṣa udeti prāṇe'stameti taṃ devāścakrire dharmaṃ sa evādya sa u śva iti । yadvā ete'murhyadhriyanta tadevāpyadya kurvanti । tasmādekameva vrataṃ caret prāṇyāccaivāpānyācca nenmā pāpmā mṛtyurāpnavaditi । yadyu caret samāpipayiṣet teno etasyai devatāyai sāyujyaṃ salokatāṃ jayati ॥ 23॥

अथ [atha] também* भवति [bhavati] há एषः [eṣaḥ] este* श्लोकः [ślokaḥ] verso* यतः च [yataḥ ca] por quem* सूर्यः [sūryaḥ] o sol* उदेति [udeti] nasce* च [ca] e* यत्र [yatra] e por quem* अस्तं गच्छति [astaṃ gacchati] ele se põe* इति प्राणात् [iti prāṇāt] com o prāṇa* वै [vai] de fato* एषः [eṣaḥ] ele (o sol)* उदेति [udeti] se eleva* प्राणे [prāṇe] e com o prāṇa* अस्तम् एति [astam eti] se põe* / देवाः [devāḥ] as divindades* चक्रिरे [cakrire] estabeleceram* तं धर्मम् [taṃ dharmam] o dharma (a lei)* एव [eva] seja* सः [saḥ] o que* अद्य [adya] for hoje* सः उ श्वः [saḥ u śvaḥ] será amanhã* इति यत् वै एते [iti yat vai ete] tudo que eles de fato* अध्रियन्त [adhriyanta] fizeram* अमुर्हि [amurhi] no passado* एव [eva] também* कुर्वन्ति तत् [kurvanti tat] eles fazem* अद्य अपि [adya api] ainda hoje* तस्मात् [tasmāt] portanto* चरेत् [caret] deixe um homem realizar* एव [eva] apenas* एकम् [ekam] uma única* व्रतम् [vratam] observância* प्राण्यात् च अपान्यात् च [prāṇyāt ca apānyāt ca] ele deve executar as funções do prāṇa e do apāna (respiração e excreção)* पाप्मा मृत्युः नेन्मा [pāpmā mṛtyuḥ na it mā] (desejando) que a malígna morte não me* आप्नुवत् [āpnuvat] alcance* यदि उ इति [yadi u iti] e se ele os* चरेत् [caret] executa* समापिपयिषेत् [samāpipayiṣet] deixe-o terminá-los* तेन उ [tena u] através disso* जयति [jayati] ele obtém* सायुज्यम् [sāyujyam] a união* एतस्यै देवतायै [etasyai devatāyai] com esta divindade (o Prāṇa)* सलोकताम् [salokatām] ou reside em seu mundo*

1.5.23- Também há este verso: ‘Por quem o sol nasce e por quem se põe?’ - Com o Prāṇa, ele se eleva e com o Prāṇa se põe. - As divindades estabeleceram a lei (Dharma). Seja o que for hoje, será amanhã. Tudo o que eles fizeram no passado, também, eles fazem ainda hoje. Portanto, deixe um homem realizar apenas uma única observância; ele deve executar as funções do Prāṇa e do Apāna (respiração e excreção) desejando: 'Que a maligna morte não me alcance'. E, se ele os executa, deixe-o terminá-los. Através disso, ele mantém a união com esta divindade (o Prāṇa), ou reside em seu mundo.

। अथ षष्ठं ब्राह्मणम् । - atha ṣaṣṭhaṃ brāhmaṇam - Agora o Sexto Brāhmaṇa - Versos (1 até 3)

1.6.1- त्रयं वा इदं नाम रूपं कर्म । तेषां नाम्नां वागित्येतदेषामुक्थमतो हि सर्वाणि नामान्युत्तिष्ठन्ति । एतदेषां सामैतद्धि सर्वैर्नामभिः सममेतदेषां ब्रह्मैतद्धि सर्वाणि नामानि बिभर्ति ॥ १॥

trayaṃ vā idaṃ nāma rūpaṃ karma । teṣāṃ nāmnāṃ vāgityetadeṣāmukthamato hi sarvāṇi nāmānyuttiṣṭhanti । etadeṣāṃ sāmaitaddhi sarvairnāmabhiḥ samametadeṣāṃ brahmaitaddhi sarvāṇi nāmāni bibharti ॥ 1॥

इदम् [idam] este (universo)* वै [vai] realmente* त्रयम् [trayam] é uma tríade:* नाम रूपम् कर्म [nāma rūpam karma] nāma, rūpa e karma (nome, forma e ação)* इति एतत् [iti etat] esta* वाक् [vāk] fala* उक्थम् [uktham] é a fonte (uktha)* तेषाम् एषां नाम्नाम् [teṣām eṣāṃ nāmnām] desses nomes* अतः हि [ataḥ hi] pois dela* उत्तिष्ठन्ति [uttiṣṭhanti] surgem* सर्वाणि [sarvāṇi] todos* नामानि [nāmāni] os nomes* एतत् [etat] ela é* एषाम् [eṣām] sua* साम [sāma], característica comum (sāman)* एतत् हि [etat hi] pois ela* समम् [samam] é comum* सर्वैः नामभिः [sarvaiḥ nāmabhiḥ] a todos os nomes* एतत् एषां ब्रह्म [etat eṣāṃ brahma] é seu brahman (self)* हि [hi] pois* बिभर्ति [bibharti] suporta* एतत् सर्वाणि [etati sarvāṇi] todos esses* नामानि [nāmāni] nomes*

1.6.1- Este universo, realmente, é uma tríade - Nāma, Rūpa e Karma (nome, forma e ação). A Fala (Vāk) é a fonte (uktha) desses nomes, pois dela surgem todos os nomes. É a sua característica comum (Sãman), pois é comum a todos os nomes. É seu Brahman (Self), pois suporta todos os nomes.

1.6.2- अथ रूपाणां चक्षुरित्येतदेषामुक्थमतो हि सर्वाणि रूपाण्युत्तिष्ठन्ति । एतदेषां सामैतद्धि सर्वै रूपैः समम् । एतदेषां ब्रह्मैतद्धि सर्वाणि रूपाणि बिभर्ति ॥ २॥

atha rūpāṇāṃ cakṣurityetadeṣāmukthamato hi sarvāṇi rūpāṇyuttiṣṭhanti । etadeṣāṃ sāmaitaddhi sarvai rūpaiḥ samam । etadeṣāṃ brahmaitaddhi sarvāṇi rūpāṇi bibharti ॥ 2॥

अथ [atha] agora* रूपाणाम् [rūpāṇām] das formas (rūpaḥ)* चक्षुः इति एतत् [cakṣuḥ iti etat] o olho* एषाम् [eṣām] é sua* उक्थम् [uktham] fonte (uktha)* एतत् हि [etat hi] pois* सर्वैः रूपाणि [sarvaiḥ rūpāṇi] todas as formas* उत्तिष्ठन्ति [uttiṣṭhanti] surgem (do olho)* / एतत् [etat] ele é* एषाम् [eṣām] sua* साम [sāma], característica comum (sāman)* एतत् हि [etat hi] pois ele* समम् [samam] é comum* सर्वैः रूपैः [sarvaiḥ rūpaiḥ] a todas as formas* / एतत् एषां ब्रह्म [etat eṣāṃ brahma] é seu brahman (self)* हि [hi] pois* बिभर्ति [bibharti] suporta* एतत् सर्वाणि [etati sarvāṇi] todos essas* रूपाणि [rūpāṇi] formas*

1.6.2- Agora, das formas (Rūpaḥ): O olho é sua fonte (uktha). Pois, todas as formas surgem do olho. É sua característica comum (Sāman), pois é comum a todas as formas. É seu Brahman (Self), pois, suporta todas as formas.

1.6.3- अथ कर्मणामात्मेत्येतदेषामुक्थमतो हि सर्वाणि कर्माण्युत्तिष्ठन्त्येतदेषां सामैतद्धि सर्वैः कर्मभिः समं एतदेषां ब्रह्मैतद्धि सर्वाणि कर्माणि बिभर्ति । तदेतत्त्रयं सदेकमयमात्माऽऽत्मो एकः सन्नेतत्त्रयम् । तदेतदमृतं सत्येन छन्नम् । प्राणो वा अमृतं नामरूपे सत्यं ताभ्यामयं प्राणश्छन्नः ॥ ३॥

atha karmaṇāmātmetyetadeṣāmukthamato hi sarvāṇi karmāṇyuttiṣṭhantyetadeṣāṃ sāmaitaddhi sarvaiḥ karmabhiḥ samaṃ etadeṣāṃ brahmaitaddhi sarvāṇi karmāṇi bibharti । tadetattrayaṃ sadekamayamātmā''tmo ekaḥ sannetattrayam । tadetadamṛtaṃ satyena channam । prāṇo vā amṛtaṃ nāmarūpe satyaṃ tābhyāmayaṃ prāṇaśchannaḥ ॥ 3॥

अथ [atha] agora* कर्मणाम् [karmaṇām] sobre o karma* आत्मा इति एतत् [ātmā iti etat] o corpo* एषाम् [eṣām] é sua* उक्थम् [uktham] fonte (uktha)* एतत् हि [etat hi] pois* कर्माणि सर्वाणि [sarvani karmāṇi] todas as ações* उत्तिष्ठन्ति [uttiṣṭhanti] surgem (dele)* एतत् [etat] ele é* एषाम् [eṣām] sua* साम [sāma], característica comum (sāman)* एतत् हि [etat hi] pois ele* समम् [samam] é equânime* सर्वैः कर्मभिः [sarvaiḥ karmabhiḥ] em todas as ações* एतत् एषां ब्रह्म [etat eṣāṃ brahma] é seu brahman (self)* हि [hi] pois* बिभर्ति [bibharti] suporta* एतत् सर्वाणि [etati sarvāṇi] todas essas* रूपाणि [rūpāṇi] ações* एतत् तत् [tat] that* [etat] esses* त्रयम् सत् एकम् [trayam sat ekam] três juntos são um* अयम् [ayam] este* आत्मा [ātmā] corpo* उ [u] e* आत्मा [ātmā] o corpo* सन् एकः [san ekaḥ] sendo um* एतन् त्रयम् [etan trayam] (são) esses três* तत् एतत् अमृतम् [tat etat amṛtam] esta entidade imortal* छन्नम् [channam] é encoberta* सत्त्येन [sattyena] pela verdade* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* वै [vai] realmente* अमृतम् [amṛtam] é a entidade imortal* नामरूपे [nāmarūpe] e o nome e a forma são* सत्यम् [satyam] a verdade* ताभ्याम् [tābhyām]e por eles* अयम् [ayam] esta (entidade imortal)* प्राणः [prāṇaḥ] o prāṇa* छन्नः [channaḥ] é encoberto*

1.6.3- Agora, sobre o Karma, o corpo é a fonte, pois todas as ações surgem dele. É a sua característica comum (sãman), pois é equânime em todas as ações. É seu Brahman (self), pois suporta todas as ações. Esses três juntos são um - este corpo; e o corpo, sendo um, são esses três. Esta entidade imortal é coberta pela Verdade: o Prāṇa, realmente, é a entidade imortal, e o Nome e a Forma são a Verdade, e por eles o Prāṇa (a entidade imortal) é encoberta.

॥ इति बृहदारण्यकोपनिषद् प्रथमोऽध्यायः ॥ - iti bṛhadāraṇyakopaniṣad prathamo'dhyāyaḥ - Assim termina o Primeiro Capítulo da Bṛhadāraṇyaka Upaniṣad

Capítulo II   Capítulo III

Fontes / Links

Brihadaranyaka Upanishad / Wikipedia

Brihadaranyaka Upanishad / Sanskrit documents

The Early Upanishads / Patrik Olivelle

Brihadaranyaka Upanishad / Swami Madhavananda

Brihadaranyaka Upanishad / Max Muller 

Brihadaranyaka Upanishad / Robert Hume 

Brihadaranyaka Upanishad / Swami Nikhilananda 

Brihadaranyaka Upanishad / Wara Karma Yoga

Brihadaranyaka Upanishad / Swami Krishnananda